Dobrze ułożony młodzieniec
- 26 listopada 2023, niedziela» 18:00
- 25 listopada 2023, sobota» 19:00
- 15 października 2023, niedziela» 18:00
- 13 października 2023, piątek» 19:00
Inspirowany międzywojenną historią łodzianina Eugeniusza Steinbarta spektakl porusza na wskroś współczesny temat nienormatywności płciowej i jej społecznego odbioru.
Jest opowieścią o próbie ucieczki z opresyjnego systemu społecznego, w którym role są określone sztywno i narzucone raz na zawsze; historią niezgody wobec bezradności, bierności i postępowania wbrew sobie; wyrazem buntu przeciwko życiu w roli kobiety, kiedy się kobietą nie jest; manifestem odwagi do życia na własnych warunkach – bez binarnych podziałów, kategorii i wlewania ciał w foremki.
Spektakl odwołuje się do wydarzeń towarzyszących toczącemu się w latach 1938-1939 przed sądem okręgowym w Łodzi procesowi „młodej kobiety wyglądającej zupełnie jak mężczyzna”*.
Jak donosi „Ilustrowana Republika” z 6 stycznia 1939 roku: „kobieta udawała mężczyznę (…) nie tylko rzecby można — na optykę, ale również wobec władz stanu cywilnego. Ożeniła się (…), meldując się jako mężczyzna wobec kapłana, a ożeniwszy się — została nawet «ojcem» i zameldowała dziecko zrodzone z swej «żony» za swoje”.
W tym samym artykule z „Ilustrowanej Republiki” czytamy: „już na kilka lat wcześniej «Eugeniusz» Steinbart, desperat, który z wysokości trzeciego piętra jednego z domów przy ul. Nawrot rzucił się na bruk, odniósł złamanie kręgosłupa i dopiero w karetce pogotowia okazał się kobietą — zwrócił na siebie uwagę władz”.
„W jakim celu Sztajnbartówna przedzierzgnęła się w mężczyznę nie stwierdzono”. Wiadomo natomiast, że w momencie targnięcia się na swoje życie w roku 1935 mężczyzna ten był bezdomny, cieszył się opinią dobrze ułożonego młodzieńca, miał narzeczoną, a przyszłą żonę Czesławę Zaleśną poznał właśnie w szpitalnym oddziale kobiecym, w którym dochodził do zdrowia.
Eugeniusz Steinbart identyfikował się jako mężczyzna, jako narzeczony i mąż wchodził w relacje romantyczne, jako ojciec wychowywał córkę. Po załamaniu nerwowym i próbie samobójczej jeszcze się w swojej identyfikacji umocnił. W czasach, kiedy osoby transpłciowe nie miały kulturowej reprezentacji, a społeczność nie wypracowała jeszcze języka, który by tę reprezentację sankcjonował, Eugeniusz Steinbart w dokumentach i relacjach medialnych znajdował informacje o sobie sprzeczne z tym, kim był naprawdę. Jego męska tożsamość w świetle prawa i w oczach społeczeństwa była fałszerstwem, jego próby wyrażania siebie były karane.
Za posługiwanie się dowodem tożsamości swojego kuzyna i poświadczenie nieprawdy w styczniu 1939 roku został skazany na 8 miesięcy więzienia. We wrześniu 1939 roku wybuchła wojna.
Co działo się dalej z Eugeniuszem? W jakiej roli płciowej postanowił kontynuować życie? W jakim ciele odnalazłby się dziś? W jakim kraju? W jakim mieście? Czy w Łodzi?
To tutaj przy ulicy Częstochowskiej mieścił się zakład produkujący protezy prącia. To w Łodzi Anna Grodzka, kiedy była posłanką, chciała utworzyć centrum dla dzieci i młodzieży cierpiących z powodu dysforii płciowej, gdzie mogłyby otrzymać wsparcie lekarzy, psychiatrów, psychologów i seksuologów, uzyskać diagnozę i szybką pomoc. To łódzki szpital im. Barlickiego był w latach 90. jedynym w kraju i jednym z dwóch w Europie Wschodniej, gdzie przeprowadzano operacje uzgodnienia płci, a później – wykonywano ich najwięcej. Może to w Łodzi te procedury znowu będą całkowicie bezpłatne?
*cytaty pochodzą z międzywojennej prasy, zachowujemy oryginalną pisownię
Reżyseria: Wiktor Rubin
Tekst | dramaturgia: Jolanta Janiczak
Scenografia | video: Łukasz Surowiec
Kostiumy: Rafał Domagała
Muzyka: Krzysztof Kaliski
Reżyseria światła: Jacqueline Sobiszewski
Asystent reżysera: Michał Kruk
Inspicjentka: Agnieszka Choińska
Identyfikacja graficzna: Ola Jasionowska
Prapremiera: 25 marca 2023 roku, Duża Scena
Występują:
Karolina Bednarek (Wiktoria Skempińska, narzeczona Eugeniusza)
Monika Buchowiec (Maria Zaleśna, teściowa Eugeniusza)
Maciej Kobiela (Oskar, brat Eugeniusza)
Michał Kruk (Prokurator Kłoczkowski)
Paweł Kos (Adwokat Szychwart)
Halszka Lehman (Elżbieta, córka Eugeniusza)
Paulina Walendziak (Czesława Zaleśna, żona Eugeniusza)
Edmund Krempiński (gościnnie | Eugeniusz Steinbart)
Sugerowany wiek widza: 16+
Czas trwania spektaklu: 1 godzina i 40 minut bez przerwy
***
Bezpieczne zakupy w Bilety24. W przypadku odwołania wydarzenia, gwarantujemy automatyczny zwrot środków potwierdzony komunikatem wysyłanym na adres e-mail, podany podczas zakupu.
Inauguracja / Tydzień Kobiet
3 marca 2012 -
Teatr Mały w Manufakturze
Drewnowska 58 Łódź
32 783teatr
ALL THAT JAZZ BETWEEN US
3 marca 2012 - 18:30
Teatr Muzyczny
ul. Północna 47/51 Łódź
20 690teatr
Lekcja w Teatrze Małym w Manufakturze
2 marca 2012 - 19:15
Teatr Mały w Manufakturze
Drewnowska 58 Łódź
20 387teatr
UWAGA SZTUKA 3
od: 1 lutego 2012 do: 29 lutego 2012
Teatr Nowy im. Kazimierza Dejmka
ul. Zachodnia 93 Łódź
20 856teatr
Weekend z Opowieściami z chłodni
26 lutego 2012 - 19:15jest więcej terminów
Teatr Nowy im. Kazimierza Dejmka
ul. Zachodnia 93 Łódź
20 959teatr
Spektakl Wariat i zakonnica
26 lutego 2012 - 19:15
Teatr Mały w Manufakturze
Drewnowska 58 Łódź
20 175teatr
Spektakl Wydmuszka
25 lutego 2012 - 19:15
Teatr Mały w Manufakturze
Drewnowska 58 Łódź
20 077teatr
Wesoła wdówka
25 lutego 2012 - 18:30jest więcej terminów
Teatr Muzyczny
ul. Północna 47/51 Łódź
20 498teatr
Roberto Zucco
24 lutego 2012 - 19:07jest więcej terminów
Teatr Studyjny
ul. Kopernika 8 Łódź
21 531teatr
Z Różewicza dyplom
18 lutego 2012 - 19:07jest więcej terminów
Teatr Studyjny - sala w Arterionie
ul. Pomorska 69/71 Łódź
21 904teatr
WIDZEW!!! CO?! KOEKE!!!
17 lutego 2012 - 22:00
Teatr Nowy im. Kazimierza Dejmka
ul. Zachodnia 93 Łódź
20 436teatr
Walentynki w Teatrze Małym w Manufakturze
14 lutego 2012 - 19:15
Teatr Mały w Manufakturze
Drewnowska 58 Łódź
19 732teatr
Zemsta nietoperza
12 lutego 2012 - 17:00jest więcej terminów
Teatr Muzyczny
ul. Północna 47/51 Łódź
20 325teatr
ŚLUB, czyli ja sam
5 lutego 2012 - 19:00jest więcej terminów
Testr Szwalnia
Struga 90 Łódź
20 408teatr
I IFIGENIA
5 lutego 2012 - 19:15jest więcej terminów
Teatr Nowy im. Kazimierza Dejmka
ul. Zachodnia 93 Łódź
20 976teatr
Spektakl gościnny - Lubiewo w Teatrze Małym w Manufakturze
4 lutego 2012 - 18:00, 20:15
Teatr Mały w Manufakturze
Drewnowska 58 Łódź
20 283teatr
Skrzypek na dachu
3 lutego 2012 - 18:30jest więcej terminów
Teatr Muzyczny
ul. Północna 47/51 Łódź
21 052teatr