Legendarna Młoda Polska. Malarstwo polskie przełomu XIX i XX wieku z kolekcji rodzinnej
Józef Pankiewicz, Martwa natura – kawony i winogrona, 1909, olej, płótno
- od: 2 czerwca 2017, piątekdo: 10 września 2017, niedziela
Wystawa Legendarna Młoda Polska. Malarstwo polskie przełomu XIX i XX wieku z kolekcji rodzinnej to kolejna w naszym muzeum prezentacja interesujących kolekcji prywatnych. Tym razem pokażemy ponad 100 dzieł 53 artystów polskich, które należą do rodzinnej kolekcji od wielu lat i z głębokim rozmysłem tworzonej wokół dokonań polskich malarzy Młodej Polski – epoki, która wywarła znaczące piętno w historii sztuki polskiej.
Jak w pigułce ogniskują się w tym zbiorze wszystkie charakterystyczne dla sztuki Młodej Polski zjawiska – są to, poza samymi nazwiskami twórców, tematy i motywy oraz forma dzieł i sposób obrazowania. Przypomnijmy, że artyści u schyłku XIX wieku w wielu krajach europejskich odwrócili się od akademizmu z wiodącymi tematami historycznymi, mitologicznymi i orientalnymi, idealizowanych bądź realistycznych scen rodzajowych, portretów i pejzaży, a zwrócili się ku nowym trendom symbolizmu, impresjonizmu i ekspresjonizmu. Uznając się za kapłanów sztuki, osią swej twórczości uczynili człowieka z jego pragnieniami, marzeniami, ograniczeniami, ulegającego pokusom wyborów między dobrem a złem i przełożyli jego życie od narodzin po śmierć na język symboli. Bacznie rozglądając się wokół, włączyli do tego świata fantazji wszechpotężną naturę z jej czterema żywiołami. Skupili się też na najnowszych osiągnięciach cywilizacji, czyli tak sztucznego wytworu, jak wielkie miasto z jego zagrożeniami i pokusami. Ich sztuka aspirowała do uporządkowania obrazu świata według nowych kryteriów młodości i bazowała na wspólnocie świadomości twórców i widzów. Twórczość ta – rozpięta między skrajnościami uczuć i zjawisk, obszarów historii i natury – poszerzała swój zakres, czyniąc wiele gatunków z dawnej hierarchii akademizmu równoprawnymi i poniekąd odwracając jej porządek.
I chociaż dla określenia sztuki tej epoki używa się wielu terminów: Młoda Polska, symbolizm, modernizm, secesja lub neoromantyzm, to zawsze dotyczą one niespotykanej wcześniej erupcji zjawisk artystycznych, a czas ten niezwykle trafnie zdefiniowała Maria Poprzęcka, nazywając go „szczęśliwą godziną”.
O randze zgromadzonej kolekcji nie zawsze przesądza obecność w niej dzieł uchodzących w ocenach historyków i krytyków sztuki za najważniejsze w dorobku danego artysty. Sztandarowych czy kanonicznych dzieł jest zazwyczaj niewiele i im dłuższy dystans od daty ich powstania, tym większe prawdopodobieństwo, że już dawno znalazły się w galeriach muzealnych. Tym bardziej cieszy pasja kolekcjonerów w szlachetnym wyścigu tropienia dzieł podobnych, a mniej znanych, rozproszonych czy zapomnianych.
Prezentowana kolekcja prywatna jest spójna w swej zawartości i roztacza przed nami szeroki wachlarz indywidualności twórczych z przełomu XIX i XX stulecia, obejmując zarówno mistrzów Młodej Polski, jak i ich wychowanków czy kontynuatorów. Na wystawie będzie można obejrzeć dzieła Teodora Axentowicza, Olgi Boznańskiej, Juliana Fałata, Aleksandra Gierymskiego, Wlastimila Hofmana, Alfonsa Karpińskiego, Konrada Krzyżanowskiego, Jacka Malczewskiego, Józefa Mehoffera, Edwarda Okunia, Józefa Pankiewicza, Władysława Podkowińskiego, Kazimierza Sichulskiego, Jan Stanisławskiego, Henryka Szczyglińskiego, Włodzimierza Tetmajera, Wojciecha Weissa, Leona Wyczółkowskiego i innych.
Elżbieta Charazińska
Tekst jest fragmentem eseju autorki Świat wyobraźni młodopolskich artystów opublikowanym w katalogu wystawy Legendarna Młoda Polska. Malarstwo polskie przełomu XIX i XX wieku z kolekcji rodzinnej, Muzeum Podlaskie w Białymstoku, 2016.
Kuratorka: Małgorzata Ruszkowska-Macur
Godziny otwarcia: wtorek – niedziela: 10.00–17.00
Ceny biletów: bilet normalny – 10 zł, bilet ulgowy – 6 zł, bilet dla uczniów i studentów do 26. roku życia – 1 zł
Kontakt: Małgorzata Ruszkowska-Macur, tel. +48 58 307 59 12 w. 105, fax +48 58 307 59 12 w. 106, m.ruszkowska@mng.gda.pl
Kasa biletowa: tel. +48 58 307 59 12 w. 102
http://www.facebook.com/MuzeumNarodoweGdansk
http://www.mng.gda.pl
Jacek Malczewski, Autoportret z krucyfiksem w habicie tercjarskim,1909, olej, tektura
Wojciech Weiss, W ogrodzie o zmierzchu, ok. 1900, olej, karton
Bronisława Rychter-Janowska, Kobieta we wnętrzu, 1906, olej, tektura
Zbigniew Pronaszko, W dolinę Józefata, ok. 1910, olej, płótno
Kazimierz Sichulski, Hucułka, 1913, pastel, tektura
OAS. Wydział Sztuk Plastycznych. ZNACZENIE PUSTEGO. Wykład
21 marca 2015 - 12:00
Świetlica w Rybnym
Opata Jacka Rybińskiego 25 Gdańsk
11 900sztuka
Wydział Sztuk Plastycznych. TOŻSAMOŚĆ RYSUNKU. Wykład
15 lutego 2015 - 16:00
Świetlica w Rybnym
Opata Jacka Rybińskiego 25 Gdańsk
12 296sztuka
Natalia Uryniuk. Ilustracje.
od: 30 stycznia 2015 do: 11 lutego 2015
Galeria Sztuki Warzywniak
Opata Jacka Rybińskiego 25 Gdańsk
12 635sztuka
600 lat kontaktów polsko-tureckich 1414–2014
12 stycznia 2015 - jest więcej terminów
Muzeum Narodowe w Gdańsku / Oddział Zielona Brama
Długi Targ 24 Gdańsk
13 323sztuka
Leszek Krutulski. Codziennie
31 grudnia 2014 - jest więcej terminów
Muzeum Narodowe w Gdańsku / Gdańska Galeria Fotografii
Grobla I 8/11 Gdańsk
12 865sztuka
21. Dekalog Solidarności
od: 11 grudnia 2013 do: 10 grudnia 2014
Ośrodek Kultury Morskiej
Tokarska 21-25 Gdańsk
26 842sztuka
21. Dekalog Solidarności
od: 11 grudnia 2013 do: 10 grudnia 2014
Ośrodek Kultury Morskiej
Tokarska 21-25 Gdańsk
26 969sztuka
Annie Vigier i Franck Apertet (les gens d’Uterpan) - Topologia Gdańska
22 września 2014 - 18:00
CSW Łaźnia
ul. Jaskółcza 1 Gdańsk
10 090sztuka
Wystawa plenerowa MANIFEST UDAROWY
od: 28 sierpnia 2014 do: 9 września 2014
Galeria Bałtycka
Grunwaldzka 141 Gdańsk
14 262sztuka
Freedom Express wyruszył z Gdańska
1 września 2014 - jest więcej terminów
Centrum Sztuki Współczesnej Łaźnia
Jaskółcza 1 Gdańsk
8 843sztuka
XXXVII Międzynarodowy Festiwal Muzyki Organowej, Chóralnej i Kameralnej Gdańsk 2014
29 sierpnia 2014 - jest więcej terminów
Bazylika Mariacka, Wniebowzięcia NMP
Podkramarska 5 Gdańsk
15 609sztuka
Eugeniusz Gerlach – wystawa malarstwa – LINIA I KOLOR
27 sierpnia 2014 - 17:00jest więcej terminów
Galeria ZPAP
Mariacka 46/47 Gdańsk
14 946sztuka
Chór Kameralny 441Hz & Karolina Wiśniewska
25 lipca 2014 - 20:15
Bazylika Mariacka, Wniebowzięcia NMP
Podkramarska 5 Gdańsk
24 769sztuka
Piątek 11.07.2014 - Małgorzata Skorupa & Bogusław Grabowski
11 lipca 2014 - 20:15
Bazylika Mariacka, Wniebowzięcia NMP
Podkramarska 5 Gdańsk
13 932sztuka
37 MFMOCHiK - 4 lipca 2014- Rafał Sulima (Białystok)
4 lipca 2014 - 20:15
Bazylika Mariacka, Wniebowzięcia NMP
Podkramarska 5 Gdańsk
24 443sztuka
Stacja Warszawa
24 kwietnia 2014 - 15:15jest więcej terminów
Helikon
Długa 57 Gdańskjest więcej miejsc
772 846kino
V Festiwal Temparatury im. Fahrenheita
6 października 2013 - 14:00- 23
Targ Węglowy
Targ Węglowy Gdańsk
14 233sztuka