GRAFIKA
- od: 1 marca 2003, sobotado: 31 marca 2003, poniedziałek
ALBRECHT DÜRER
ALBRECHT DÜRER - ZNACZENIE I ODDZIAŁYWANIE JEGO GRAFIKI W XVI WIEKU.
Jeden z najwybitniejszych, najbardziej wykształconych i utalentowanych artystów w dziejach sztuki, najsławniejszy przedstawiciel renesansu w Europie Północnej. Zajmował się rysunkiem, grafiką, malarstwem, teorią sztuki. Był rytownikiem stosującym wszystkie znane ówcześnie techniki graficzne ale znany jest przede wszystkim jako pierwszy wielki drzeworytnik w dziejach grafiki.
Urodził się 21 maja 1471 r. w Norymberdze, tutaj kształcił się w warsztacie złotniczym swojego ojca, gdzie opanował m.in. sztukę pracy w metalu, ważną dla miedziorytnika. Następnie, od 1486 roku, w warsztacie
Michaela Wolgemuta poznał techniki malarstwa oraz ówczesną nowość –
drzeworytniczą ilustrację książkową, która pojawiła się w latach
sześćdziesiątych XV wieku. Norymberga stała się wówczas jednym z najważniejszych ośrodków drukarskich, co miało niewątpliwie wpływ na dalsze zainteresowania Dürera. Duże znaczenie dla rozwoju osobowości i twórczości artysty miały podróże. W latach 1490-1494 odbył uczniowską
wędrówkę po Nadrenii, Alzacji i Szwajcarii odwiedzając znanych wówczas
artystów i centra drukarskie. Wkrótce, doświadczenia i obserwacje z Północy Europy porównał z osiągnięciami renesansu włoskiego. Dürer
był jednym z pierwszych artystów, którzy postanowili kształcić się we Włoszech, bowiem jeszcze na początku XV wieku najważniejszym, w tym rejonie
centrum były Niderlandy. Wrażliwość i talent pozwoliły mu w sposób
niezwykły połączyć sztukę Północy z tradycją starożytności i osiągnięciami Południa. W jego dziełach w mistrzowski sposób łączy się precyzja artysty Północy z włoskim liryzmem. Pierwszą podróż do Włoch
odbył w okresie od jesień 1494 – wiosna 1495. Zaowocowała ona odkryciem
nowej dla niego tematyki – mitologii, aktu oraz zainteresowaniem proporcjami
ludzkiego ciała, perspektywą geometryczną. Powstały wtedy m.in. miedzioryt
Święty Eustachy, dający dowód perfekcji technicznej artysty i niezwykłej
przenikliwości obserwatora natury oraz Adam i Ewa – próba przedstawienia
klasycznego ideału piękna. Zaś zasadom perspektywy podporządkował sceny
drzeworytu Pokłon Trzech Króli. W 1498 roku stworzył cykl Apokalipsa,
który uczynił go najsłynniejszym, żyjącym artystą Północnej Europy.
Inspiracją powstania cyklu stała się Księga objawień. Pod względem
technicznym była to rewolucja w dziedzinie drzeworytu, który dzięki
mistrzowskiej kresce, natężeniom bieli i czerni, zróżnicowanej grubości
cięć upodobnił się do miedziorytu. Pierwsze wydanie Apokalipsy miało
formę książkową a Dürer był zarówno jej twórcą jak wydawcą. Grafiki
zostały opatrzone sygnaturą artysty. Jest to pierwszy przypadek w dziejach
drzeworytu, kiedy ilustracja książkowa przestała być dziedziną
rzemieślniczą. Drugi pobyt we Włoszech rozwinął zainteresowanie
pejzażem, portretem, scenami rodzajowymi. Artysta do perfekcji opanował
techniki graficzne, zwracając się szczególne ku drzeworytowi. Wzbogacał
równolegle swoją wiedzę w wielu dziedzinach życia, filozofii, religii i sztuki, co znajdowało odzwierciedlenie w wyjątkowej tematyce jego prac.
Powstają dzieła charakteryzujące się doskonałością techniczną,
uporządkowaniem kompozycji. Szczególnie ważnym był rok 1511, kiedy wydane
zostały m.in. sławne cykle Wielka i Mała Pasja, Życie Marii i powtórnie
Apokalipsa. Nad Życiem Marii (cyklem dwudziestu drzeworytów) artysta
rozpoczął pracę w 1502 roku, jeszcze przed powtórnym wyjazdem do Italii,
zakończył ja po powrocie, ok. 1510 roku. Tworzył także portrety, które,
dzięki wspaniałej technice i psychologicznej przenikliwości artysty, są
jednym ze świadectw filozofii humanizmu. Wśród osób portretowanych są
postaci ówczesnego życia publicznego, z którymi artysta pozostawał w kontakcie m.in. Erazm z Rotterdamu. Dla Dürera sztuka bez wiedzy była
'mieszaniną intuicyjnych, zwykle chybionych, imitacji". Postulował więc
łączenie praktyki i nauki – ćwiczenie ręki i umysłu, czego podstawą
miała byś znajomość geometrii. Wiedzę teoretyczną miała uzupełniać
obserwacja natury. Swoje poglądy zawarł m.in. w najsłynniejszym swoim
dziele – Melencolii. Niestety, teoretyczne dzieła artysty były dla
odbiorców zbyt trudne i nie miały tak dużego wpływu na jego naśladowców,
jak stworzone przez niego grafiki. Twórczość Albrechta Dürera, ceniona
była już za jego życia, znajdując wielu amatorów m.in. na dworach cesarza
Rudolfa II, elektora bawarskiego Maksymiliana I, a także naśladowców
wśród rytowników i malarzy. Nie pozostawił po sobie uczniów, ponieważ
nie prowadził tradycyjnego warsztatu. Zaczęto natomiast wcześnie, krótko
po powstaniu oryginałów, kopiować jego prace. Oprócz wiernych kopii
powstawały prace o kompozycjach lustrzanych lub wykonywane w innej technice,
bądź skali. Były to pojedyncze grafiki ale też całe cykle np. Zaślubiny
Marii. Pasyjne drzeworyty czy miedzioryty stały się wręcz kanonem
powtarzanym przez pokolenia rytowników i malarzy. Były inspiracją dla
największych: Pasje dla Lucasa van Leydena, portrety lub sceny rodzajowe dla
Lucasa Cranacha Starszego. W grafice powstawały zarówno kopie jak i parafrazy jego prac, a także ryciny wykonywane według jego rysunków bądź
nawiązujące do stylistyki jego dzieł. Jednym z najsłynniejszych kopistów
Dürera był Hieronymus Hopfer. Jego ryciny były tak często kopiowane, że zirytowany artysta zamieścił w edycjach swych graficznych serii ostrzeżenie
dla naśladowców, których nazwał złodziejami ludzkiej pracy i talentu
.
Moda ta, która niekiedy irytowała mistrza, była wyrazem uznania dla jego
sztuki, była potwierdzeniem jego wielkości wśród współczesnych i następców. Śmierć artysty 6 kwietnia 1528 roku nie położyła kresu jego
sławie. Ryciny nadal fascynowały praktyków i teoretyków stylem, techniką,
formą, a także tematyką przedstawień religijnych, pejzaży, portretów,
scen rodzajowych. Odzwierciedlała ona wrażliwość twórców renesansu
badających świat doczesny i ukazujących go w kształtach zgodnych ze studium natury. Mając na uwadze wielkość dokonań artystycznych Dürera
oraz niekwestionowany wpływ na sztuki graficzne, autorzy ekspozycji mieli na celu ukazanie roli Albrechta Dürera w historii grafiki poprzez: wskazanie
stanu tej dziedziny sztuki w momencie rozpoczęcia jego kariery artystycznej
prezentację nowatorstwa i bogactwa jego rycin przedstawienie Dürerowskiego
pokłosia w twórczości rytowników XVI stulecia. Na wystawie znajdzie się około 100 prac samego mistrza i naśladowców, wśród nich grafiki zwane
sztychami mistrzowskimi, czyli miedzioryty powstałe w latach 1513-1514 Święty Hieronim w pracowni, Melancholia I, Rycerz śmierć i diabeł, a także Czterej jeźdźcy Apokalipsy, Adam i Ewa oraz dzieła m.in. Lucasa
Cranacha Starszego, Heinricha Aldegrevera, Lucasa van Leydena, Albrechta
Altdorfera, Hieronymusa Hopfera. Uzupełnieniem jest wybór obrazów np. Bruyna i Mistrza z Messkirch, dowodzących, że i dla malarzy Durer bywał
autorytetem. Niektóre z dzieł pochodzą ze zbiorów Muzeum Narodowego we Wrocławiu.
Pomnik z papieru | Webinar dla artystów wokół Arolsen Archives
14 listopada 2020 - 12:00
OP ENHEIM
Plac Solny 4 Wrocław
9 881sztuka
Stolpersteine w Polsce – kto, kogo i dla kogo upamiętnia?
14 listopada 2020 - 16:00
OP ENHEIM
Plac Solny 4 Wrocław
10 246sztuka
Oprowadzanie kuratorsko-autorskie po wystawie „I am you, but stronger”
14 listopada 2020 - 14:00
galeria SiC! BWA Wrocław
pl. Kościuszki 9/10 Wrocław
11 054sztuka
SZTUKA PRZECIW! Odsłonięcie mozaiki
11 listopada 2020 - 18:30
Centrum Kultury Agora
Serbska 5A Wrocław
10 656sztuka
XXVIII Konkurs Plastyczny Dla Dzieci i Młodzieży „Mój ulubiony superbohater”
10 listopada 2020 - 23:00
Wrocławski Klub Anima
ul. Pilczycka 47 Wrocław
13 560sztuka
Wrocław 70/20/70. Architektura. Wykład online Romana Rutkowskiego
8 listopada 2020 - 16:00
Muzeum Współczesne Wrocław
PL. STRZEGOMSKI 2A Wrocław
9 852sztuka
Canti Spazializzati x Radio Żyjnia #2 / ZMIANA DATY
8 listopada 2020 - 17:00jest więcej terminów
galeria Dizajn BWA Wrocław
Świdnicka 2-4 Wrocław
24 835sztuka
Chore Serce Narodu. Działanie performatywne Tomasza Kulki
7 listopada 2020 - 18:00jest więcej terminów
galeria SiC! BWA Wrocław
pl. Kościuszki 9/10 Wrocław
9 397sztuka
OP_Talks | Wyznaczanie granic i konstruowanie tożsamości Europy. Spotkanie z Michałem Bilewiczem / ONLINE
6 listopada 2020 - 18:30
OP ENHEIM
Plac Solny 4 Wrocław
11 021sztuka
Trzy kobiety w ulu. Sympozjum Plastyczne Wrocław '70 w perspektywie uczestniczek. Dyskusja online
5 listopada 2020 - 18:00
Muzeum Współczesne Wrocław
PL. STRZEGOMSKI 2A Wrocław
9 824sztuka
LABORATORIUM PLASTYCZNE - MALARSTWO I RYSUNEK
od: 8 października 2020 do: 5 listopada 2020
Centrum Rozwoju Zawodowego Krzywy Komin
Dubois 33/35A Wrocław
12 147sztuka
Izabela Chamczyk SERIOUSLY SALTY. Nowe materializacje.
od: 8 października 2020 do: 5 listopada 2020
Galeria Entropia
Rzeźnicza 4 Wrocław
15 416sztuka
Co dalej z regionalnymi kolekcjami sztuki współczesnej. Dyskusja online
4 listopada 2020 - 18:00
Muzeum Współczesne Wrocław
PL. STRZEGOMSKI 2A Wrocław
10 135sztuka
Wspólne dobro: wykład o wizualności miasta w oparciu o historię litery “W” / ZMIANA DATY
4 listopada 2020 - 18:00
galeria Dizajn BWA Wrocław
Świdnicka 2-4 Wrocław
13 364sztuka
PLACEMAKING - TWORZYMY PRZYJAZNĄ PRZESTRZEŃ MIEJSKĄ
4 listopada 2020 - 14:00
Biblioteka Grafit
ul. Namysłowska 8 Wrocław
12 598sztuka
Wystawa: Zasoby naturalne. Dzieła z kolekcji DTZSP
od: 2 października 2020 do: 2 listopada 2020
Muzeum Współczesne Wrocław
PL. STRZEGOMSKI 2A Wrocław
14 830sztuka
DZIADY
1 listopada 2020 - 19:00jest więcej terminów
Teatr Arka
Mennicza 3 Wrocław
21 850teatr