brak-tytulu
Martín Bernat , Przeniesienie ciała św. Jakuba Większego przed pałac królowej Lupa w Galicji, ok. 1480-1505
- od: 20 grudnia 2004, poniedziałekdo: 20 lutego 2005, niedziela
Pielgrzymowanie do Santiago de Compostela i jego obraz w sztuce
Wystawa powstała z okazji obchodzonego w 2004 roku Światowego Roku Composteli.
To pierwszy w Polsce pokaz tak wybitnych dzieł średniowiecznej i nowożytnej sztuki europejskiej. Możliwość podziwiania ich w Muzeum Narodowym w Krakowie jest rezultatem wcześniejszej współpracy z jej organizatorem – hiszpańskim SEACEX (State Corporation for Spanish Cultural Action Abroad), w wyniku której krakowskie Muzeum zaprezentowało przed rokiem w Santiago de Compostela cieszącą się wielkim zainteresowaniem wystawę Z Galicji do Galicji... Sztuka Krakowa i Małej Polski.
Ekspozycja w Muzeum Narodowym w Krakowie stanowi więc wyraz wdzięczności Galicji hiszpańskiej za umożliwienie jej poznania sztuki Galicji polskiej. Jest to projekt bardzo ambitny, który ze względu na ogrom materiału skupia się przede wszystkim na średniowieczu, czasy nowożytne stawiając na drugim planie. Na przykładzie ponad stu eksponatów – obrazów, rzeźb, przedmiotów rzemiosła artystycznego, dokumentów – pochodzących z kilkudziesięciu znamienitych kolekcji muzealnych, archiwalnych, bibliotecznych i kościelnych Hiszpanii, Belgii, Czech, Francji, Niemiec, Polski, Portugalii, Szwecji czy Włoch przybliża fenomen kultu św. Jakuba Apostoła i pielgrzymek, które od IX wieku stale zmierzają do sanktuarium w Santiago de Compostela, gdzie złożone są szczątki Świętego. Kultu tym ważniejszego, że – jak się współcześnie uważa – przyczynił się znacznie do integracji i ukształtowania tożsamości europejskiej.
Ekspozycja podzielona jest na sześć rozdziałów:
Narodziny kultu.
Część poświęcona odkryciu około 830 roku przez biskupa Teodomira (†847) w odległym, północno-zachodnim zakątku Półwyspu Iberyjskiego, w diecezji Iria, grobu, który uznano za miejsce spoczynku św. Jakuba. Obejmuje pisane przekazy poprzedzające odkrycie grobu i obrazuje rozszerzanie się informacji o tym wydarzeniu na obszary położone po drugiej stronie Pirenejów.
Wzrost popularności kultu i rozwój pielgrzymek do Santiago de Compostela.
W tej części, poświęconej analizie szerzenia się kultu św. Jakuba i ruchu pielgrzymkowego do jego grobu, ukazany jest mający początkowo jedynie lokalne znaczenie fenomen, który z czasem w świecie chrześcijańskim osiągnął podobne znaczenie jak pielgrzymki do Ziemi Świętej czy Rzymu, a którego nie ominął kryzys, jaki pociągnęły ze sobą ataki Reformacji w XVI wieku, podważającej podstawy kultu.
Pielgrzymi: powracający podróżni.
Ta część obejmuje dzieła związane z pielgrzymami: ich stroje, tykwy, muszle przypinane do paska, ale i przygotowania do podróży, pobyt w Santiago de Compostela czy odwiedziny w Sanktuarium Apostoła, ilustrowane między innymi przez obraz wczesnorenesansowego artysty hiszpańskiego Martina Bernata. W tej części znajdują się również dokumenty nadające prawa i chroniące pielgrzymów podczas ich wędrówki, przedstawienia sławnych pątników (rzeźba Świętej Brygidy Szwedzkiej z ok. 1400 roku czy wizerunek Karola V pędzla Bernaerta van der Stock, zwanego Mistrzem Magdaleny z ok. 1520-1522 roku).
Inni święci i pobożność podczas pielgrzymki do Santiago de Compostela.
To przegląd fascynującego zespołu praktyk religijnych i przejawów religijności, związanych z pielgrzymowaniem do Santiago. Wiele z nich uwzględnia Przewodnik pielgrzyma, czyli piąta księga Codex Calixtinus poświęcona, między innymi “ciałom świętych, którzy spoczywają wzdłuż drogi do Santiago tak, by nawiedzali je pielgrzymi'.
Pielgrzymowanie do Santiago de Compostela i jego artystyczne przejawy.
Piąta, jedna z ważniejszych części wystawy, skupia się na rzeczywistym wpływie pielgrzymowania na sztukę. Rozróżnia tę bezpośrednio związaną z pielgrzymowaniem, określoną mianem “sztuki na drodze', której wyrazem jest np. ikonografia św. Jakuba, reprezentowana na wystawie przez szereg jego wizerunków: - jako pielgrzyma – pędzla między innymi Juana de Flandes ( ok. 1465-1519), malarza niderlandzkiego sprowadzonego do Hiszpanii w 1496 przez królową Izabelę i pracującego dla niej do 1504, następnie tworzącego dla kościołów w Salamance i Palencii; czy zafascynowanego malarstwem Caravaggia José de Ribery z ok. 1630-1632; - jako rycerza (pogromcy Maurów) Pabla de San Leocadio z ok. 1513-1518, o wyraźnych wpływach renesansu włoskiego. W tej też części znajdują się przedstawienia, odnoszące się do legend i cudów św. Jakuba, oraz pamiątki z pielgrzymki. Sztukę nie związaną bezpośrednio z kultem św. Jakuba, występującą wzdłuż dróg pielgrzymkowych, a będącą świadectwem wymiany artystycznej i określoną mianem “sztuki wzdłuż drogi', na wystawie reprezentują między innymi przykłady hiszpańskiej i francuskiej rzeźby romańskiej.
Santiago, cel pielgrzymów: Sanktuarium i miasto.
Szósta, ostatnia część, prezentuje kolejne etapy rozwoju “świętego miejsca', począwszy od trzeciej dekady IX wieku aż po wiek XVIII, w tym też architekturę i dekorację kolejnych świątyń. Poświęcona jest też wizji rozwoju miasta w tym okresie, co ilustrują plany, widoki i współczesne makiety.
Wystawa stwarza niepowtarzalną okazją do podziwiania nie tylko obrazów i rzeźb mistrzów hiszpańskich, ale i szeregu dokumentów archiwalnych, planów, manuskryptów czy obiektów rzemiosła artystycznego, przechowanych w archiwach, bibliotekach czy skarbcach kościelnych całej Europy i rzadko udostępnianych publiczności.
Urszula Kozakowska-Zaucha
Wystawę honorowym patronatem objął Jego Eminencja Ksiądz Kardynał Franciszek Macharski Metropolita Krakowski.
Kurator: Jose Carlos Valle Pérez (Dyrektor Muzeum w Ponteverda)
Komisarz ze strony polskiej: Urszula Kozakowska-Zaucha
Koordynator: Olga Jaros
Organizator: SEACEX (State Corporation for Spanish Cultural Action Abroad)
Współorganizator: Xunta de Galicia, Muzeum Narodowe w Krakowie
Przeniesienie ciała św. Jakuba Apostoła, Mistrz z Astorga, ok. 1530, olej na desce
Stand-up Kraków II | Michał Kutek w programie "Bilans żenady własnej"
25 kwietnia 2024 - 19:00 | KUP-BILET | 55zł
Klub Akademicki Arka
Klemensiewicza 3 Kraków
13 476teatr
"Widma atelier"
23 kwietnia 2024 - 19:00jest więcej terminów
Teatr Zależny Politechniki Krakowskiej
ul. Kanonicza 1 Kraków
5 419teatr
"O mało co..."
22 kwietnia 2024 - 19:00 | KUP-BILET | 140złjest więcej terminów
Kijów Centrum
al. Krasińskiego 34 Kraków
104 972teatr
Weekend z Kazikiem - KARNETY
22 kwietnia 2024 - 20:00 | KUP-BILET | 215złjest więcej terminów
Klub STUDIO
Witolda Budryka 4 Kraków
24 510teatr
Rodzinne Piekiełko - premiera spektaklu w gwiazdorskiej obsadzie! 2024
22 kwietnia 2024 - 17:30 | KUP-BILET | 90zł 20:30 | KUP-BILET | 90zł
Teatr im. J. Słowackiego
plac Świętego Ducha 1 Kraków
150 045teatr
O mało co...
22 kwietnia 2024 - 19:00 | KUP-BILET | 117.00złjest więcej terminów
Kijów.Centrum
Krasińskiego 34 Kraków
112 971teatr
25 lat Mumio w 25 kawałkach
22 kwietnia 2024 - 19:00 | KUP-BILET | 110zł
Nowohuckie Centrum Kultury
ul. Jana Pawła II 232 Kraków
198 416teatr
Nerwica natręctw - komedia francuska w doskonałej obsadzie
22 kwietnia 2024 - 17:00 | KUP-BILET | 170.00/70.00zł 20:00 | KUP-BILET | 170.00/70.00złjest więcej terminów
ICE Kraków Congress Centre
ul. Marii Konopnickiej 17 Krakówjest więcej miejsc
2 280 173teatr
30 lat Agnieszki Chylińskiej
21 kwietnia 2024 - 20:00 | KUP-BILET | 129zł
TAURON Arena Kraków
Stanisława Lema 7 Kraków
69 316teatr