Katarzyna Tretyn "SOMNIUM 3"
Katrzyna Tretyn
- od: 21 kwietnia 2023, piątekdo: 25 czerwca 2023, niedziela
otwarcie: 21 kwietnia (piątek), godz. 18:00 21 kwietnia – 25 czerwca 2023 | sala główna
KURATORKA: Natalia Cieślak
Zrealizowano w ramach stypendium Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego.
"Somnium 3" może kojarzyć się z nazwami misji kosmicznych (jak Apollo 11 czy Artemis 1), wysyłanych w celu zbadania wybranych obszarów Wszechświata. Skojarzenie to – skądinąd uzasadnione – nie wyklucza jednak tego, że tytuł wystawy stanowi konglomerat różnych znaczeń i kontekstów.
Pokaz prac Katarzyny Tretyn w Galerii Sztuki BWA w Olsztynie to trzecia odsłona projektu "Somnium", prezentowanego wcześniej w toruńskiej Wozowni oraz Galerii Miejskiej bwa w Bydgoszczy. Słowem-kluczem nieprzypadkowo jest tu łacińskie określenie snu czy marzenia. Z jednej strony – definiuje ono atmosferę wystawy, będącej oniryczną podróżą po tych obszarach wyobraźni, które pozwalają choć na chwilę "oderwać się" od (Z/z)iemi. Z drugiej – jest świadomie użytym przez artystkę nawiązaniem do obecnego od wieków w kulturze literacko-artystycznej motywu sennej wizji. Formuła ta była popularnym sposobem prezentacji koncepcji astronomicznych, ponieważ pozwalała na bardziej czytelne i obrazowe przedstawienie ich odbiorcy. Inspirujący w tym kontekście był zwłaszcza “Sen Scypiona” autorstwa Cycerona, który odzwierciedlał założenia teorii geocentrycznej, czy “Sen, czyli wydane pośmiertnie dzieło poświęcone astronomii księżycowej” Johannesa Keplera – jednego z tych astronomów, którzy przyczynili się do nowożytnej rewolucji naukowej. Przykłady tekstów kultury, prezentujących naukowe tezy za pomocą opisu kosmicznej podróży odbywającej się poza jawą, można by mnożyć.
Obu obszarów: scjentystycznego i fantasmagorycznego, nie należy postrzegać więc w kategoriach opozycji pozbawionych punktów wspólnych. Balansowanie na granicy rzeczywistości naukowej i sztuki to znak charakterystyczny twórczości Katarzyny Tretyn. Choć nie jest zawodową astronomką, rozliczne wizyty w obserwatorium w podtoruńskich Piwnicach pozwoliły jej zgłębić wiele aspektów prowadzonych w tej placówce obserwacji i zbliżyły do świata badawczego. Prace artystki powstają pod wpływem analiz astronomów, jednak nie są ich ilustracją, a twórczą interpretacją. Przeniesienie w pole sztuki pozwala odkryciom naukowców zarezonować w wymiarze pozaempirycznym, jako fenomenom odczytywanym także w kontekście humanistycznym. Ludzi od zawsze fascynowało bowiem wszystko to, co ponad horyzontem. Obiekty te stawały się przedmiotem analiz i prób racjonalnego wyjaśnienia, ale także zyskiwały status metafory, zachęcającej do zadania sobie pytania: skąd pochodzimy, kim jesteśmy, dokąd zmierzamy...
Wystawa "Somnium 3" zbiega się w czasie z przypadającymi na 2023 rok obchodami Roku Mikołaja Kopernika (1473–1543). Wielkiego astronoma, który „wstrzymał Słońce, ruszył Ziemię”, można więc uznać za jej duchowego patrona. / Natalia Cieślak
Katarzyna Tretyn – artystka wizualna, intermedialna, nauczycielka akademicka. W latach 2002–2007 studiowała na WSP Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu na kierunku malarstwo sztalugowe. W 2012 roku obroniła doktorat w macierzystej uczelni. W 2020 roku uzyskała stopień doktora habilitowanego w dziedzinie sztuki piękne w dyscyplinie sztuki plastyczne i konserwacja dzieł sztuki. Od 2017 roku pracuje w Politechnice Bydgoskiej im. J. i J. Śniadeckich (dawniej UTP) na stanowisku profesora (od 2020 roku), gdzie prowadzi zajęcia z malarstwa oraz rysunku. Jej poszukiwania indywidualnej drogi twórczej oscylują wokół eksperymentu warsztatowego. Przyszłość sztuki widzi w nowych technologiach, które jednak powinny czerpać z tradycji. Dlatego też warsztat twórczy autorki opiera się przede wszystkim na tradycji haftu. Jej podstawowe instrumentarium to nić, za pomocą której tworzy obrazy, obiekty oraz instalacje. W swojej twórczości inspiruje się nauką, a przede wszystkim astronomią. W 2015 roku rozpoczęła współpracę z Fundacją Aleksandra Jabłońskiego oraz Obserwatorium Astronomicznym w Piwnicach pod Toruniem. Jej efektem są projekty artystyczne powstałe na styku dwóch dziedzin: nauki i sztuki. Bazując na inspiracji naukowej autorka buduje w swojej twórczości metaforyczny obraz człowieka. Jak twierdzi poprzez obserwację świata zdobywamy wiedzę o nas samych.
Wszyscy jesteśmy upupieni - nabór
od: 26 marca 2024 do: 18 kwietnia 2024
Miejski Ośrodek Kultury w Olsztynie
ul. Dąbrowszczaków 3 Olsztyn
549sztuka
XIII Quadriennale Drzeworytu i Linorytu Polskiego
od: 17 listopada 2023 do: 24 grudnia 2023
BWA Galeria Sztuki w Olsztynie
al. Marsz. J. Piłsudskiego Olsztyn
6 583sztuka
Maszyna w ścianie
27 października 2023 - 18:00
Galeria Dobro
Stare Miasto 24/25 Olsztyn
3 575sztuka
Rośliny legalne / rośliny nielegalne T/Aboret: Zielnik pełen czułości
26 maja 2023 - 20:30
Sala pod Amfiteatrem
Okopowa Olsztyn
6 383sztuka
Gdzie diabeł mówi dobranoc
25 maja 2023 - 14:00
Galeria Amfilada MOK
Dąbrowszczaków 3 Olsztyn
4 525sztuka
Solidarni Nielegalni
2 maja 2023 - 16:00
Zajezdnia Trolejbusowa MOK
Knosały Olsztyn
8 445sztuka
XII Festiwal Kultury Modelarskiej z III Memoriałem plut. pilota Lecha Dunajewskiego
od: 15 kwietnia 2023 do: 16 kwietnia 2023
Muzeum Nowoczesności
ul. Knosały 3b Olsztyn
11 336sztuka
Dobrosława „Aljas” Król: Akademia Pana Flexa
23 marca 2023 - 18:00
Galeria Dobro
Stare Miasto 24/25 Olsztyn
7 785sztuka
Chindogu – sztuka tworzenia zbędnych wynalazków
18 marca 2023 - 12:00
Zajezdnia trolejbusowa
Knosały Olsztyn
7 292sztuka