IZMY W DRUKU

Cz. I: FUTURYŚCI, FORMIŚCI, EKSPRESJONIŚCI

Wystawa stwarza unikalną okazję obejrzenia legendarnych a rzadko pokazywanych w postaci oryginalnej polskich druków futurystycznych, wśród nich zapisanych fonetyczną ortografią słynnych jednodniówek. Obok Noża w bżuhu i Jednodńuwki z manifestami Brunona Jasieńskiego, także mniej znane druki futurystycznych klubów warszawskich — Lejek w mózgu, Fioletowe płuca, Pijany parasol. Są, oczywiście, także bulwersujące międzywojenną publiczność tomy poetyckie futurystów, m.in. But w butonierce Jasieńskiego. Formiści reprezentowani są książkami swych filarów — Tytusa Czyżewskiego i Leona Chwistka (interesujące są zwłaszcza oryginalne rozwiązania typograficzne Czyżewskiego), a także drukami zdobionymi przez Zbigniewa Pronaszkę, Rafała Malczewskiego. Na wystawie nie zabrakło również skromnego edytorsko, ale ambitnego krakowskiego pisma Formiści. Drukowane ślady działalności polskich ekspresjonistów stanowią na wystawie przede wszystkim publikacje poznańskiego czasopisma Zdrój — tj. sam dwutygodnik oraz książki zdobione drzeworytami Jerzego Hulewicza i artystów skupionych wokół prowadzonego przez niego pisma — malarzy i grafików Władysława Skotarka, Danutę Kubicką i in. oraz pisarzy, m.in. Józefa Wittlina i Emila Zegadłowicza. Warto podkreślić edukacyjny charakter ekspozycji — wszystkie prezentowane na niej zjawiska są ujęte w podstawowym programie nauczania ostatnich klas szkoły średniej, a ich pogłębione zrozumienie może ułatwić żywy, bezpośredni kontakt ze zgromadzonymi w galerii śladami przeszłości, które mogą się stać doskonałą ilustracją i dopełnieniem podręcznikowych wywodów. Większość eksponatów wypożyczono z Muzeum Literatury w Warszawie, kilka z Biblioteki Instytutu Sztuki PAN. Jest to pierwsza część wystawy, która zaprezentuje druki polskich awangardystów okresu międzywojennego. Na wrzesień zaplanowany jest pokaz druków konstruktywistycznych (krąg 'Zwrotnicy'' i grupa a.r.). Galeria Książki jest czynna od poniedziałku do piątku w godz. 10.00-18.00, a w soboty od 10.00 do 15.00.