*Igraszki z Molierem - Świętoszek * (tytuł oryginalny: Tartuffe)

Komedia w pięciu aktach

(ok. 1:30 godz.)

Premiera: 25 III 2007

Reżyseria: Renata Jasińska

Scenografia: Magdalena Grobelna

Kostiumy: Iwona Chlebowicz-Rega, Ewa Jobko

Muzyka i choreografia: Jacek Zamecki

Występują:

Elmira: Ewelina Niewiadowska

Orgon: Sylwester Rożycki

Tartufe: Alexandre Marquezy, Maciej Sosnowski

Doryna: Renata Jasińska

Damis: Tomasz Żytka

Marianna: Agnieszka Giza

Koordynator projektu: Otylia Lesiow

---

Arcydzieło komedii charakterow w interpretacji Teatru ARKA.

Utwor powstał z buntu Moliera wobec panującej dookoła obłudy i fałszywej pobożności. Sztuka została zakazana zaraz po premierze (12 maja 1664 roku), ponieważ krol Francji Ludwik XIV, chociaż był mecenasem teatru, nie mogł się zgodzić na atakowanie religii i moralności. Dziś „Świętoszek" nikogo już nie szokuje, a jego widzom nie grożą klątwy nałożone przez duchownych, ale nadal bawi miłośnikow dobrego dramatu.

---

Dlaczego „Świętoszek" i kim właściwie jest „Świętoszek" - barokowy, w kostiumie z epoki i z nowoczesnymi tendencjami? Tartuffe to przykład karierowicza, jakich wowczas było wielu w Paryżu. Człowieka, ktory świetnie czuje się pod skrojonym na jego miarę płaszczykiem dobrych manier, gładkich słowek i gestow na pokaz. Po co powstało to przedstawienie? Aby pokazać jak bardzo hipokryzja i oszustwo ukazane przez Moliera w XVII wieku są wciąż aktualne, zwłaszcza w świecie polityki. To satyra na francuski światek mieszczański, ale rownież na dewocję wszelakiego miejsca i czasu. Widzowie staną się obserwatorami gier scenicznych, ktore mają na celu przełamanie niewidzialnej bariery pomiędzy widownią a sceną.

Reżyser Renata Jasińska zainspirowana komedią dell'arte na drugi plan przeniosła zamiary Orgona względem Tartuffe'a i swej corki Marianny, a wydobyła sztuczność, wręcz groteskowość relacji rodzinnych i towarzyskich panujących w domu Orgona. Aktorzy wielokrotnie zamieniają się w marionetki, ktore tańczą (rownież dosłownie) tak, jak im zagra tytułowy bohater. Żeby było to jeszcze bardziej wyraźne, reżyser nakazała aktorom przybierać mimikę postaci na oczach widza, chwilę przed samym wejściem na scenę. Efektowne barokowe kostiumy i stylowa muzyka wspołgrają tu z prostotą scenografii i nowoczesnymi, odważnymi rozwiązaniami inscenizacyjno-choreograficznymi, jak np. taneczna ekspozycja, wstawki pantomimiczne w scenie z udziałem Doryny, Elmiry i jej pasierbicy czy kulminacyjna scena rozgrywająca się między Elmirą a Tartuffem z Orgonem ukrytym, no właśnie, gdzie…?

XVII-wieczny dramaturg, mimo że bardzo się starał, by zasłynąć „poważną sztuką" - zdobył uznanie jako komediopisarz. Adaptacja jego dzieła jest więc przede wszystkim rozrywką, ale przy okazji wzbudza refleksje dotyczące obdarzania ludzi zaufaniem czy zakładania masek w życiu. Ciekawostkę stanowi fakt, iż Teatr ARKA wystawia „Świętoszka" w dwoch wersjach - polskiej i francuskiej. Rożnią się one postacią głownego bohatera - w pierwszej w roli Tartuffe'a występuje Maciej Sosnowski, w drugiej - rodowity Francuz od niemal 11 lat przebywający w Polsce, Alexandre Marquezy. Kwestie Tartuffe'a przez tego ostatniego aktora są wypowiadane w języku francuskim, podczas gdy pozostałe postaci prowadzą dialog w języku polskim. Takie połączenie sprawia, że widzowie często dobrze znający treść sztuki w pewnym momencie przestają odczuwać „obcość" drugiego języka, dodatkowo osoba głownego bohatera - rzeczywistego Francuza - przybliża odbiorcom ducha oryginału. Bez ryzyka można więc stwierdzić, że „Świętoszek" Teatru ARKA jest projektem międzykulturowym.

Otylia Lesiow.

bilety:

ulgowy 15 zł. normalny 18 zł.