![](/i/user-thumb.png)
TIFF F e s t i v a l Wiesław Rakowski ARCHIWUM ZOOLOGICZNE. Fotografie 1924-1939
![](https://dco1c2aefa5pk.cloudfront.net/l/3lnl.jpeg)
Miecznik z Dolackim. 175
- od: 5 września 2014, piątekdo: 22 września 2014, poniedziałek
kurator Michał Sita
Wystawa w ramach TIFF Festival
Wiesław Rakowski (18.04.1903-17.08.1948) był paleontologiem, zoologiem, kustoszem Muzeum Przyrodniczego w Poznaniu, po II wojnie światowej dyrektorem poznańskiego zoo. W muzeum pracował od 1924 roku, początkowo na stanowisku asystenta prof. Edwarda Lubicza-Niezabitowskiego, prowadził też własne badania, w 1928 roku na Uniwersytecie Poznańskim obronił pracę doktorską: Narzutowe Głowonogi Wielkopolski. W muzeum gromadził, preparował, opisywał, katalogował, konserwował i w końcu – fotografował – eksponaty pochodzące z wykopalisk, wypraw podróżników i z poznańskiego ogrodu zoologicznego.
•••
Niewielka część tej fotograficznej dokumentacji zachowała się do dzisiaj, to obrazy spreparowanych zwierząt, kości i czaszek, zdobyczy z podróży afrykańskich, anomalii anatomicznych; sceny nie dające pewności czy mamy do czynienia z żywymi zwierzętami, czy z prostą dioramą; wreszcie bardzo ważne kulisy pracy i portrety. Słowem – zbiór, który zachował się na szklanych negatywach w archiwum Muzeum Wiedzy o Środowisku, jest fotograficznym dokumentem z badania przyrody od 1924 do 1939 roku.
W normalnych warunkach sens kolekcji przyrodniczej budowany jest poprzez kontekst, aranżację i zestawienie elementów. Tylko takimi narzędziami operuje kustosz – układając ze spreparowanych zwierzęcych eksponatów narracje. Ilustruje tezy o ewolucji, różnorodności środowiska albo klasyfikacji gatunków. Jednak dzisiaj, kiedy to początkowe uporządkowanie przyrodniczej kolekcji Rakowskiego zagubiło się, wszystko z czym zostaliśmy, to zbiór osobliwości. Dzieje się tak nie dlatego, że Rakowski był nieokiełznanym kolekcjonerem na równi traktującym beznogiego konia i czaszkę tura. Nie, on był naukowcem w całkiem współczesnym sensie. Powodem jest brak narzuconego z góry kontekstu – przez to cała kolekcja nabrała nieokreślonego, płynnego, dowolnie imputowanego znaczenia. Sprawia wrażenie, że wszystko w świecie przyrody leżało w spektrum międzywojennych zainteresowań, dawało się złapać, spreparować i włączyć do zbioru.
I właśnie dzięki temu zestaw międzywojennych zdjęć przyrodniczych eksponatów zyskał potencjał do opowiedzenia historii szerszej niż to, jak wygląda koń, kaczka czy tur. Dzisiaj najciekawsze wydaje się zastanowienie się, kto i dlaczego próbował wyjaśniać naturę zjawisk przyrodniczych, gromadząc dziesiątki wypchanych zwierząt. Jaka była relacja między badaczami przyrody a samą przyrodą, jakich narzędzi używali ci ludzie i jakie idee ich napędzały? Okazuje się, że całkiem przypadkowo zdjęcia Rakowskiego stały się unikatowym wizualnym zapisem czasów, pomysłów i bardzo charakterystycznego sposobu na wyjaśnianie świata natury.
Dlatego planując wydanie zdjęć Rakowskiego, postaraliśmy się umieścić je w kontekście ówczesnych realiów. Naukowcy związani z biologią, zoologią i paleontologią zmierzyli się z zadaniem określenia, w jakie sposoby myślenia o przyrodzie mogła się wpisywać ta fotograficzna kolekcja? Na jakie pytania Rakowski mógł szukać odpowiedzi i w końcu – czy mieszczą się one jeszcze w kanonach nauki definiowanych współcześnie? Czy jest w spreparowanym anomalnym koniu coś ciekawego? Które elementy zainteresowań nie wytrzymały próby czasu? Gdzie przebiega granica między fascynacją prowadzącą do gromadzenia kolekcji dziwolągów i trofeów a tą pomagającą zrozumieć świat? Współcześni przyrodnicy starali się poddać krytycznej analizie fragment niedawnej historii swoich własnych dyscyplin.
•••
Na wystawie zaprezentujemy wyniki tych przemyśleń. Kameralna przestrzeń galerii Entropia tworzy szansę na spokojne zapoznanie się z albumem fotografii Rakowskiego wydanym w 2013 roku, prezentujemy tu również zdjęcia Rakowskiego i wybór archiwalnych tekstów, dających bezpośredni wgląd w świat poznańskich badań przyrodniczych sprzed blisko 90 lat.
•••
Wiesław Rakowski fotografie 1924-1939 Wydawnictwo Instytutu Środowiska Rolniczego i Leśnego Polskiej Akademii Nauk, Poznań 2013.
fotografie: Wiesław Rakowski redakcja: dr Maria Szyszkiewicz-Golis; kurator: Michał Sita autorzy tekstów wprowadzających: dr Maria Szyszkiewicz-Golis, Michał Sita, Monika Piotrowska, dr Marta Osypińska, dr hab. Hieronim Frąckowiak prof. UP w Poznaniu komentarze do zdjęć: prof. dr hab. Jerzy Karg, dr hab. Krzysztof Kujawa, dr Marta Osypińska, dr Jan Śmiełowski.
© Zdjęcia są własnością Instytutu Środowiska Rolniczego i Leśnego Polskiej Akademii Nauk w Poznaniu. współpraca: Związek Polskich Artystów Fotografików Okręg Wielkopolski
![](/i/event-medium.png)
2 klisze przy pracy 64-65
![](/i/event-medium.png)
Jerzyki ze sobą zhaczone
![](/i/user-thumb.png)
Wystawa Olgi Ząbroń & Mateusza Dąbrowskiego "Generator"
od: 13 maja 2017 do: 29 maja 2017
Galeria Sztuki SOCATO
Plac Solny 11 Wrocław
12 831sztuka
Integracyjne warsztaty teatralno-muzyczne "Umieć się spotkać"
29 maja 2017 - 17:00jest więcej terminów
Centrum Kultury Zachód
ul. Chociebuska 4-6 Wrocław
12 997sztuka
Wystawa: Kosmos. Atlas – Natalia Mikołajczuk
od: 21 kwietnia 2017 do: 29 maja 2017
Muzeum Współczesne Wrocław
PL. STRZEGOMSKI 2A Wrocław
12 588sztuka
ZOSTAŃ WOLONTARIUSZEM X EDYCJI FESTIWALU WYSOKICH TEMPERATUR WE WROCŁAWIU!
od: 14 maja 2017 do: 28 maja 2017
Akademia Sztuk Pięknych
Traugutta 19-21 Wrocław
31 481sztuka
Józef Hałas. Poszukiwania
od: 24 marca 2017 do: 28 maja 2017
Muzeum Architektury we Wrocławiu
Bernardyńska 7 Wrocław
13 880sztuka
,,Sport Wrocławia w PRL” wykład
27 maja 2017 - 12:00
Muzeum Poczty i Telekomunikacji
ul. Z. Krasińskiego 1 Wrocław
15 050sztuka
Mixed mediowe LO
27 maja 2017 - 10:00
Robótki Stefci
Pionierów 8 Wrocław
12 019sztuka
Wystawa Wratislavia pro Bratislava/ Bratislava pro Wratislavia
od: 27 kwietnia 2017 do: 27 maja 2017
Galeria Miejska
ul. Kiełbaśnicza 28 Wrocław
12 810sztuka
Dyskusja: Miejsca bezpieczne. Stany zagrożenia. Przestrzeń wolności w Outsider Art
25 maja 2017 - 18:00
Muzeum Współczesne Wrocław
PL. STRZEGOMSKI 2A Wrocław
14 386sztuka
Finisaż wystawy "Kto Widział Modernizm" | film | reportaż | debata
25 maja 2017 - 19:00
ETNO CAFÉ Wrocław Ovo
Podwale 83 Wrocław
15 806sztuka
Kto widział…Modernizm? Ostatnia odsłona wystawy ilustracji
od: 27 kwietnia 2017 do: 25 maja 2017
ETNO CAFÉ Wrocław Ovo
Podwale 83 Wrocław
18 921sztuka
Bliżej sztuki. MWW dla Seniorów
24 maja 2017 - 13:00
Muzeum Współczesne Wrocław
PL. STRZEGOMSKI 2A Wrocław
32 135sztuka
Postacie i akty - w maju w galeriach Ogniska
23 maja 2017 - 18:00
Otwarte Pracownie Plastyczne - Ognisko Kultury Plastycznej im. Eugeniusza Gepperta
Ruska 46a/413,414 Wrocław
12 349sztuka
INTERMEDIA A ZWROT KINEMATOGRAFICZNY
od: 20 maja 2017 do: 21 maja 2017
Akademia Sztuk Pięknych im. Eugeniusz Gepperta. Centrum SZtuk Uzytkowych. Centrum Innowacyjności
ul. Traugutta 19/21 Wrocław
12 250sztuka
Wernisaż z muzyką | Barbara Gulbinowicz - Malarstwo & Koncert
21 maja 2017 - 18:00
Wrocławski Klub Formaty
ul. Samborska 3-5 Wrocław
12 096sztuka
Zrób sobie sztukę - warsztaty dla dzieci i rodziców w CK ZAMEK
20 maja 2017 - 10:00
Centrum Kultury ZAMEK
pl. Świętojański 1 Wrocław
15 293sztuka
Noc Muzeów w Ossolineum
20 maja 2017 - 16:00, 23:00
Zakład Narodowy im. Ossolińskich
ul. Szewska 37 Wrocław
12 056sztuka
![](/i/user-thumb.png)