Akwarele i Gwasze 2005
- od: 20 kwietnia 2006, czwartekdo: 18 czerwca 2006, niedziela
Józef Hałas
Józef Hałas w czasie swojej blisko półwiecznej pracy artystycznej zgromadził imponującą liczbę warsztatowych, formalnych i osobistych doświadczeń. Zamknął klasyczne dla współczesnego malarstwa wrocławskiego cykle (takie jak Góra), a pomimo tego ciągle aktywnie poszukuje właściwej formy i koloru. Obecnie działa "bez przymusu" bycia awangardowym, za to z większą uczuciową swobodą.
Nie oznacza to dowolności – serie ujednoliconych formalnie Małych Ikon są związane z istotnym od wielu lat dla Hałasa problemem przezwyciężania opozycji harmonii i chaosu w postaci zrównoważonych poprzez kolor, materię oraz formę kompozycji. Tytułowa ikoniczność jest ważnym odautorskim komentarzem, nakazującym z uwagą myśleć o związanych z nimi religijnych intencjach artysty.
Rytm pojawiania się obrazów jest w ostatnich latach zmienny – w przeciwieństwie do okresów, kiedy malarz pracował systematycznie i w równomiernym tempie. Wiele jednak w obecnej twórczości namysłu,
świadomych retrospekcji i powrotów do motywów stosowanych przez Hałasa
już kilka dekad temu. Przykładem niech będzie seria zgeometryzowanych
Aniołów (akwarele, 2005) przywodząca na myśl subtelną i pełną ludzkiego
ciepła formułę angelologicznych
rozważań Paula Klee.
Stylistyka, do jakiej Hałas powrócił w tej serii, bliska jest jego własnym lirycznym próbom z końca lat pięćdziesiątych, gdy stosowany przezeń poetycki wymiar geometrii był bliski w duchu temu, co proponował prawdziwy poeta i prawodawca intelektualny, jak pisała o Klee Maria Rzepińska.
Biorąc także pod uwagę rozpiętość spontanicznie stworzonego przez
Józefa Hałasa cyklu (około sześćdziesięciu prac wykonanych w technice
akwareli i gwaszu oraz rysunki lawowane tuszem), ostrożnie można chyba
porównać znaczenie podjętego przezeń tematu do zakresu oryginalnej
ikonografii metafizycznej wspomnianego Paula Klee. I nie chodzi tu tylko
– podobnie jak w przypadku szwajcarskiego malarza – o konfesyjne wyznanie
wiary, lecz o ważną zmianę ontologicznego punktu widzenia. Nie ostateczną,
nie skrajnie dramatyczną, lecz związaną z przeniesieniem punktu widzenia
jakby ponad
substancje, które stanowiły dotąd obiekty badań Hałasa:
naturę, ziemię, materię.
Artysta poprzez zgeometryzowane, uskrzydlone postaci chce być może widzieć
więcej
niż kiedyś, a także doświadczać radosnej i zmysłowej strony
życia. Paradoksalnie zalążkiem całego cyklu jest akwarela zrealizowana
już na początku lat 60. i zapowiadająca rozwiązania formalne najnowszej
serii.
Anioły A.D. 2005 radykalnie dematerializują
jaśniejącą, niekiedy
fosforyzującą i transparentną plamę akwareli, a ich ekspresja jest
zależna od ruchu. To nie są posłańcy z misją i gestem Zwiastowania,
Anioły Zagłady, czy geniusze gaszący pochodnie życia. Zmysłowe anioły
Hałasa gremialnie – z łopotem skrzydeł, skrzydeł a w istocie
bezszelestnie – wzbijają się w powietrze, unoszą się w nim i tańczą.
Dynamiczne skręty ich ciał
wprowadzają zaburzenie kanonicznego dla
Hałasa układu poziom-pion, a komplikacje kompozycji wielokrotnie opierają
się na diagonalach i ekspresyjnych złożeniach ich odcinków. Wszystkie
razem tworzą pole potencjalnego, barwnego i niezwykle dynamicznego
ikonostasu
. Nie jest to pojęcie przypadkowe, jeśli pamiętać o zauważonym przez krytyków długim związku pojęcia ikony
z malarstwem
Hałasa.
Podejmowane już przed laty przez wrocławskiego artystę motywy malarstwa wschodniego, bizantyńskiego przekładają się na realizacje niepoddające się ostatecznej definicji. Hałas już dawno znalazł dla siebie wzory sprzyjające łączeniu tradycji z nowocześnie traktowanym, abstrakcyjnym kolorem – inspirowany w latach 1961-1962 hieratycznymi freskami sofijskiej Cerkwi Bojana malował zarówno na papierze, jak i na płótnie figury, których pozorna abstrakcyjna amorficzność miała zawarte w sobie znamiona płci i znaczeń postaci świętych, a także binarną, niezbędną sobie opozycję: kobiety i mężczyzny.
Niewiele dodatkowych racji musi dowieść Hałas sobie i światu, tym bardziej
więc należy docenić towarzyszącą mu obecnie radość tworzenia. Mając na względzie różnego rodzaju aktualne odkrycia
, dokumentujące aksjologiczne
balansowanie artysty pomiędzy sztuką, wiarą i życiem, chcę wskazać na ostatnie przejście malarza w kierunku jakości, która zyskuje tym razem
prymat, władając niemal niepodzielnie całą płaszczyzną obrazów. Józef
Hałas coraz częściej kieruje spojrzenie ku górze, ku otwartemu niebu.
Przykładem z ostatniej chwili
jest cykl Droga (gwasze, 2005/2006) z obniżonym, znikającym horyzontem, gdzie ponad liniami opisującymi trójkąt
zbiegającej się w dali drogi i zanikającym horyzontem dominują wypełnione
barwą przestworza.
Fotografia dla seniorów - grupa początkująca
15 września 2021 - 13:00
Kontury Kultury
Jagiellończyka 10a Wrocław
14 039sztuka
Konkurs na wydanie naukowej monografii historycznej
od: 9 sierpnia 2021 do: 15 września 2021
Centrum Historii Zajezdnia
Grabiszyńska 184 Wrocław
15 884sztuka
Galeria "Małgosia" zaprasza
od: 16 sierpnia 2021 do: 13 września 2021
Galeria Małgosia
ul. Odrzańska 39/40 Wrocław
16 438sztuka
Nagi nerw. Studio Mistrzyni: Rajkowska
od: 28 maja 2021 do: 12 września 2021
Galeria BWA Wrocław Główny
ul. Piłsudskiego 105 Wrocław
26 214sztuka
Zajęcia twórcze dla rodziców i dzieci - malowanie ceramiki II GRUPA
11 września 2021 - 12:00
Stara Piekarnia
Krzywoustego 310a Wrocław-Psie Pole, Wroclaw Wrocław
18 670sztuka
OPopatrz, popatrz! | Cykl działań dla dzieci, młodzieży i rodzin
11 września 2021 - 18:00jest więcej terminów
OP ENHEIM
Plac Solny 4 Wrocław
29 665sztuka
Ani słowa więcej – wystawa prac Magdaleny Stachowiak
od: 9 września 2021 do: 25 września 2021 jest więcej terminów
Domek Miedziorytnika
Świętego Mikołaja 1 Wrocław
17 391sztuka
Konkurs na projekt muralu
8 września 2021 - 23:59
Firlej - Ośrodek Działań Artystycznych
Grabiszyńska 56 Wrocław
6 970sztuka
Relaksacje przez sztukę dla seniorów
7 września 2021 - 11:00
Kontury Kultury
Jagiellończyka 10a Wrocław
22 130sztuka
OP_Young | Lewandowska, Tofan, Marcjasz - prezentacja prac Laureatek
od: 23 sierpnia 2021 do: 6 września 2021
Galeria Szewska Pasja
ul. Szewska m. Nożowniczą i Kotlarską Wrocław
11 662sztuka
Trzecia wielka wrażliwość | panel na 17. Międzynarodowym Festiwalu Opowiadania
4 września 2021 - 16:00
SIC! BWA Wrocław
plac Kościuszki 9 Wrocław
11 125sztuka
Luksferyzm art
od: 1 sierpnia 2021 do: 31 sierpnia 2021
Galeria Witryna.
ul.Ruska 34 Wrocław
15 258sztuka
KREATYWNE WAKACJE W KRZYWYM KOMINIE 2021 - SIERPIEŃ
od: 2 sierpnia 2021 do: 31 sierpnia 2021
Centrum Rozwoju Zawodowego Krzywy Komin
Dubois 33/35A Wrocław
17 591sztuka
Wacław Ropiecki, wystawa malarstwa: "DO PIEKŁA I JESZCZE NIŻEJ"
od: 20 czerwca 2021 do: 31 sierpnia 2021
Lobby apartamentowca "Silence House"
Krawiecka 6/4 Wrocław
15 358sztuka
CHAOS
od: 15 lipca 2021 do: 30 sierpnia 2021
Galeria Fotografii ZPAF
św. Marcina 4 Wrocław
14 845sztuka
Piotr Wyrzykowski. Polaka Twarz. Scenopis v1.3
od: 14 maja 2021 do: 30 sierpnia 2021
Muzeum Współczesne Wrocław
PL. STRZEGOMSKI 2A Wrocław
25 047sztuka
Wystawa: Czerwień. Ekspozycja na kolor
od: 8 lipca 2020 do: 30 sierpnia 2021
Muzeum Współczesne Wrocław
PL. STRZEGOMSKI 2A Wrocław
57 770sztuka