Dementi: Z Wrocławia na Archipelag Gułag

Muzeum Pana Tadeusza zaprasza na spotkanie z Tomaszem Kiznym, jednym z założycieli Niezależnej Agencji Fotograficznej Dementi, poświęcone jego fotografiom: wrocławskim z okresu stanu wojennego, oraz fotoreportażom i dokumentom z terenów dawnego Gułagu.

• 24 stycznia 2019 (czwartek), godz. 17.00

• wstęp bezpłatny, liczba miejsc ograniczona, wejściówki do odebrania w kasach muzeum, możliwa rezerwacja mailowa: zapisy@ossolineum.pl (zarezerwowane wejściówki należy odebrać najpóźniej pół godziny przed spotkaniem)

„Gułag” jest dokumentalnym projektem fotograficznym, który Tomasz Kizny realizował w latach 1986–2003. Wspomina w nim m.in. o Wrocławiu jako mieście, do którego po wojnie przesiedlono wielu byłych więźniów obozów sowieckich i zesłańców. Motywacją do podjęcia tematu było odkrycie przez Tomasza Kiznego zdjęć z Workuty (z lat 1955–1956), które przywieźli ze sobą do Wrocławia byli więźniowie. Kontynuacją „Gułagu” był projekt „Wielki Terror w ZSRR 1937–1938” zrealizowany w latach 2008–2011. Podróżując po obszarze byłego ZSRR Tomasz Kizny fotografował „sowieckie pola śmierci” – miejsca egzekucji i zbiorowe groby. Realizował wywiady wideo z dziećmi rozstrzelanych, prowadził kwerendy w archiwach. Rezultatem tej pracy jest 500–stronicowy album „Wielki Terror ZSRR”, który ukazał się w 2013 roku po francusku (Editions Noir sur Blanc) i po polsku (Wydawnictwo AGORA) oraz towarzysząca mu wystawa prezentowana w kilku miastach w Polsce, Francji, Szwajcarii i Niemczech.

---

gość:

Tomasz Kizny – fotograf i dziennikarz, jeden z założycieli Niezależnej Agencji Fotograficznej „Dementi”, w której działał w latach 1982–1991. Agencja powstała we Wrocławiu w 1982 roku, a do 1989 była jedyną niezależną agencją fotograficzną w Polsce. Jej członkowie dokumentowali wydarzenia stanu wojennego, strajki, demonstracje, happeningi, aksamitną rewolucję w Czechosłowacji, krwawą w Rumunii, upadek komunizmu w ZSRR. To dzięki agencji świat obiegły zarejestrowane obrazy m.in. ciężarówki ZOMO, która przejechała nad demonstrantem Jarosławem Hykiem na placu Czerwonym we Wrocławiu w sierpniu 1982 roku. Fotografie agencji publikowane były na łamach: „The New York Times”, paryskiego „Kontaktu”, londyńskiego „Dziennika Polskiego”, „Tages Zeitung”, „The Guardian”, „Paris Match”. Tomasz Kizny był ponadto w latach 1991–1999 współpracownikiem kwartalnika „Karta”, a także reporterem w „Magazynie Gazety Wyborczej” (1993–2002). Jest autorem książek albumowych „Gułag” (2003) oraz „Wielki Terror” 1937–1938 (2013).

---

prowadzący:

dr Mateusz Palka – doktor nauk humanistycznych w zakresie filozofii, kulturoznawca, autor tekstów krytycznych i esejów o sztuce, fotograf. Współautor wystawy stałej Misja: Polska poświęconej życiu i działalności Jana Nowaka-Jeziorańskiego i Władysława Bartoszewskiego. Kurator i współautor wystaw fotograficznych, biograficznych i muzealnych. Współscenarzysta komiksów Kurier z Warszawy (2014) i Wojna w eterze (2018) oraz współautor książki Jan Nowak-Jeziorański. Biografia opowiadana (2014). Członek ZPAF-u. Pracuje w Gabinetach Świadków Historii Muzeum Pana Tadeusza ZNiO. Stały współpracownik pisma artystycznego „Format”.

---

O cyklu „Misja: Polska. Misja: Wrocław” – spotkania o powojennych dziejach miasta:

Cykl wykładów i spotkań, w ramach których poruszamy tematykę powojennych dziejów Wrocławia i Dolnego Śląska – regionu jak w soczewce skupiającego dramatyczne wydarzenia czasów współczesnych. Okres od 1945 roku to czas przemiany miasta z niemieckiego Breslau w polski Wrocław, niemieckiego Niederschlesien w polski Dolny Śląsk. To czas niemal całkowitej wymiany ludności, odbudowy z ruin, powstania nowej administracji, tworzenia zrębów życia naukowego i kulturalnego, ale też walki z panującym ustrojem. W czasie naszych spotkań rozmawiamy o dziejach miasta i regionu, a także o poszukiwaniach tożsamości przez mieszkańców, którym przyszło żyć w zupełnie obcym zakątku Europy.

---

fot. Tomasz Kizny na demonstracji w Warszawie, fot. Krzysztof Miller