PANORAMA ŚWIĘTOKRZYSKA

WYSTAWA SZKICÓW

Wydawać by się mogło, że panoramy, jako gatunek malarski, okres świetności mają już za sobą, że ostatnie tego rodzaju monumentalne malowidła powstały w latach 90-tych XIX w.

Tymczasem, po wspaniałych sukcesach odrestaurowanych i udostępnionych publiczności w końcu XX w. panoramach Racławickiej we Wrocławiu i Osiedlenia Węgrów w Opusztaszer, wzrasta zainteresowanie tego rodzaju malarstwem.

W ramach wystawy EXPO 2002 pokazywana jest szwajcarska panorama Bitwy pod Murten, a w maju br. odbyła się w klasztorze w Lorch, premiera, malowanej przez Hansa Klossa, w latach 1999-2002 panoramy prezentującej dzieje rodu Hohenstaufów. Również w Polsce pojawiły się w ostatnich latach pomysły tworzenia nowych panoram m.in. panoramy Bitwy na Przełęczy Dukielskiej w 1945 r., czy panoramy upamiętniającej słynną Bitwę Warszawską w 1920 r. Z różnych powodów, pomysły te nie zostały zrealizowane. Natomiast w styczniu 2000 r. student wychowania plastycznego na Akademii Świętokrzyskiej w Kielcach – Andrzej Syska-Szafrański (ur. w 1969 r.) rozpoczął pierwsze szkice ołówkiem do Panoramy Świętokrzyskiej. Po roku zarys malowidła był już gotowy, rozpoczęło się malowanie. Po kolejnych 2 latach 12 obrazów o formacie 90 x 100 cm, tworzących szkic malarski przyszłego dzieła, było gotowych. Artysta, podobnie jak twórcy Panoramy Racławickiej, niezwykle rzetelnie przygotowywał się do pracy. Zaznajomił się z pamiętnikami legionistów, historią tego okresu, studiował ikonografię Kielc z tamtych lat.

Szkic Panoramy Świętokrzyskiej ukazuje wejście Marszałka Piłsudskiego do Kielc oraz wydarzenia związane z jego pobytem w tym mieście w sierpniu 1914 roku. Mamy tu do czynienia, podobnie jak w namalowanej w latach 1972-74 Panoramie Wojen Chłopskich w Bad Frankenhausen w Niemczech, z symultanicznym przedstawieniem następujących po sobie wydarzeń. Każdy z 12 obrazów jest opowieścią przedstawiającą kolejne etapy kilkunastodniowego pobytu legionistów w Kielcach.

Marzeniem Syski – Szafrańskiego jest stworzenie, w oparciu o namalowane szkice, dużej panoramy o wymiarach 10 x 110 m., która prezentowana byłaby w Kielcach. To jednak zdecydowanie trudniejsze wyzwanie, związane z realizacją malowidła o pow.1100 m2 i potrzebą budowy stosownej rotundy.