Tłumacze czasu wojny – Ukraina. Spotkanie z cyklu „Tłumacz w muzeum”

24 lutego 2022 zmienił się bieg historii. Dla naszych ukraińskich sąsiadów, którzy żyli w cieniu wojny od 2014 roku, wybuch pełnoekranowej agresji rosyjskiej był końcem świata, jaki znali. Złożone emocje czasu wojny – dramatyczne chwile i trudne doświadczenia, a jednocześnie momenty budujące i przywracające wiarę w człowieczeństwo – stały się motywami przewodnimi twórczości ukraińskich poetów, prozaików, eseistów i publicystów. Ta twórczość stała się znakiem czasów – wyrazem stanu ducha nie tylko autorów, ale całego ukraińskiego społeczeństwa.
Większość z nas nie poznawałaby ważnych tekstów kultury ukraińskiej, gdyby nie ich dobry przekład. W ramach kolejnego spotkania z cyklu Tłumacz w muzeum w Muzeum Pana Tadeusza spotkamy się z dwojgiem wybitnych tłumaczy literatury – Anetą Kamińską i Marcinem Gaczkowskim, którzy opowiedzą nam o wyzwaniach, z jakimi musieli się mierzyć w tym nadzwyczajnym czasie. Ale porozmawiamy też o ich zachwytach nad literaturą ukraińską czasu pokoju, a także o samym procesie tłumaczenia, warsztacie tłumacza i osobliwościach języka ukraińskiego.

Goście:
Aneta Kamińska – poetka i tłumaczka poezji ukraińskiej. Autorka książek poetyckich: „zapisz zmiany” (2004), „czary i mary (hipertekst)” (2007), „autoportret z martwą naturą. ostatnie wiersze nazara honczara napisane przez anetę kamińską” (2018, nominacja do Nagrody Nike 2019), „więzy krwi” (2018), „czernowitz czarowidz” (2021), „teraz zaraz” (2022), „wschodniki / zachodniki” (2022) oraz „pokój z widokiem na wojnę” (2023). Wydała wybory przekładów wierszy: Nazara Honczara „Gdybym” (2007), Hałyny Tkaczuk „Ja i inne piękności” (2011), Chrystii Wenhryniuk „Długie oczy” (2013), Borysa Humeniuka „Wiersze z wojny” (2016), Lubow Jakymczuk „Morele Donbasu” (2018), Julii Stachiwskiej „Wszystkie możliwe rzeczy” (2019, nagroda „Literatury na Świecie” za przekład), Wasyla Hołoborodki „Tęcza na murze” (2020, nominacja do ukraińskiej Nagrody Drahomana za przekład), Emmy Andijewskiej „Atrakcje z orbitami i bez” (2021), Kateryny Kałytko „Nikt nas tu nie zna i my – nikogo” (2022; finalistka nagrody Europejski Poeta Wolności), Hałyny Kruk „Żywica” (2022), Julii Musakowskiej „Żelazo” (2022), Iryny Wikyrczak „Algometria” (2022), Ołeha Kocarewa „Ewakuacja” (2022), Ii Kiwy „czarne róże czasu” (2022), Iryny Szuwałowej „niewyrażalne” (2022), Lubow Jakymczuk „Produkcja czułości” (2023), Marianny Kijanowskiej „Fotosynteza”, Łesyka Panasiuka „Rozrzucone twarze” (2023) oraz prozę poetycką Olafa Clemensena „Lato ATO” (2020) oraz trzy autorskie antologie: „Cząstki pomarańczy. Nowa poezja ukraińska” (2011), „30 wierszy zza granicy. Młoda poezja ukraińska” (2012) oraz „Wschód – Zachód. Wiersze z Ukrainy i dla Ukrainy” (2014).

Marcin Gaczkowski – literaturoznawca i historyk, nauczyciel akademicki, publicysta, radiowiec oraz tłumacz literatury ukraińskiej. Jest współtwórcą portalu translatorskiego Rozstaje.art, autorem jego manifestu i „redaktorem moralnym”. Przetłumaczył na język polski m.in. książki poetyckie Wasyla Stusa, Jurija Zawadskiego i Myrosława Łajuka, a także kilka książek prozatorskich. W tegorocznym finale Literackiej Nagrody Europy Środkowo – Wschodniej „Angelus” znalazły się przełożone przez niego powieść „Córeczka” Tamary Dudy oraz reportaż „Świetlana droga” Stanisława Asiejewa. Doktor nauk humanistycznych, autor i redaktor szeregu prac naukowych i popularnych poświęconych historii i kulturze Europy Środkowo – Wschodniej, zwłaszcza Ukrainy. Publikuje m.in. w „Czasie Literatury” i „Polityce”, prowadzi audycje literackie w Polskim Radiu dla Ukrainy.

Prowadząca:
Wiktoria Malicka – antropolożka i managerka kultury, szczególnie zainteresowana współczesną kulturą ukraińską. W latach 2010–2020 mieszkała we Lwowie i pracowała dla Ossolineum jako Pełnomocnik ZNiO we Lwowie. W 2021 roku obroniła pracę doktorską, pt. „Przestrzenie tożsamości współczesnego Lwowa. Miasto w świadomości mieszkańców”. Problematykę tę zgłębia nadal prowadząc zajęcia fakultatywne w Instytucie Etnologii i Antropologii Kulturowej Uniwersytetu Wrocławskiego. Obecnie, już we Wrocławiu, pełni funkcję Pełnomocnik ZNiO ds. Współpracy z Zagranicą. Jej ważnym zadaniem pozostaje współpraca z instytucjami ukraińskimi, do których po II wojnie światowej trafiły ossolińskie kolekcje.

Tłumacze czasu wojny – Ukraina. Spotkanie z cyklu „Tłumacz w muzeum”
● 26 listopada 2023 (niedziela), godz. 16.00
● kino Popiół i Diament (wejście przez kawiarnię)
● wstęp wolny, liczba miejsc ograniczona

Patronat: Stowarzyszenie Tłumaczy Literatury
Więcej informacji: tutaj