Prezentacja książki Doroty Heck pt. „Aposjopea. Retoryka milczenia, czyli kwestia wyboru najnowszej literatury polskiej (z historią w tle)”

Prowadzenie: Sonia Krok, Agata Janiak

4 września (środa) 2024 roku o godz. 18.00

Wstęp wolny. Zapraszamy

Spotkanie transmitowane online: https://youtube.com/live/0dHbis5D-As?feature=share

Pisząc o literaturze, autorka akcentuje kategorię przemilczenia oraz „retorykę milczenia”, czyli jakość, której obecność przydaje niekiedy wagi słowom, ale sama w sobie nie jest literackim tworzywem. Bo nie tylko o taki wymiar milczenia tutaj chodzi, ale także o przyjrzenie się twórczości pisarzy przemilczanych lub/i „źle obecnych” w dominującym nurcie współczesnej krytyki literackiej. [...] Tytułowa kategoria odnosi się zatem do trzech semantycznych aspektów. Może się nasunąć skojarzenie, że mamy oto do czynienia z propozycją, która odwołuje się do poetyki dzienników lektur. Lektura całości wyraźnie wskazuje na to, że jej intencją jest dowartościowanie tego, co obiecuje wypełnienie jakiegoś braku w poszarpanej współcześnie tkance wartości, a zarazem jest marginalizowane w głównym nurcie współczesnej kultury literackiej. [...] Interpretatorkę łączy z bohaterami szkiców sprzeciw wobec postnietzscheańskiego nihilizmu i etycznego relatywizmu, wobec interpretacji polskiej historii podporządkowanych doraźnym konceptom politycznym. [...].

Prof. dr hab. Grażyna Halkiewicz-Sojak

Namysł nad literaturą zmierza tu do odkrywania najgłębszych sensów przede wszystkim niepowszedniej i oryginalnej twórczości, która nie ulega w dzisiejszych czasach komercjalizacji i trywializacji. Na przykład taki, wyzwolony od owych determinacji, obszar życia, literackiego stworzyła konfraternia poetów zgromadzonych wokół trójmiejskiego pisma „Topos”, grupa ukształtowana po przełomie w 1989 roku. [...] W niemałej mierze z estetycznym, światopoglądowym i metafizycznym programem sopockiego miesięcznika zgadzają się główne kategorie jej krytycznoliterackiego myślenia. Interpretacje wątków religijnych to istotne przykłady humanistyki rozumiejącej. [...] Na ogół dobrym, merytorycznym poziomem legitymują się książki na temat literatury, natomiast aktywność liryczna i epicka, wedle ich obrazu w omawianej książce, pozostaje jak gdyby w twórczej defensywie. Tę sytuację literatury autorka określa greckim terminem „aposiopea”. Oznacza on niedomówienie, niedopowiedzenie myśli, zamilknięcie.

Prof. dr hab. Krzysztof Krasuski

Dorota Heck (ur. 1962) – autorka książek o krytyce literackiej, prozie i poezji polskiej w kontekście historii idei, m.in. Spór czy lament? Wokół problemów aksjologicznych w eseistyce polskiej [S. Ossowski, J. Strzelecki, H. Elzenberg, L. Kołakowski, Z. Herbert i in.] (1996), Personalista w czasach kolektywizmu: o twórczości Andrzeja Kijowskiego (2002), Itinerariusz intruza [S.I. Witkiewicz, T. Parnicki, S. Vincenz, T.S. Eliot, R. Legutko, J. Rawls] (2002), Bez znaku, bez śladu, bez słowa: w kręgu problemów duchowości we współczesnej literaturze polskiej [G. Herling-Grudziński, Cz. Miłosz, T. Różewicz i in.] (2004), Filologia i (jej) interpretacje (2012), Topika, tren i tło: o poezji Wojciecha Wencla (2019). Opracowała antologię powojennego eseju polskiego Kosmopolityzm i sarmatyzm (2003), Genologiczne synergie [W. Helak, W. Holewiński, J. Polkowski i in.] (2020), Antropologia (nie)pewnego poety. Wokół twórczości Przemysława Dakowicza (2022). Interesuje się krytyką i eseistyką literacką, korespondencją sztuk i teorią literatury w świetle tradycji filologii.

Agata Janiak – literaturoznawca. Doktorat o twórczości Józefa Czapskiego obroniła w 2017 roku na Uniwersytecie Wrocławskim. Autorka książki Ten, który widzi. O twórczości literackiej Józefa Czapskiego.

Dodatkowe informacje: https://www.klubmil.pl/4092024-prezentacja-ksiazki-d-heck