PAWEŁ FABJAŃSKI /// wPUNKT

WERNISAŻ: 20 II 2016 (SOBOTA) GODZ. 18.00

Celem wystawy jest próba odpowiedzi na pytanie: czy i w jaki sposób język estetyki reklamowej może zostać świadomie wykorzystany przez artystę do stworzenia własnego, autorskiego przekazu? Wystawa jest otwarciem dyskusji na temat swobody twórczej w świecie komercji oraz jest próbą zmierzenia się z dylematami i strategiami artystycznymi wobec zjawiska komercjalizacji. Czy właściwą strategią jest negacja i odrzucenie wszelkich aspektów komercyjności, by podkreślić niezależność twórczą jednostki? Czy jest nią umiejętne wplatanie wątków zaczerpniętych ze świata pop-kultury do wytwarzania własnych, autorskich treści? Czy może wykorzystanie mocy marketingowego oddziaływania w projektach artystycznych, by zdemaskować fasadowość otaczającego nas świata kreowanego za pomocą tego właśnie oddziaływania? Próba zbadania, w jak dużym stopniu widzowie podatni są na sugestie i manipulacje właściwe językowi komercji, ale również językowi sztuki, jest drugim ważnym celem wystawy. Czy przychodząc na wystawę zakładamy, że możemy w pełni zaufać artyście i poddać się jego wizji? Czy może, podobnie jak w przypadku stykania się z przekazem marketingowym, powinniśmy zachować pewien dystans i demaskować manipulatorskie zabiegi, których wpływ może spowodować zmianę postrzeganej przez nas rzeczywistości?

By nakierować widzów na wyżej wspomniane zagadnienia, wystawa w warstwie estetycznej bliska jest realizacjom reklamowym, jednocześnie w warstwie koncepcyjnej sugeruje istnienie symbolicznych treści zawartych w podstawowym elemencie graficznym jakim jest punkt. Cykl operuje estetyką plakatu, zaczerpniętą ze świata reklamy. Minimalistyczna forma ma na celu prowadzenie uwagi widza po poszczególnych partiach obrazu, oddziałuje równie hipnotycznie jak obrazy reklamowe. Wprowadzenie estetyki bliskiej językowi reklamy jest próbą zrozumienia, w jakim stopniu specyfika przestrzeni wpływa na jego percepcję. Czy sam fakt umiejscowienia tych plakatowych form w galerii sztuki powoduje, że postrzegamy je inaczej niż ma to miejsce w centrum handlowym lub na reklamie ulicznej?

Intensywnie pomarańczowy punkt to motyw przewodni cyklu, który prowadzi widza przez kolejne obrazy. Ten sam punkt staje się również obiektem, który w kolejnych fotografiach zostaje naładowany odmiennymi znaczeniami, co sprawia, że nie jest on już tylko prostym graficznym elementem, ale obiektem interpretacji zależnym od sugerowanych widzom możliwości. W ten sposób odbiorcy zostają wciągnięci w rodzaj gry, w której próbie poddawany jest ich ogląd rzeczywistości w kontekście sugestii symbolicznej interpretacji kolejnych obrazów. Gra zostaje wprowadzona również do warstwy wizualnej, gdzie punkt staje się elementem symbolizującym centrum wszechświata lub też reprezentuje nos clowna – będąc jednocześnie ironicznym komentarzem do całej serii. Finalnie, symbolika punktu zostaje sprowadzona do jego faktycznej formy – piłeczki, która będąc w rzeczywistości banalnym przedmiotem, dzięki zabiegom estetycznym zostaje „opakowana”, stając się symbolicznie obiektem emocji i pragnień. Obrazy bezpośrednio czerpiące z banalności estetyki komercyjnej wynoszą punkt-piłeczkę na poziom produktu. Cykl skonstruowany jest liniowo w ten sposób, by widzowie prowadzeni byli ścieżką znaczeń nadawanych produktowi: od laboratoryjnego świata pomiarów do utopijnego finału. By zasugerować widzom liniową metodę oglądania cyklu zastosowanych zostało kilka scenograficznych elementów, które mają za zadanie nadanie kierunku całej ekspozycji. Podłużna konstrukcja wystawy podkreślona przez odpowiednie oświetlenie i elementy – takie jak przyciągający wzrok lightbox ustawiony na samym końcu ekspozycji, czy pas koloru przenoszący wzrok z jednej ściany galerii na drugą – mają na celu przeprowadzenie widza przez ekspozycję zgodnie z zaplanowanych schematem. Na końcu ekspozycji widzowie oglądają obrazy lekkie w formie estetycznej, jak i metodzie prezentacji – jednoznacznie odnoszącej się do języka współczesnej reklamy. Pytanie o relację: artysta-dzieło-odbiorca w świecie komercji to temat, który jest najważniejszą osią koncepcyjną całego cyklu. Efektem uczestniczenia w wystawie powinno być zadanie sobie pytań, które dzisiaj wydają się bardzo aktualne, a które dotyczą sił wytwarzających się na styku między artystą-dziełem-odbiorcą i czynnikami świata zewnętrznego. Zarówno zagadnienie współczesnego mecenatu, sposobów finansowania projektów artystycznych, jak i relacja między samym artystą, a odbiorcami jego sztuki są czynnikami, które mogą wpływać na tematykę i formę podejmowaną w realizacjach artystycznych. Twórca, który z pozoru ma całkowitą swobodę wyboru nieskrępowaną odgórnie narzuconymi wytycznymi przez cały czas podświadomie pozostaje pod wpływem sił popytu i podaży, które wywierają wpływ na treść i formę jego dzieł. Pytanie: na ile innowacyjność i swoboda wyrażania myśli artystycznej jest krępowana przez realia rzeczywistości rynkowej oraz na ile artysta może wpleść swoje indywidualne strategie intelektualne i twórcze w działania realizowane na zamówienie są tymi, które postawione są odbiorcom wystawy przy pomocy pozornie zwykłego obiektu – piłeczki pingpongowej.

Paweł Fabjański (ur. 1980) jest artystą wizualnym, który tworzy swoje prace głównie za pomocą medium fotografii. Ukończył studia na Politechnice Łódzkiej oraz w PWSFTviT w Łodzi, gdzie obecnie przygotowuje pracę doktorską oraz prowadzi pracownię Fotografii Komercyjnej. Fabjański swoją uwagę skupia głównie na zagadnieniu przenikania się sztuki i komercji – tematem tym zajmuje się zarówno w swojej własnej twórczości jak i eksploruje go jako wykładowca. Ma na swoim koncie nagrody w konkursie KTR oraz Srebrnego Lwa przyznawanego w Cannes na corocznym festiwalu reklamy. Jego zdjęcia prezentowane były w albumie 200 Best Ad Photographers Worldwide wydawanym przez prestiżowe wydawnictwo Luerzer’s Archive. W 2014 jego cykl Bez tytułu otrzymał wyróżnienie Best-in-Book od londyńskiego magazynu „Creative Review”. Obecnie Fabjański kładzie duży nacisk na realizację projektów artystycznych, w ostatnim czasie jego prace prezentowane były na wystawach w Paryżu, Cannes, Pradze, Derby oraz w Warszawie.