Dobrze ułożony młodzieniec
- 14 kwietnia 2024, niedziela» 18:00
- 13 kwietnia 2024, sobota» 19:00
Inspirowany międzywojenną historią łodzianina Eugeniusza Steinbarta spektakl porusza na wskroś współczesny temat nienormatywności płciowej i jej społecznego odbioru.
Jest opowieścią o próbie ucieczki z opresyjnego systemu społecznego, w którym role są określone sztywno i narzucone raz na zawsze; historią niezgody wobec bezradności, bierności i postępowania wbrew sobie; wyrazem buntu przeciwko życiu w roli kobiety, kiedy się kobietą nie jest; manifestem odwagi do życia na własnych warunkach – bez binarnych podziałów, kategorii i wlewania ciał w foremki.
Spektakl odwołuje się do wydarzeń towarzyszących toczącemu się w latach 1938-1939 przed sądem okręgowym w Łodzi procesowi „młodej kobiety wyglądającej zupełnie jak mężczyzna”*.
Jak donosi „Ilustrowana Republika” z 6 stycznia 1939 roku: „kobieta udawała mężczyznę (…) nie tylko rzecby można — na optykę, ale również wobec władz stanu cywilnego. Ożeniła się (…), meldując się jako mężczyzna wobec kapłana, a ożeniwszy się — została nawet «ojcem» i zameldowała dziecko zrodzone z swej «żony» za swoje”.
W tym samym artykule z „Ilustrowanej Republiki” czytamy: „już na kilka lat wcześniej «Eugeniusz» Steinbart, desperat, który z wysokości trzeciego piętra jednego z domów przy ul. Nawrot rzucił się na bruk, odniósł złamanie kręgosłupa i dopiero w karetce pogotowia okazał się kobietą — zwrócił na siebie uwagę władz”.
„W jakim celu Sztajnbartówna przedzierzgnęła się w mężczyznę nie stwierdzono”. Wiadomo natomiast, że w momencie targnięcia się na swoje życie w roku 1935 mężczyzna ten był bezdomny, cieszył się opinią dobrze ułożonego młodzieńca, miał narzeczoną, a przyszłą żonę Czesławę Zaleśną poznał właśnie w szpitalnym oddziale kobiecym, w którym dochodził do zdrowia.
Eugeniusz Steinbart identyfikował się jako mężczyzna, jako narzeczony i mąż wchodził w relacje romantyczne, jako ojciec wychowywał córkę. Po załamaniu nerwowym i próbie samobójczej jeszcze się w swojej identyfikacji umocnił. W czasach, kiedy osoby transpłciowe nie miały kulturowej reprezentacji, a społeczność nie wypracowała jeszcze języka, który by tę reprezentację sankcjonował, Eugeniusz Steinbart w dokumentach i relacjach medialnych znajdował informacje o sobie sprzeczne z tym, kim był naprawdę. Jego męska tożsamość w świetle prawa i w oczach społeczeństwa była fałszerstwem, jego próby wyrażania siebie były karane.
Za posługiwanie się dowodem tożsamości swojego kuzyna i poświadczenie nieprawdy w styczniu 1939 roku został skazany na 8 miesięcy więzienia. We wrześniu 1939 roku wybuchła wojna.
Co działo się dalej z Eugeniuszem? W jakiej roli płciowej postanowił kontynuować życie? W jakim ciele odnalazłby się dziś? W jakim kraju? W jakim mieście? Czy w Łodzi?
To tutaj przy ulicy Częstochowskiej mieścił się zakład produkujący protezy prącia. To w Łodzi Anna Grodzka, kiedy była posłanką, chciała utworzyć centrum dla dzieci i młodzieży cierpiących z powodu dysforii płciowej, gdzie mogłyby otrzymać wsparcie lekarzy, psychiatrów, psychologów i seksuologów, uzyskać diagnozę i szybką pomoc. To łódzki szpital im. Barlickiego był w latach 90. jedynym w kraju i jednym z dwóch w Europie Wschodniej, gdzie przeprowadzano operacje uzgodnienia płci, a później – wykonywano ich najwięcej. Może to w Łodzi te procedury znowu będą całkowicie bezpłatne?
*cytaty pochodzą z międzywojennej prasy, zachowujemy oryginalną pisownię
Reżyseria: Wiktor Rubin
Tekst | dramaturgia: Jolanta Janiczak
Scenografia | video: Łukasz Surowiec
Kostiumy: Rafał Domagała
Muzyka: Krzysztof Kaliski
Reżyseria światła: Jacqueline Sobiszewski
Asystent reżysera: Michał Kruk
Inspicjentka: Agnieszka Choińska
Identyfikacja graficzna: Ola Jasionowska
Prapremiera: 25 marca 2023 roku, Duża Scena
Występują:
Karolina Bednarek (Wiktoria Skempińska, narzeczona Eugeniusza)
Monika Buchowiec (Maria Zaleśna, teściowa Eugeniusza)
Maciej Kobiela (Oskar, brat Eugeniusza)
Michał Kruk (Prokurator Kłoczkowski)
Paweł Kos (Adwokat Szychwart)
Halszka Lehman (Elżbieta, córka Eugeniusza)
Paulina Walendziak (Czesława Zaleśna, żona Eugeniusza)
Edmund Krempiński (gościnnie | Eugeniusz Steinbart)
Sugerowany wiek widza: 16+
Czas trwania spektaklu: 1 godzina i 40 minut bez przerwy
***
Bezpieczne zakupy w Bilety24. W przypadku odwołania wydarzenia, gwarantujemy automatyczny zwrot środków potwierdzony komunikatem wysyłanym na adres e-mail, podany podczas zakupu.
Meeting Point 2/11 fabrySTREFA
1 marca 2011 - 19:00
fabrySTREFA
ul.Piotrkowska 138/140 Łódź
37 598teatr
Kot w butach
28 lutego 2011 - 11:00jest więcej terminów
Teatr Lalek Pinokio
ul. Kopernika 16 Łódź
24 025teatr
Ruszają Premiery Uniwersyteckie w Nowym!
od: 16 lutego 2011 do: 28 lutego 2011
Teatr Nowy im. Kazimierza Dejmka
ul. Zachodnia 93 Łódź
23 872teatr
Ruszają Premiery Uniwersyteckie w Nowym!
od: 17 lutego 2011 do: 28 lutego 2011
Teatr Nowy im. Kazimierza Dejmka
ul. Zachodnia 93 Łódź
23 996teatr
Rowerzyści
27 lutego 2011 - 19:00jest więcej terminów
Teatr im. Stefana Jaracza
ul. Jaracza 27 Łódź
24 111teatr
O rybaku i rybce
27 lutego 2011 - 16:00jest więcej terminów
Paka-MERa
al. Piłsudskiego 135 Łódź
25 347teatr
Białe baloniki
25 lutego 2011 - 11:00jest więcej terminów
Teatr Lalek Pinokio
ul. Kopernika 16 Łódź
24 242teatr
Przypadek Iwana Iljicza
25 lutego 2011 - 19:00jest więcej terminów
Teatr im. Stefana Jaracza
ul. Jaracza 27 Łódź
24 185teatr
Survival
24 lutego 2011 - 19:00jest więcej terminów
Teatr im. Stefana Jaracza
ul. Jaracza 27 Łódź
24 211teatr
Spektakl Jacek i Placek
20 lutego 2011 - 17:00jest więcej terminów
Paka-MERa
al. Piłsudskiego 135 Łódź
25 173teatr
Otello - wariacje na temat
20 lutego 2011 - 19:00jest więcej terminów
Teatr im. Stefana Jaracza
ul. Jaracza 27 Łódź
24 568teatr
Lew na ulicy
17 lutego 2011 - 18:00jest więcej terminów
Teatr im. Stefana Jaracza
ul. Jaracza 27 Łódź
24 517teatr
Królewna Śnieżka
6 lutego 2011 - 11:00jest więcej terminów
Teatr Wielki
pl. Dąbrowskiego 1 Łódź
24 442teatr
Spektakl Jaśkowe przygody
6 lutego 2011 - 16:00jest więcej terminów
Paka-MERa
al. Piłsudskiego 135 Łódź
25 433teatr
Matka brata mojego syna
6 lutego 2011 - 19:00jest więcej terminów
Teatr Powszechny w Łodzi
ul. Legionów 21 Łódź
24 891teatr
Kasa wraca na Północną
od: 1 września 2010 do: 31 stycznia 2011
Teatr Muzyczny
ul. Północna 47/51 Łódź
24 665teatr
Spektakl Zimowe niespodzianki
30 stycznia 2011 - 16:00jest więcej terminów
Paka-MERa
al. Piłsudskiego 135 Łódź
25 088teatr