42nd Street

musical w 2 aktach

• muzyka: HARRY WARREN
• teksty piosenek: AL DUBIN
• libretto: MICHAEL STEWART i MARK BRAMBLE na podstawie powieści BRADFORDA ROPESA
• przekład: JACEK MIKOŁAJCZYK
• Reżyseria: MARIA SARTOVA
• Kierownictwo muzyczne: TOMASZ BIERNACKI
• Scenografia: JERZY BODUCH
• Kostiumy: JERZY RUDZKI
• Choreografia: JACEK BADUREK
• Przygotowanie wokalne zespołu: GRAŻYNA GRINER
• Asystent reżysera: ARKADIUSZ DOŁĘGA
• Asystent kierownika muzycznego: ADAM MAZOŃ
• Asystent choreografa: KAMILA ŚWIĘCICKA
• Asystent choreografa (step): BOGUSŁAWA NIEBUDEK

Polska prapremiera: 29 września 2005

OBSADA:

• Dorothy Brock - Wioletta Białk / Grażyna Brodzińska
• Peggy Sawyer - Ewa Lachowicz / Oksana Pryjmak
• Maggie Jones - Jolanta Kremer / Izabela Witwicka
• Ann Reilly - Alicja Ilcewicz / Katarzyna Wysłucha
• Phyllis Dale - Magdalena Łamacz
• Lorraine Flemming - Sabina Golanowska / Agnieszka Wajs
• Gladys - Anna Jakiesz
• Diane Lorimer - Dobromiła Lis
• Ethel - Aleksandra Gregorczyk
• Julian Marsh - Bernard Krawczyk
• Bert Barry - Przemysław Witkowicz
• Billy Lower - Tomasz Białek / Marek Kaliszuk / Michał Musioł
• Andy Lee - Wiesław Gawałek
• Oskar - Adam Mazoń
• Mac - Jerzy Bytnar
• Pat Denning - Arkadiusz Dołęga
• Abner Dillon - Jerzy Gościński
• Montażysta - Marek Migdał
• Dwaj gangsterzy - Jurij Stesew, Marek Błasiak
• Garderobiane - Danuta Widuch-Jagielska, Aleksandra Rachwał-Bednarska
• Lekarz - Stanisław Witomski
• Willard - Wacław Czarnecki
• Dyrygent - Tomasz Biernacki

oraz:

Iwona Grocholska, Katarzyna Gruca-Rosół, Sylwia Kubacka, Sabina Langner, Adriana Stesew, Kamila Święcicka, Marek Błasiak, Tomasz Drożdż, Tomasz Dynarowicz, Sebastian Fiedor, Roman Gołembski, Przemysław Łamacz, Bartosz Makowski, Łukasz Marczyński, Aureliusz Ryś, Tomasz Sośnik, Jurij Stesew, Jacek Tomaszewski, Jarosław Tyran, Andrzej Zbieg

i orkiestra Gliwickiego Teatru Muzycznego pod dyrekcją Tomasza Biernackiego

• inspicjenci: Bogdan Szolc, Jacek Tomaszewski
• sufler: Danuta Franczewska

42 ulica – historia

Broadwayowska premiera 42 ulicy odbyła się 25 sierpnia 1980 roku w Winter Garden Theatre w Nowym Jorku i była jednym z najsłynniejszych i najbardziej dramatycznych wydarzeń w historii amerykańskiego teatru. Historia spektaklu sięga 1978 roku, kiedy Michael Stewart i Mark Bramble, pracując nad widowiskiem The Grand Tour, postanowili zrelaksować się i odwiedzić kino grające klasyczne przeboje. Obejrzeli filmową wersję 42nd Street z 1933 roku, jeden z najsłynniejszych musicali w całej kinowej historii gatunku, oparty na powieści byłego tancerza broadwayowskiego, Bradforda Ropesa. Chcielibyśmy pracować właśnie nad czymś takim – stwierdzili zgodnie. W ten sposób narodził się pomysł przeniesienia tego klasycznego filmu na scenę. Początkowo artyści chcieli powierzyć opracowanie warstwy muzycznej Ulicy Jerry’emu Hermanowi, z którym Stewart pracował przy produkcji Hello, Dolly!, ten jednak stwierdził, że nie wyobraża sobie 42nd Street zarówno bez największych przebojów filmu, jak i kilku innych numerów Warrena, które od dawna funkcjonowały jako standardy jazzowe. Stewart i Bramble zajrzeli więc do katalogu utworów Harry’ego Warrena i wybrali z nich pięć utworów, o które wzbogacili partyturę powstającego dzieła.

Autorzy postanowili oddać musical w ręce producenta Davida Merricka, legendarnego rekina Broadwayu, animatora takich musicalowych sukcesów jak Gypsy czy Hello, Dolly!. Merrick postanowił sam sfinansować warte prawie 2,5 miliona dolarów przedsięwzięcie, biorąc na siebie całe ryzyko, ale i przewidując, że nie będzie się musiał w przyszłości z nikim dzielić zyskami z przedstawienia. Reżyserię i choreografię widowiska powierzył Gowerowi Championowi, z którym współpracował wcześniej przy swoich największych musicalowych sukcesach. Niestety, reżyser był już w tym czasie bardzo schorowany, co w zdecydowanie negatywny sposób odbiło się na początkowych wersjach przedstawienia. Po kilku pokazach przedpremierowych Merrick musiał zatrudnić kilku asystentów choreografa, których zadaniem było doprowadzenie spektaklu do odpowiedniego poziomu.

Premiera Ulicy była kilka razy odwlekana, m.in. z powodu konieczności przebudowy całych dekoracji (Merrick uparł się, żeby zamocowane na stałe gigantyczne wieże oświetleniowe z boków sceny w pewnym momencie znikały sprzed oczu widzów). Znany z niekonwencjonalnych zachowań producent zastosował przy tym jeden ze swoich ulubionych chwytów, ukrywając przed dziennikarzami prawdziwe przyczyny przesunięcia premiery i informując ich, że jej termin ma mu zostać objawiony przez posłańca od Boga! Utrzymał dzięki temu zainteresowanie mediów powstającym spektaklem, przez co premiera okazała się jednym z najbardziej oczekiwanych wydarzeń w historii Broadwayu. Rzeczywistość przebiła jednak nawet najbardziej chore pomysły Merricka. Premiera 42 ulicy okazała się gigantycznym sukcesem. Owacjom nie było końca. Po kilkukrotnym wywołaniu całego zespołu przed kurtynę, wyszedł na scenę Merrick i oznajmił widzom, że to najsmutniejszy dzień w jego życiu. Publiczność początkowo potraktowała to jako żart, jednak już po chwili producent wyjaśnił, że kilka godzin wcześniej zmarł na raka Gower Champion. Było to kompletnym zaskoczeniem dla widzów i aktorów, w szczególności dla grającej w spektaklu narzeczonej reżysera.

Merrick wykorzystał dramatyczne okoliczności premiery 42 ulicy i została ona zagrana ostatecznie 3.486 razy. W 2001 roku powstała na Broadwayu nowa realizacja 42nd Street, która przedłużyła jej nowojorski żywot jeszcze o 1.524 wieczory. W sumie musical zagrano więc 5.000 razy!

42 ulica – o czym to jest?

Czterdziesta Druga Ulica to jedno z najsłynniejszych miejsc Nowego Jorku. Była jego pierwszą teatralną ulicą, wyprzedzając pod tym względem Broadway. Szczytowy okres jej świetności przypadł na lata 20. i 30. XX wieku, kiedy stała się centrum amerykańskiego teatru rozrywkowego. To przy niej mieściło się najwięcej teatrów wodewilowych i rewiowych, z których słynął ówczesny Nowy Jork. Była duszą tego miasta – a jej skrzyżowanie z 7 Aleją i Broadwayem, tworzące słynny Times Square, obok Statuy Wolności i Empire State Building, stało się jego najbardziej rozpoznawalną wizytówką.

Ulica symbolizowała marzenia tysięcy młodych Amerykanów o wielkiej broadwayowskiej karierze. Była zresztą nie tylko obiektem westchnień, ale i celem podróży wielu z nich, wcielających swoje marzenia w czyn. Niestety, pokazywała też drugą stronę 'amerykańskiego snu': była wielkim skupiskiem prostytucji, co ostatecznie doprowadziło ją do upadku. W latach 40. Czterdziesta Druga Ulica straciła swój artystyczny charakter, w kolejnych dekadach stając się centrum nowojorskiego pornobiznesu i przestępczości. Dzisiaj, po przeprowadzonej przez władze Nowego Jorku rewitalizacji, jest typową ulicą turystyczną, w której obok teatrów odwiedzających przyciągają liczne sklepy, restauracje itp.

Musical 42 ulica należy do tzw. backstage musicals, czyli musicali autotematycznych (dosłownie: zakulisowych). Opowiada historię realizacji fikcyjnego przedstawienia Królowa Broadwayu. Podczas pracy nad nim spotykają się: Dorothy Brock – wielka, uznana gwiazda – oraz Peggy Sawyer, dopiero co przybyła do Nowego Jorku młoda prowincjonalna tancerka. Widzowie są świadkami kolejnych etapów powstawania spektaklu: od pierwszego castingu, poprzez próby, aż po przedstawienie przedpremierowe w Filadelfii. W trakcie jego trwania Dorothy ma wypadek. Reżyser staje przed trudnym wyborem: albo zdejmie spektakl z afisza, albo powierzy główną rolę niedoświadczonej chórzystce. Oczywiście, premiera ostatecznie się odbywa, okazuje się wielkim sukcesem, a w całej obsadzie najbardziej błyszczy Peggy Sawyer, która zostaje nową wielką gwiazdą Broadwayu…

Akcja 42 ulicy jest prowadzona przede wszystkim przez przeboje Harry’ego Warrena. Widzowie podziwiają je jako fragmenty prób powstającego przedstawienia, zza kulis trzymają kciuki za artystów hartujących spektakl na pokazach przedpremierowych, wreszcie stają się publicznością broadwayowskiej premiery. Od radosnego Jesteśmy młodzi (I’m Yound and Healthy), poprzez takie standardy jak Bo w nawyk udało ci się wejść mi (You’re Getting To Be a Habbit With Me) czy Kołysanka Broadwayu (Lullaby of Broadway), aż po finałową 42nd Street – musical rozwija się jako opowieść o amerykańskim śnie – śnie o Broadwayu i sławie, którego wszystkie aspekty, tak pozytywne, jak i negatywne, symbolizuje tytułowa Czterdziesta Druga Ulica.

42 ulica – polska prapremiera

1. ulica to kolejna polska prapremiera amerykańskiego musicalu na scenie Gliwickiego Teatru Muzycznego, a zarazem piąty musical w jego aktualnym repertuarze (obok Zorby Johna Kandera, Footloose – wrzuć luz! Toma Snowa, Hello, Dolly! Jerry’ego Hermana i Grają naszą piosenkę Marvina Hamlischa), co stawia go pod tym względem w absolutnej czołówce polskich teatrów musicalowych.

Przygotowania do premiery 42 ulicy trwały około dwóch lat. Na zamówienie teatru powstał polski przekład musicalu, którego podjął się Jacek Mikołajczyk, kierownik literacki GTM. Zanim rozpoczęła się praca nad samym spektaklem, zespół GTM przeszedł przez kilkumiesięczne warsztaty stepu, prowadzone przez Bogusławę Niebudek. Teatr zorganizował też ogólnopolski casting do roli Peggy Sawyer, w którym wzięło udział około trzydziestu profesjonalnych aktorek. Teatr przeprowadził zakrojoną na dużą skalę kampanię reklamową, której częścią był m.in. reklamowy autobus, kursujący po ulicach śląskich miast.

Reżyserii polskiej prapremiery Ulicy podjęła się Maria Sartova, znana w Gliwicach jako autorka sukcesu musicalu Hello, Dolly! w 2003 roku. Sartova rozpoczęła karierę jako śpiewaczka operowa, występowała na scenach całej Europy, osiadając ostatecznie w Paryżu. Dzisiaj zajmuje się pedagogiką wokalną oraz reżyserią; jej spektakle mogą podziwiać widzowie Szczecina i Poznania, gdzie współpracuje m.in. z dyrektorem Teatru Wielkiego Sławomirem Pietrasem. Niezwykle odpowiedzialne zadanie stworzenia choreografii do 42 ulicy zostało powierzone Jackowi Badurkowi, czołowemu polskiemu choreografowi musicalowemu, do którego najważniejszych osiągnięć należą choreografie Grease i Kotów w stołecznym Teatrze Muzycznym Roma i który współpracował m.in. z Jerzym Jarockim i Tadeuszem Bradeckim jako realizator ruchu scenicznego w spektaklach Teatru Narodowego w Warszawie.

Nowoczesną scenografię Ulicy zaprojektował Jerzy Boduch, stały scenograf Gliwickiego Teatru Muzycznego. Jej najbardziej charakterystyczną częścią są półprzezroczyste lustrzane ruchome płaszczyzny, dzięki którym dekoracje spektaklu są bardzo mobilne i umożliwiają rozbudowaną grę świateł. Możliwość wykorzystania powyższych płaszczyzn jako luster pomaga w oddaniu charakterystycznej struktury fabularnej 42 ulicy, w której odbywa się ciągła gra pomiędzy zakulisową akcją a numerami wystawianymi przez będący zbiorowym bohaterem spektaklu broadwayowski zespół.

Kostiumy 42 ulicy zaprojektował Jerzy Rudzki – jest to jego pierwsza realizacja w Gliwickim Teatrze Muzycznym. Orkiestra GTM brzmi pod batutą kierownika muzycznego teatru, Tomasza Biernackiego.

W głównej roli Dorothy Brock – wielkiej gwiazdy Broadwayu – wystąpiła gwiazda polskiej sceny muzycznej i estrady, Grażyna Brodzińska. Jest to jej czwarta (nie licząc koncertów) rola w GTM, z którym ściśle współpracuje od ośmiu lat. Dzięki spektaklom gliwickiego teatru Grażyna Brodzińska poszerzyła swój repertuar o role musicalowe; Dorothy Brock jest jej kolejną kreacją w tym gatunku po obsypanej przez recenzentów pochwałami tytułowej Dolly Gallagher Levy w przedstawieniu sprzed trzech lat. Rolę Dorothy gra również Wioletta Białk, solistka GTM, podziwiana przez gliwickich widzów w licznych spektaklach operetkowych i musicalowych, ostatnio błyszcząca też w roli Despiny w operze Cosi fan tutte Mozarta, wyreżyserowanej w poznańskim Teatrze Wielkim przez Grzegorza Jarzynę. Jako Peggy Sawyer występują: Ewa Lachowicz, aktorka związana ostatnio z Teatrem Muzycznym Roma w Warszawie, gdzie grała m.in. Sandy w Grease oraz w musicalu Koty; i Oksana Pryjmak, z pochodzenia Ukrainka, studentka krakowskiej PWST, wyłoniona we wspomnianym wyżej castingu. Jako Billy Lower, młody broadwayowski gwiazdor, występuje Marek Kaliszuk, znany śląskim widzom jako Ren Mac Cormack z gliwickiego Footloose, na stałe związany z Teatrem Muzycznym w Gdyni, ale bliski również widzom telewizyjnego serialu M jak miłość, w którym gra rolę Bogusia, przyjaciela Kingi.

Popisową rolę Juliana Marsha, broadwayowskiego reżysera, gra w Gliwicach Bernard Krawczyk, znany śląskim widzom nie tylko ze sceny Teatru Śląskiego w Katowicach i innych teatrów regionu, ale również z telewizyjnego i kinowego ekranu.

1. ulica jest jednym z największych i najtrudniejszych przedsięwzięć w historii GTM. Skomplikowana gra świateł, mobilne lustrzane dekoracje, liczny zespół – to wszystko sprawia, że jest spektaklem niezwykle trudnym technicznie, wymagającym od całego zespołu ogromnej precyzji.

W 2006 r. 42 ulica była tryumfatorem gali wręczenia Złotych Masek, najważniejszych śląskich nagród teatralnych. Zdobyła nagrody i nominacje w następujących kategoriach:

• ZŁOTA MASKA 2006 – PRZEDSTAWIENIE ROKU
• ZŁOTA MASKA 2006 JACEK BADUREK – NAJLEPSZA CHOREOGRAFIA
• ZŁOTA MASKA 2006 OKSANA PRYJMAK - NAJLEPSZA ROLA WOKALNO-AKTORSKA
• ZŁOTA MASKA 2006 (NOMINACJA) – WIOLETTA BIAŁK – NAJLEPSZA ROLA WOKALNO-AKTORSKA
• ZŁOTA MASKA 2006 (NOMINACJA) – BERNARD KRAWCZYK – NAJLEPSZA ROLA AKTORSKA MĘSKA

42 ulica – fakty i ciekawostki

• 42 ulica jest jednym z pierwszych broadwayowskich musicali, które zostały oparte na filmie (zazwyczaj w musicalach bywa odwrotnie: najpierw powstaje przedstawienie, a potem jego ekranizacja);
• film 42nd Street powstał w 1933 roku, wyreżyserował go Lloyd Bacon, a główne role zagrali Bebe Daniels i Dick Powell;
• Lullaby of Broadway (Kołysanka Broadwayu) – największy przebój teatralnej 42 ulicy – pierwotnie była częścią ścieżki dźwiękowej filmu Poszukiwacze złota (Gold Diggers) z 1935 r.; Harry Warren otrzymał za ten przebój swojego pierwszego Oscara, w 1935 roku;
• prapremierowa wersja 42nd Street zdobyła dwie prestiżowe nagrody Tony’ego – w kategoriach: najlepszy musical i najlepsza choreografia (1981 r.); wersja z 2001 roku otrzymała również dwie nagrody – w kategoriach: najlepsze wznowienie i najlepsza aktorka musicalowa (dla Christine Ebersole za rolę Dorothy Brock);
• w broadwayowskiej premierze 42 ulicy wziął udział 54-osobowy zespół; w Gliwicach na scenie znajdzie się około 45 osób (nie licząc orkiestry);
• 42 ulica osiągnęła w latach 80. status drugiego najdłużej granego musicalu w historii amerykańskiego teatru; wyprzedzał ją po tym względem tylko słynny A Chorus Line;
• od lipca 1980 roku aż do dzisiaj nie było ani jednego tygodnia, w którym 42 ulica nie byłaby grana na którejś ze światowych scen musicalowych;
• David Merrick, producent broadwayowskiej wesji 42nd Street, w czasie eksploatacji musicalu zarabiał na nim ponad pół miliona dolarów tygodniowo;
• w londyńskiej wersji 42nd Street (premiera: 1984 r.) występowała m.in. Catherine Zeta-Jones; · * broadwayowskie wznowienie 42nd Street z 2001 roku reżyserował Mark Bramble, w rolach głównych wystąpili Christine Ebersole, Kate Levering i Michael Cumpsty;
• na scenie Operetki Śląskiej i Gliwickiego Teatru Muzycznego odbyło się do tej pory osiem polskich prapremier amerykańskich musicali; były to: Tęcza Finiana (Finian’s Rainbow 1963 r.), Człowiek z La Manchy (Man of La Mancha, 1970 r.), Hello, Dolly! (1972 r.), West Side Story (1989 r.), Chicago (2000 r.), Oklahoma! (2001 r.), Footloose – wrzuć luz! (2002 r., prapremiera europejska), Grają naszą piosenkę (They Are Playing Our Song, 2004 r.);

42 ulica – fragmenty recenzji

'...efektowne sceny zbiorowe, szalone stepowanie Wiesława Gawałka, liryczne arie debiutantki (Ewa Lachowicz) i gwiazdy (Grażyna Brodzińska dublowana przez Wiolettę Białk) (…) Bernard Krawczyk cieniutko pastiszujący schemat ‘starzejący się mistrz’ i z cudną chrypką śpiewający Lullaby of Broadway. Nikt nie pozwala sobie na cień lekceważenia – roli, występu, publiczności. To właśnie odróżnia w tym gatunku sztukę od szmiry: zabawa musi być serio, jeśli ma być dobra.'

Jacek Sieradzki Przekrój 27. 10. 2005

'Gliwice słyną ostatnio z dobrych premier. Mają młody, dobry zespół, który włożył mnóstwo wysiłku w ostatnie widowisko, opanowując do perfekcji chociażby step. Dynamiczne i ciekawie rozwiązane sceny taneczne, w choreografii Jacka Badurka, to wyjątkowo mocny punkt spektaklu. (…)

W rolę Dorothy Brock w pierwszym spektaklu 29 września wcieliła się gwiazda polskich scen i estrad Grażyna Brodzińska. W drugim spektaklu 30 września zastąpiła ją Wioletta Białk. Ta młoda artystka dała się poznań gliwickiej publiczności już wcześniej kilkoma rolami. Tu – oczarowała. Pokazała świetny głos, wielki talent aktorski, umiejętności taneczne i sceniczny pazur – rodzaj dobrze rozumianej drapieżności, która czyni rolę ciekawą i wielowymiarową.

Nie ustępowała jej Ewa Lachowicz jako Peggy, która ma nie tylko wielki talent, ale także spore już doświadczenie musicalowe. W ogóle panie są w tym spektaklu na pierwszym planie, bo do grona wyróżniających się postaci należy jeszcze dodać Izabelę Witwicką w roli Maggie.

Z panów najlepszą rolę stworzył Bernard Krawczyk, dla którego jest to debiut musicalowy, ale ten znakomity aktor przyzwyczaił nas do pewnego poziomu przez lata, więc i w Gliwicach – jako tyran-reżyser o złotym sercu - był po prostu świetny. (…) Przygotowany z rozmachem i pomysłem spektakl jest więcej niż dobry i wierzę, że doceni to także publiczność. W Stanach Zjednoczonych Czterdziesta druga ulica doczekała się ponad 5000 spektakli. W Polsce nie pobijemy pewnie tego rekordu, ale oby jak najdłużej gościła na gliwickim afiszu.'

Regina Gowarzewska-Griessgraber Dziennik Zachodni 05. 10. 2005

'Dynamika, doskonałe tempo poszczególnych scen, świetne kreacje Grażyny Brodzińśkiej i Bernarda Krawczyka, perfekcyjnie tańcząca Oksana Pryjmak, brawa dla choreografa Jacka Badurka - za znakomite opanowanie tancerzy i dla dyrygenta Tomasza Biernackiego – za smakowity muzyczny kąsek. (…)

Musical ogląda się z przyjemnością. Dużo doskonałego tańca (szczególnie widowiskowy jest step) i muzyki. Wart przyjść na 42 ulicę chociażby po to, by zobaczyć, jak świetnie pod względem choreograficznym poporowadził tancerzy Jacek Badurek. Wprawdzie Tomasz Biernacki miał w spektaklu kwestię mówioną, ale brawa należą się nie za nią, ale za muzykę na naprawdę doskonałym poziomie. Oksana Pryjmak (Peggy), która pochodzi z Mościsk na Ukrainie, a studiuje w krakowskiej PWST, zagrała dziewczęco, świeżo, radząs sobie perfekcyjnie w scenach tanecznych. Rozczula publiczność i budzi sympatię. Zaskoczeniem – dodajmy bardzo miłym – były kreacje dwóch postaci – z ogromną przyjemnością oglądałam Bernarda Krawczyka, aktora dramatycznego związanego zawodowo z Teatrem Śląskim w Katowicach. Rola Juliana Marsha to jego musicalowy debiut. Niespodziankę sprawiła także Grażyna Brodzińska – rola Dorothy jest wprost dla niej wymarzona. Klasa sama w sobie.'

Małgorzata Lichecka Nowiny Gliwickie 06. 10. 2005

'Znakomite widowisko i obiecujący debiut studentki to atuty rodzimej wersji amerykańskiego musicalu 42nd Street, jaką wystawił Gliwicki Teatr Muzyczny. Ta kolejna wersja bajki o Kopciuszku, opowiadająca historię chórzystki przemieniającej się w gwiazdę Broadwayu, ma szansę stać się przebojem polskich scen.(…) 42nd Street to przede wszystkim spektakl zespołowy, niezwykle trudny technicznie, wymagający ogromnego wysiłku. I to właśnie młody, znakomicie przygotowany technicznie i wokalnie zespół nadaje tak potrzebną tej inscenizacji dynamikę i żywiołowość. Spora w tym zasługa Jacka Badurka, który w spektaklu świadomie miesza style – obok niezmiennie kojarzonego z 42nd Street stepu, obecne są także taniec współczesny, klasyczny, a nawet elementy akrobacji.

Dzięki lustrzanym dekoracjom, które w atrakcyjny sposób pozwalają wykorzystywać grę świateł, a także multimedialnym trikom płynnie odbywa się przechodzenie od zakulisowej akcji do poszczególnych numerów z "Królowej Broadwayu" próbowanych, a potem wystawianych na scenie. A przy tym musical wypełniony jest pięknymi piosenkami, od radosnej Jesteśmy młodzi przez Kołysankę Broadwayu, aż po finałową 42nd Street, ktore dźwięczą dłużej niż premierowa, kilkunastominutowa owacja.'

Danuta Lubina-Cipińska Rzeczpospolita 01. 10. 2005

42 ulica – autorzy i realizatorzy

Harry Warren

Urodził się w 1893 roku w Brooklynie w rodzinie włoskich imigrantów. Sam nauczył się grać na kilku instrumentach, w tym na akordeonie i pianinie. W wieku 15 lat opuścił szkołę i zaczął występować jako perkusista w zespole Johna Victora. Przez kilka lat pracował jako akompaniator w zespołach wodewilowych i studiach muzycznych. Po I Wojnie Światowej zaczął pisać piosenki. Pierwsza z nich, I Learned to Love You When I Learned My ABC, choć nigdy nie opublikowana, umożliwiła mu rozpoczęcie pracy jako songplugger w wydawnictwie Stark&Cowan. W latach 20. powodzeniem cieszyły się jego piosenki I Love My Baby (My Baby Loves Me) i Where Do You Worka John?. Warren pisał w tym czasie utwory dla przedstawień na Broadwayu. W latach 1929-1933 skomponował kilka piosenek dla drugorzędnych filmów hollywoodzkich. Do Kalifornii przeniósł się na stałe w 1933 roku, kiedy dostał propozycję napisania muzyki do filmu 42nd Street wytwórni Warner Brothers. Do końca lat 30., współpracując z Alem Dubinem jako autorem tekstów piosenek, skomponował około dwudziestu musicali. Za piosenkę Lullaby of Broadway (Kołysanka Broadwayu – później weszła w skład teatralnej wersji 42nd Street) otrzymał w 1935 roku pierwszego Oskara. W latach 40. przeniósł się do wytwórni Foxa i rozpoczął współpracę z Mackiem Gordonem. Do najbardziej znanych piosenek Warrena z tego okresu należą: Chattanooga Choo Choo, Serenade in Blue i You’ll Never Know (drugi Oskar w jego karierze). W latach 1945-1952 pracował dla MGM, co przyniosło mu kolejnego Oskara – za piosenkę On the Atchison, Topeka and the Santa Fe z filmu Harvey Girls. Musicale komponował aż do lat 50.; później był autorem muzyki do wielu filmów fabularnych. W całej swojej karierze napisał około 250 piosenek, z czego 21 znalazło się na pierwszych miejscach list przebojów, a 56 doczekało się statusu standardu jazzowego. Jest uznawany za jednego z największych kompozytorów w historii Hollywood. Zmarł w 1981 roku w Los Angeles w Kalifornii.

Al Dubin

Urodził się w 1891 roku w Zurichu w rodzinie rosyjsko-żydowskich imigrantów. W wieku dwóch lat jego rodzice przenieśli się do Filadelfii. Jego pasja w kierunku muzyki i teatru objawiła się bardzo wcześnie – w wieku 14 lat namiętnie oglądał broadwayowskie przedstawienia i spędzał czas na nowojorskiej Tin Pan Alley. Początkowo był związany z wydawnictwem Witmark Music Publishing. W 1916 roku napisał, razem z kompozytorem Renniem Carmackiem, swoją pierwszą piosenkę: Twas Only an Irishman’s Dream. Nie odniosła ona jednak sukcesu i Dubin był zmuszony do pracy jako śpiewający kelner w nowojorskich barach. Po I Wojnie Światowej wrócił do pisania, współpracując z różnymi kompozytorami. Z tego okresu pochodzą popularne piosenki Dubina Halfway to Heaven i A up of Coffee, a Sandwich and You. W latach 20. zaczął pisać piosenki dla potrzeb filmu niemego. Był jednym z pierwszych tekściarzy, którzy związali się z zyskującym pod koniec dekady popularność filmem dźwiękowym. Przełomem w jego karierze było nawiązanie kilkuletniej współpracy z Harrym Warrenem. Napisał z nim wiele przebojów, w tym te najbardziej znane, pochodzące ze ścieżki dźwiękowej filmu 42nd Street. Po 1939 roku Dubin pracował z kilkoma kompozytorami, m.in. z Jimmym McHughem, Willem Groszem i Duke’em Ellingtonem. Zmarł w 1945 roku.

Jacek Mikołajczyk

Teatrolog, krytyk teatralny, tłumacz, autor tekstów piosenek, kierownik literacki Gliwickiego Teatru Muzycznego. Skończył kulturoznawstwo na Uniwersytecie Śląskim w Katowicach. Doktorant w Zakładzie Teatru i Dramatu UŚ, gdzie przygotowuje pracę doktorską na temat historii musicalu w Polsce. Stały recenzent kwartalnika kulturalnego Opcje, współpracował również ze Sceną, City Magazine i innymi czasopismami teatralnymi i kulturalnymi. Ma na koncie kilkadziesiąt publikacji i recenzji na temat polskiego i europejskiego życia teatralnego. Funkcję kierownika literackiego Gliwickiego Teatru Muzycznego pełni od 2002 r.; wcześniej przez dwa lata był sekretarzem literackim tego teatru. Współpracował tu przy realizacji blisko 20 premier musicali, operetek i innych spektakli. Autor polskich tekstów piosenek musicalu Grają naszą piosenkę Marvina Hamlischa i Neila Simona (polska prapremiera w GTM – 2004 r.).

Maria Sartova

Absolwentka Akademii Muzycznej w Warszawie, jedna z ostatnich uczennic prof. Ady Sari. Po debiucie w Teatrze Wielkim w Warszawie (Hanna w Strasznym dworze S. Moniuszki) i Operze Wrocławskiej (Pamina, Eurydyka, Micaela), całą karierę artystyczną związała ze scenami i estradami europejskimi, śpiewając głównie we Francji, Niemczech, Szwajcarii, Włoszech, ale również w Izraelu i w Stanach Zjednoczonych. Studia wokalne uzupełniła w Mediolanie i Paryżu, a jako solistka radia francuskiego dokonała wielu nagrań repertuaru oratoryjnego, pieśniarskiego i utworów współczesnych, w tym kompozytorów polskich. Wielokrotnie występowała w operach Bizeta, Masseneta, Gounoda i Poulenca. Z muzyki rosyjskiej najczęściej śpiewała utwory Musorgskiego, Rachmaninowa i Czajkowskiego (m.in. Tatianę w Eugeniuszu Onieginie). W repertuarze włoskim wyróżniła twórczość Cimarosy, Pergolesiego i Rossiniego. Szczególnie dobrze była przyjmowana jako liryczna interpretatorka Pucciniego (Lauretta, Mimi, Liu). Od kilku lat zajmuje się pedagogiką wokalną. Współpracuje z telewizją francuską i polską jako scenarzystka, realizator i reżyser filmów poświęconych wybitnym postaciom polskiej i francuskiej kultury. Reżyseruje również spektakle operowe (m. in. Poławiacze pereł G. Bizeta, Bal maskowy i Ernani G. Verdiego) oraz operetkowe (Księżniczka czardasza E. Kálmána, Kraina uśmiechu F. Lehára). W Gliwickim Teatrze Muzycznym w 2003 r. wyreżyserowała Hello, Dolly! J. Hermana.

Tomasz Biernacki

Absolwent Akademii Muzycznej w Krakowie i Accademia Musicale Chigiana w Sienie. Uczestnik kursów mistrzowskich pod kierunkiem m.in.: H. Rillinga, C. M. Giuliniego i G. Gelmettiego. Brał udział w konkursach dyrygenckich w Besançon i Białymstoku. Od sezonu 2000-2001 związany z Teatrem Muzycznym w Gliwicach jako konsultant muzyczny i kierownik orkiestry. Od 2002 r. kierownik muzyczny i dyrygent Gliwickiego Teatru Muzycznego. Założyciel krakowskiej Orkiestry Brillante, z którą regularnie odbywa koncerty w Niemczech i Francji. W latach 2000-2001 pracował jako dyrygent z Zespołem Pieśni i Tańca Śląsk, występując w kraju i za granicą, oraz dokonując wielu nagrań. W GTM dyryguje spektaklami operetkowymi i musicalami oraz, jako kierownik muzyczny i dyrygent, prowadzi koncerty estradowe. W 2002 r. jako kierownik muzyczny zrealizował w GTM Cyrulika sewilskiego G. Rossiniego – spektakl entuzjastycznie przyjęty zarówno przez gliwickich widzów, jak i przez najwybitniejszych polskich krytyków muzycznych (m. in. Józefa Kańskiego i Jacka Marczyńskiego); w 2002 roku – prapremierę europejską musicalu Footloose-wrzuć luz! T. Snowa; w 2003 – Hello, Dolly! J. Hermana; w 2004 Zemstę nietoperza J. Straussa, a w 2005 – Kwiat Hawaii P. Ábraháma. W 2004 roku zajął I miejsce w XI Międzynarodowym Konkursie Franco Capuana dla Młodych Dyrygentów w Spoleto we Włoszech. W 2005 roku jako dyrygent poprowadził spektakle Łucji z Lammermoor G. Donizettiego w Spoleto. Laureat Nagrody Prezydenta Miasta Gliwice w Dziedzinie Kultury w 2005 r.

Jerzy Boduch

Krakowianin, scenograf, realizator telewizyjny. Wieloletni pracownik TV Kraków. Autor scenografii do telewizyjnych spektakli teatralnych, muzycznych i rozrywkowych oraz do festiwali piosenki (Sopot, Opole). Realizator autorskich programów telewizyjnych dla dzieci i młodzieży. Wielokrotnie współpracował z teatrami Krakowa, Łodzi, Kielc, Gdańska i Gliwic. Laureat czterech nagród I stopnia Prezesa Rady Ministrów i Ministra Kultury i Sztuki za twórczość scenograficzną. W Gliwickim Teatrze Muzycznym przygotował dekoracje do spektakli: Cyrulik sewilski G. Rossiniego, Wiedeńska krew J. Straussa, Z batutą i humorem M. Niesiołowskiego, Rzeczy niepokój J. Łumińskiego, Hello, Dolly! J. Hermana, Zemsta nietoperza J. Straussa i Kwiat Hawaii P. Ábraháma.

Jerzy Rudzki

Absolwent Wydziału Architektury Politechniki Warszawskiej. Dzięki Xymenie Zaniewskiej, której przez pewien czas asystował w telewizji, zajął się scenografią. Pośród samodzielnych realizacji do najważniejszych zalicza m.in.: Ich czworo (spektakl nagrodzony na I Festiwalu Twórczości telewizyjnej w Olsztynie) i Moskwę - Pietuszki w reż. Tomasza Zygadły) oraz film Tylko Beatrycze w reż. T. Chmielewskiego. Ma na swym koncie liczne realizacje scenograficzne w teatrach całej Polski. Szczególnie ceni sobie Dziady i Kordiana w opolskim Teatrze im. J. Kochanowskiego oraz Zemstę, zrealizowaną w Teatrze Narodowym. Stale współpracuje również z Teatrem Rozrywki w Chorzowie, gdzie ostatnio zaprojektował scenografię do baletu Rudolf Valentino. W 2002 roku zrealizował scenografię do baletu Dziadek do orzechów P. Czajkowskiego w szczecińskiej Operze na Zamku z udziałem Maksima Wojtiula i Izabeli Milewskiej.

Jacek Badurek

Pracę zawodową rozpoczął jako aktor premierowej obsady musicalu Metro. Brał udział w spektaklach teatru Studio Buffo. Twórca choreografii i założyciel zespołu tańca nowoczesnego Amos, z którym przygotował spektakle: Wyjścia, Kolejność uczuć, Jaka Ja (w technice tańca moderne), wystawione w warszawskich teatrach: Rozmaitości, Nowym, Małym i Na Woli; oraz przedstawienie w technice tańca jazzowego – Na krawędzi wieku – w stołecznym Teatrze Polskim. Współtwórca choreografii do spektakli w Teatrze Dramatycznym w Warszawie: Jak wam się podoba w reż. Piotra Cieślaka i Ptaszek Zielonopióry w reż. Piotra Cieplaka. Reżyser i choreograf wielu widowisk parateatralnych i komercyjnych. Mistrz Polski i zdobywca IV miejsca na mistrzostwach świata w tańcu boogie woogie. Autor choreografii do musicali Grease i Koty w warszawskim Teatrze Roma oraz do spektakli Błądzenie wg Witolda Gombrowicza w reż. Jerzego Jarockiego i Happy end wg Bertolta Brechta w reż. Tadeusza Bradeckiego.

Grażyna Griner Pianistka, akompaniator, teoretyk muzyki, pedagog. Absolwentka Wydziału Kompozycji i Teorii Państwowej Wyższej Szkoły Muzycznej w Katowicach. Klasę fortepianu ukończyła u prof. W. Szlachty. Od 1976 była zatrudniona w Państwowej Operze Śląskiej w Bytomiu, gdzie współpracowała z dyrektorem Napoleonem Siessem. W latach 1982-2001 pracowała w Operetce Śląskiej i Teatrze Muzycznym w Gliwicach, współuczestnicząc w przygotowaniach i realizacjach przedstawień. W licznych koncertach towarzyszyła na scenie między innymi Wandzie Polańskiej i Stanisławowi Ptakowi. Obecnie pełni funkcję konsultanta wokalnego w Gliwickim Teatrze Muzycznym. Współpracuje z artystami teatrów muzycznych – opery i operetki – biorąc udział w licznych realizacjach przedstawień muzycznych. Akompaniuje także na koncertach artystom GTM, opery, operetki i śpiewającym aktorom. Jest również pedagogiem w Państwowym Policealnym Studium Zawodowym Wokalno-Baletowym w Gliwicach.

42 ulica – aktorzy

Grażyna Brodzińska

Śpiewa repertuar operetkowy, operowy, musicalowy. Współpracuje z czołowymi polskimi i zagranicznymi orkiestrami filharmonicznymi i operowymi. Dokonała licznych nagrań telewizyjnych i radiowych. Dzięki występom gościnnym podziwia Brodzińską, poza krajem, również publiczność Stanów Zjednoczonych, Kanady, Francji, Austrii, Anglii, Włoch, Belgii, Izraela, Holandii i Australii. W Kammeroper w Wiedniu śpiewała partię Eurydyki w operetce J. Offenbacha Orfeusz w piekle oraz partię Zerliny w operze W. A. Mozarta Don Giovanni. W Teatrze Wielkim w Warszawie śpiewała gościnnie partię Adeli w Zemście nietoperza J. Straussa i partię Kasi w operze M. Kamieńskiego Nędza uszczęśliwiona. Rokrocznie śpiewa na Festiwalu im. Jana Kiepury, którego dyrektorem artystycznym jest Bogusław Kaczyński. Brała udział w popularnym cyklu TV Z batutą i humorem Macieja Niesiołowskiego. Nagrała 4 płyty CD. Ma za sobą wiele głównych ról w czołowych teatrach muzycznych. W Gliwickim Teatrze Muzycznym wystąpiła jako Eurydyka w Orfeuszu w piekle J. Offenbacha, Gabriela Zedlau w Wiedeńskiej krwi J. Straussa, Dolly w Hello, Dolly! J. Hermana oraz w koncertach Z batutą i humorem i Wiedeń moich marzeń.

Wioletta Białk

Ukończyła z wyróżnieniem Akademię Muzyczną w Katowicach. Była stypendystką Ministra Kultury i Sztuki oraz Miasta Chorzów. W czasie studiów rozpoczęła współpracę z Operą Śląską (Kopciuszek w Zaczarowanym balu K. Gaertner). Obecnie jest solistką Gliwickiego Teatru Muzycznego; współpracuje z Operą Śląską (Bronisława w Studencie żebraku K. Millöckera), Filharmonią Śląską i z Zespołem Śpiewaków Miasta Katowice Camerata Silesia. Koncertuje w kraju i za granicą, wykonuje muzykę oratoryjną, kantatową, kameralną i estradową. W 2004 roku wykonywała główną partię Enitharmon w prapremierze opery Stanisława Krupowicza Europa w ramach Warszawskiej Jesieni 2004. W Gliwickim Teatrze Muzycznym zagrała Pepi w Wiedeńskiej krwi i Adelę w Zemście nietoperza J. Straussa, Irenę Molloy w Hello, Dolly! J. Hermana, Maggie w farsie Dajcie mi tenora K. Ludwiga oraz w koncercie Wiedeń moich marzeń. Od 2005 r. występuje jako Despina w Cosi fan tutte Mozarta w reżyserii Grzegorza Jarzyny w Teatrze Wielkim w Poznaniu. Laureatka Nagrody Artystycznej Dyrektora GTM za sezon 2004/2005.

Ewa Lachowicz

Absolwentka Studium Wokalno-Aktorskiego im. D. Baduszkowej przy Teatrze Muzycznym w Gdyni. Ma za sobą również pięć lat ciężkiej pracy w Poznańskiej Szkole Baletowej. Na deskach Teatru Muzycznego w Gdyni zagrała w wielu spektaklach. Najważniejsze dla niej to: Sen nocy letniej w reż. W. Kościelniaka (Hermia), Scrooge w reż. M. Korwina (Mała Kate), Hair w reż.W. Kościelniaka, Chicago w reż. M. Korwina i J. Stańka (węgierka Hunyak). Od dwóch lat stale współpracuje z warszawaskim Teatrem Muzycznym Roma, gdzie grała jedne z głównych ról w spektaklach Grease (Sandy Dumbrowski), Koty (Demeter) i Miss Saigon w reż. W. Kępczyńskiego.

Oksana Pryjmak

Pochodzi z Mościsk na Ukrainie. Studentka Państwowej Wyższej Szkoły Teatralnej w Krakowie. Brała udział w takich spektaklach jak: widowisko muzyczne Świtezianki Teatru Scena El-Jot, Don Pasquale i Stabat Mater Krakowskiej Opery Kameralnej, benefisy Zbigniewa Buczkowskiego i Marcina Wolskiego w Teatrze STU w Krakowie. Przygotowała też rolę Faustyny w spektaklu Prorok naszych czasów. Miss Festiwalu Piosenki Kresowej w Mrągowie w 2003 roku; brała też udział w Festiwalu Piosenki Religijnej w Łodzi w 1998 i 1999 roku oraz w Festiwalu Świąteczne ferie we Lwowie w 1998 roku.

Bernard Krawczyk Już jako słuchacz Studium Dramatycznego przy Teatrze Śląskim (wykładał tu między innymi Gustaw Holoubek) brał udział w przedstawieniach tego teatru. Aktualnie w Teatrze Śląskim możemy go oglądać w Mein Kampf G. Taboriego oraz w Krzesłach E. Ioneski. Śląskiej publiczności mocno zapadł w pamięci jego Bohater w Kartotece T. Różewicza. Wśród ról, jakie kreował w Teatrze Śląskim, koniecznie trzeba jeszcze przypomnieć Żadowa w Intratnej posadzie A. Ostrowskiego, Zbigniewa w Mazepie J. Słowackiego, Alojzego Bąbla w Niezwykłej przygodzie Pana Kleksa J. Brzechwy oraz Figara w Weselu Figara P. de Baumarchaise’go. W latach 1972-82 był związany z Teatrem Zagłębia w Sosnowcu. Zagrał tam m.in. Porucznika w Trzech siostrach A. Czechowa, Alfa w Lękach porannych S. Grochowiaka i Grabca w Balladynie. W 1982 roku wrócił do Teatru Śląskiego. Jest bez wątpienia najbardziej popularnym i szanowanym aktorem śląskiej sceny. Długa lista jego kreacji aktorskich obejmuje m.in.: Estragona w Czekając na Godota S. Becketta, Króla Ignacego w Iwonie, księżniczce Burgunda W. Gombrowicza, Wiktora w Biografii S. Bieniasza, Majora w Damach i huzarach A. Fredry. Za rolę Kreona w Antygonie J. Anouilha otrzymał Złotą Maskę, jedną z czterech, jakimi go nagrodzono. Wyróżniono go też dwukrotnie Srebrną Maską. Ważne miejsce w jego dorobku artystycznym zajmuje współpraca z filmem i telewizją. Grał m.in. w Soli ziemi czarnej i Perle w koronie K. Kutza; był także jednym z głównych bohaterów popularnej Soboty w Bytkowie.

Marek Kaliszuk

Absolwent Studium Wokalno-Aktorskiego im. Danuty Baduszkowej w Gdyni, od kilku lat związany z Teatrem Muzycznym w Gdyni, gdzie występuje w ponad dziesięciu różnych spektaklach. Najważniejsze jego tamtejsze role to: Demetriusz w Śnie nocy letniej w reż. Wojciecha Kościelniaka, Edgar w Wichrowych Wzgórzach, Fred Casely w Chicago, Chantal w Klatce wariatek, Steven w Drakuli i Zealotes w Jesus Christ Superstar w reż. Macieja Korwina, tytułowy Pinokio w spektaklu w reż. Bernarda Szyca, Zbójnik Przemyślny w Na szkle malowane w reż. Krystyny Jandy. Grał również w Hair w reż. Wojciecha Kościelniaka i Evicie w reż. Macieja Korwina. W 2002 roku zagrał główną rolę w europejskiej prapremierze musicalu Footloose-wrzuć luz! w Gliwickim Teatrze Muzycznym. Występował w koncercie Gorączka w reż. Wojciecha Kościelniaka w Teatrze Muzycznym we Wrocławiu, zarejestrowanym dla drugiego programu TVP oraz jako Bernard w Koleżankach w reż. Grzegorza Chrapkiewicza w Teatrze Wybrzeże w Gdańsku. Od 2005 roku w serialu M jak miłość telewizyjnej Dwójki gra Bogusia – przyjaciela Kingi.

Bilety od 10 do 32 zł