MIESZKAŃCY HIMALAJSKICH DOLIN

KATARZYNA I ANDRZEJ MAZURKIEWICZ

Prezentowana wystawa próbuje ukazać różnorodność etniczną Himalajów, w których naturalnymi granicami są pasma górskie, portrety mieszkańców oraz sceny z ich życia codziennego. Zdjęcia ukazują ludzi w ich codziennym życiu: pasterzy i ich zwierzęta, pracę rolników na skromnych poletkach w wysokogórskiej scenerii, domostwa i osiedla, jak również obrzędy religijne. Uwaga autorów skupia się na różnorodności etnicznej obszaru Himalajów, życiu tamtejszych ludzi i na ich fizjonomiach, stąd wiele portretów, także portretów dzieci. Autorów szczególnie ujęła życzliwość tych ludzi. Jak wspominają: zafascynowały nas ich bezpośredniość, pogoda ducha i gościnność. Mieszkańcy Himalajów żyją w bardzo trudnych warunkach, mają silne poczucie odrębności plemiennej i są przywiązani do tradycji. Zmagają się z surowym klimatem, nadludzkim wysiłkiem budują na skalistych zboczach tarasy pól uprawnych. Niektóre grupy etniczne wiodą żywot nomadów wędrując ze stadami jaków, kóz, owiec czy bawołów z pastwiska na pastwisko. Można ich spotkać nawet na wysokości powyżej czterech tysięcy metrów. Podczas, gdy po północnej suchej stronie Himalajów dużym problemem jest brak wody, południowa strona zmaga się z opadami monsunowymi. Uzależnienie od sił natury i związki z przyrodą są bardzo silne. Wiele wiosek położonych jest z dala od cywilizacji. Do dziś towary dostarczane są tam starymi szlakami karawanowymi, często na grzbietach zwierząt i ludzkich barkach. Mimo, iż w Himalajach życie jest niełatwe, ich mieszkańcy zachowują pogodę ducha i są bardzo religijni. W zależności od regionu wyznają buddyzm, hinduizm lub islam. Pełne kolorytu święta religijne są dla nich oderwaniem od trudów codzienności. Na wystawie zaprezentowane są różne rejony Himalajów a orientację w nich ułatwiają schematyczne mapy umieszczone przy każdej grupie zdjęć. Regiony pokazane w tych blokach to: Kaszmir, gdzie dominują muzułmanie; buddyjskie regiony północno-zachodnich Indii: leżące na pograniczu z Tybetem: Ladakh, Zanskar, Kinnaur, Spiti, Rupszu; stan Sikkim położony w północno-wschodnich Indiach między Nepalem i Bhutanem; Garhwal (himalajski region w stanie Uttaranczal, z przewagą ludności wyznającej hinduizm) oraz stan Arunaczal Pradesz, gdzie do dziś jeszcze żyją animiści. Ukazane są również rejony wielkich himalajskich szczytów: nepalski dystrykt Solu Khumbu u podnóża Mount Everestu, rejon Annapurny w Nepalu i Kangczendzongi na granicy Nepalu i Sikkimu. Wystawę wzbogacają eksponaty ze zbiorów Muzeum, takie jak thanki - buddyjskie obrazy religijne, przedmioty obrzędowe i kultowe (m.in. maski używane przez lamów, młynki modlitewne, instrumenty muzyczne towarzyszące buddyjskim rytuałom) oraz przedmioty codziennego użytku, w tym stroje, a także przedmioty użyczone przez autorów dobierane tak, aby były podobne do ukazanych na fotografiach. Po wernisażu wystawy autorzy zaprezentują pokaz slajdów pt. Tybetańskie pogranicze Indii.