Międzyrzecki Rejon Umocniony

Wystawa historyczna

wernisaż: 6 czerwca 2007, godz. 17.00

Muzeum Ziemi Lubuskiej w Zielonej Górze uprzejmie zaprasza w środę, 6 czerwca, na wernisaż wystawy pt..

Podziemia Międzyrzeckiego Rejonu Umocnionego ( MRU ) są bezcennym zabytkiem sztuki fortyfikacyjnej XX w. w Polsce i jednym z najciekawszych w Europie, stanowią najbardziej atrakcyjny obiekt krajoznawczy Ziemi Międzyrzeckiej. Wielkie zainteresowanie budzi historia budowy, architektura jego obiektów obronnych oraz stan obecny tej fortyfikacji.

Budowa schronów bojowych MRU na odcinku północnym i południowym ruszyła w lecie 1936 r. Z końcem 1937 r. uszczegółowiony został tzw. Plan Zielony zakładający rozpoczęcie działań wojennych Niemiec na wschodzie. Hitler zdając sobie sprawę, że kierunek francuski z zaczepnego zmienił się na obronny wiosną 1938 r. wydał rozkaz wzmocnienia fortyfikacji zachodnich, a już latem 1938 r. postanowił przerwać budowę MRU. Argumentem Hitlera był fakt, że do walki w kierunku wschodnim potrzebne mu będą dywizje pancerne, a nie bunkry. Ostatecznie do wybuchu wojny Niemcy na całej ok. stukilometrowej linii MRU zdążyli wybudować 106 bunkrów, w tym 21 połączono wspólną siecią podziemnych tuneli o łącznej długości ponad 30 kilometrów i głębokości do 40 metrów co stanowiło zaledwie 30% pierwotnego planu. W okresie wojennym MRU wykorzystywany był jako podziemne fabryki. Firma Daimler Benz produkowała tam części do silników samolotowych.

Fortyfikacje MRU zostały zdobyte przez wojska radzieckie na przełomie stycznia i lutego 1945 roku. Rosjanie zajęli całą potężną linie fortyfikacyjną w ciągu 3 dni, gdyż w tym czasie załogi poszczególnych bunkrów stanowiły jednostki bardzo nieliczne i nieprzeszkolone do obrony takiej fortyfikacji. Jednostki te nie potrafiły nawiązać walki z Rosjanami i większość z nich uciekła nawet nie próbując się bronić.

Obecnie MRU stanowi jedną z największych atrakcji Ziemi Lubuskiej odwiedzaną przez turystów z całego świata. W podziemiach MRU mieści się największy w Europie rezerwat nietoperzy, gdzie co roku zimuje około 30 000 nietoperzy należących do 13 gatunków.

Na ekspozycji zaprezentowanych zostanie ponad 150 zdjęć, rysunków, przekrojów oraz planów fortyfikacji. Są one podzielone w kilka działów tematycznych, m. in.: fortyfikacje podziemne, fortyfikacje nadziemne, część poświęcona nietoperzom, a także inscenizacje batalistyczne.

Współorganizatorami ekspozycji są wybitni znawcy architektury militarnej, którzy od wielu lat badają historię Międzyrzeckiego Rejonu Umocnionego – m. in. Robert Jurga oraz Tomasz Błochowicz. Na ekspozycji będzie można zobaczyć również zdjęcia innych autorów, m. in.: Przemysława Witwickiego, Grzegorza Paczkowskiego i Sylwestra Puhacza.

Kurator wystawy: Grzegorz Wanatko.