POKROPEK
Lubuski Teatr im. Leona Kruczkowskiego
Zielona Góra » Al. Niepodległości 3/5 » NA MAPIE
- 22 czerwca 2007, piątek» 19:00
IRENEUSZ KOZIOŁ
miejsce: Scena im. St. Cynarskiego
II LETNI FESTIWAL OFF TEATR
NOWE TERYTORIA
Zielona Góra
lipiec - sierpień 2007
IRENEUSZ KOZIOŁ „POKROPEK”
LUBUSKI TEATR W ZIELONEJ GÓRZE
reżyseria: Piotr Łazarkiewicz
scenografia: Katarzyna Sobańska
muzyka: Antoni Łazarkiewicz
obsada:
Marta Frąckowiak, Anna Zdanowicz, Jerzy Kaczmarowski, Andrzej Nowak, Janusz Młyński, Wojciech Romanowski, Robert Gulaczyk, Artur Beling, Wojciech Brawer,,Tomasz Karasiński, Wojciech Czarnota, Kinga Kaszewska-Brawer, Karolina Honchera, Maria Borawska - PSM w Zielonej Górze
premiera: 24 marca 2007 podczas 9. Przeglądu Współczesnego Dramatu „Rewizje.pl”
„Pokropek” opowiada o powojennych dziejach Zielonej Góry i o autentycznych wydarzeniach mających miejsce w 1960 roku. Dramaturg podjął problem walki o Dom Katolicki w 1960 roku, represji wobec mieszkańców, moralnej odpowiedzialności decydentów. Było to najpoważniejsze wystąpienie w Polsce między Poznańskim Czerwcem 1956 a Marcem 1968. W 1960 r. protestowało ponad 5000 osób. Podczas eksmisji zielonogórzanie chwycili za kamienie, milicja odpowiedziała gazem. Wiele osób zostało rannych, nastąpiły aresztowania. Wielu zostało skazanych na wysokie wyroki więzienia (nawet na 5 lat), wyrzuconych z pracy, wydalonych ze szkół, wielu otrzymało wysokie kary grzywny. Uczestnicy protestu byli długo represjonowani przez ówczesne władze komunistyczne.
Memento
Dramat powstał na zamówienie Teatru i nawiązuje do autentycznych wydarzeń w Zielonej Górze. W 1960 roku mieszkańcy miasta spontanicznie wystąpili w obronie Domu Katolickiego, przeznaczonego do eksmisji. Komunistyczne władze odpowiedziały aresztowaniami i dotkliwymi represjami.
Spektakl odbywa się w posępnych i zimnych murach Starej Winiarni. Psalmy w wykonaniu Kingi Kaszewskiej-Brawer potęgują mroczny, pełen grozy nastrój. „Pokropek” to okrutna, chwilami nawet drastyczna prawda w artystycznej formie o ludziach uwikłanych w tryby historii i systemu. Rzeczywistość ich przerasta, niszczy międzyludzkie więzi, odziera z człowieczeństwa. Taka jest historia uczestników zielonogórskich wydarzeń Marii i Jana Brożków zagranych przez Martę Frąckowiak i Jerzego Kaczmarowskiego. Maria, przesłuchiwana przez ubeków, godzi się na „wszystko”, aby pomóc w uwolnieniu męża. Po latach, z tego powodu nie będzie mogła zostać pochowana „po bożemu”, z zachowaniem religijnego rytuału. Z tym nie potrafi pogodzić się jej dorosła córka grana przez Annę Zdanowicz.
„Pokropek” nie jest sztuką ściśle historyczną, ani rozliczeniową. Jest dramatem pełnym symboli. Symboliczne są dwie podobne do siebie sceny - zgromadzonych przy stole partyjnych towarzyszy i duchownych. Ireneusz Kozioł, autor sztuki, powiedział, iż jego naczelną intencją było ukazanie absurdu każdej władzy dążącej do absolutyzmu. I to się w sztuce udało, choć oprócz absurdu widać dużo więcej. To nie tylko sarkastyczne poszukiwanie analogii w historii toczącej się pod hasłem „wczoraj oni, teraz my”. Piotr Łazarkiewicz wydobywa z tekstu Kozioła istotę sporu o społeczeństwo otwarte, demokratyczne, takie, w którym jednostce nie odbiera się prawa do podejmowania indywidualnych decyzji. Na przeciwległym biegunie jest - ukazane w dramacie - społeczeństwo zamknięte: plemienne i kolektywne. Człowiek jest zaledwie trybem w maszynie, której celem działania jest stabilność i całość „układu”. Pokazane w „Pokropku” mechanizmy są identyczne wszędzie tam, gdzie człowiekiem rządzi jakakolwiek ideologia. W społeczeństwie zamkniętym znany od czasów Platona podział klasowy jest przejrzysty: są pasterze, psy pasterskie i stado, które trzeba utrzymywać w porządku. Porządek legalizuje panowanie, a „stado” musi być posłuszne.
Tytułowy pokropek wydaje się symbolem pewnego przywileju, uznania, nagrody. Równie dobrze, w innej rzeczywistości, takim symbolem może być talon na samochód, lukratywne stanowisko w radzie nadzorczej, „ustawiony” przetarg. Tak to działa - prawem jest to, co służy „nam” niezależnie od tego, czy „my” bronimy potęgi państwa, narodu, klasy, rasy, partii. Wtedy „my” decydujemy, kogo posłusznego nagradzać, a gdzie „oczyszczać podłoże”. W takiej społeczności „oczyszczanie” oznacza nie tylko spychanie na margines, ale również przyzwolenie, aby zamykać, wypędzać, zsyłać i zabijać.
Ludzie żyjący w społeczeństwie zamkniętym nie mają sumienia. Państwo uwalnia ich od moralnych zobowiązań, bo ma ono najwyższy moralny autorytet. Jedynym sędzią jest Historia. W „Pokropku” ludźmi bez sumienia są ubecy: Fryzowski (Wojciech Czarnota) i Galczewski (znakomity Janusz Młyński). Oni też prawo do własnego sumienia odbierają Marii. Jesteśmy tu świadkami kresu godności każdego człowieka, niezależnie od tego, czy jest on rebeliantem, czy strażnikiem rewolucji. Ten kres wyznaczają - niezależnie od realiów - monolitycznie definiowane społeczne dążenia wszędzie tam, gdzie widać zapatrzenie w jedynie słuszną ideę i deklarację: „kto nie z nami, ten przeciwko nam”.
Nasze sumienie, moralna odpowiedzialność jest częścią naszego człowieczeństwa - żadna tyrania nie może nas z niego odzierać. Warunkiem życia ludzi moralnie odpowiedzialnych jest wolność polityczna i wolność własnego sumienia.
„Pokropek” wpisuje się w nurt gorzkiego memento, które stale powinno być obecne w naszej świadomości i przypominać, że nawet najlepsze chęci stworzenia nieba na Ziemi prowadzą w rezultacie do uczynienia z niej piekła.
Joanna Kapica-Curzytek, Akademickie Radio Index, emisja 1.03.2007
Wielki Sylwester Zielonej Góry
31 grudnia 2023 - 22:00
Baloo
ul. Moniuszki 16 Zielona Góra
7 968teatr
Nowy program stand-up comedy "Ukąszona"
27 grudnia 2023 - 18:00
Piwnica Artystyczna KAWON
Zamkowa 5 Zielona Góra
335 037teatr
Program Mustang
13 grudnia 2023 - 20:00
Piwnica Artystyczna KAWON
Zamkowa 5 Zielona Góra
215 945teatr
Koncert legendarnego zespołu Stare Dobre Małżeństwo
11 grudnia 2023 - 19:00jest więcej terminów
Filharmonia Zielonogórska
Plac Powstańców Wielkopolskich 10 Zielona Górajest więcej miejsc
1 221 864teatr
Stare Dobre Małżeństwo
11 grudnia 2023 - 19:00jest więcej terminów
Aula Uniwersytetu Zielonogórskiego
ul. Podgórna 50 Zielona Górajest więcej miejsc
4 431 854teatr
Koncert grupy Shaley z gościnnym udziałem zespołu Roadhouse
9 grudnia 2023 - 20:30
Cafe Noir
al. Niepodległości 22 Zielona Góra
6 381teatr
Zespół The Poks
9 grudnia 2023 - 20:00
Cafe Noir
al. Niepodległości 22 Zielona Góra
17 022teatr
Kabaret Smile "Nowy" program na 20-lecie
9 grudnia 2023 - 16:00jest więcej terminów
Uniwersytet Zielonogórski - Aula
ul. Podgórna 50 Zielona Górajest więcej miejsc
909 374teatr
Gdzie jesteś Kochany Panie Mikołaju?
8 grudnia 2023 - 17:00
Zielonogórski Ośrodek Kultury
ul. Festiwalowa 3 Zielona Góra
142 232teatr
Paulina Potocka w programie "Ja to mam szczęście" - występ Mikołajkowy
6 grudnia 2023 - 20:00
Cafe Noir
al. Niepodległości 22 Zielona Góra
10 662teatr
Premierowy spektakl komediowy w gwiazdorskiej obsadzie!
2 grudnia 2023 - 16:00/19jest więcej terminów
Filharmonia Zielonogórska
Plac Powstańców Wielkopolskich 10 Zielona Górajest więcej miejsc
823 675teatr
"Rozstrojeni Tour"
1 grudnia 2023 - 19:00
WySPa - Klub Studencki
Wojska Polskiego 65 Zielona Góra
178 542teatr
Christmas Time! Concert
1 grudnia 2023 - 19:00jest więcej terminów
Hala CRS
ul. Sulechowska 41 Zielona Góra
181 709teatr
CEZARY ŻAK - KATARZYNA ŻAK - HANNA ŚLESZYŃSKA - MICHAŁ PIELA
1 grudnia 2023 - 17:30/20jest więcej terminów
Filharmonia Zielonogórska
Plac Powstańców Wielkopolskich 10 Zielona Górajest więcej miejsc
518 599teatr
Serca na odwyku - Cezary Żak, Katarzyna Żak, Hanna Śleszyńska, Michał Piela
1 grudnia 2023 - 17:30/20jest więcej terminów
Filharmonia Zielonogórska - im. Tadeusza Bairda
pl. Powstańców Wlkp. 10 Zielona Górajest więcej miejsc
478 027teatr
Stand-up Zielona Góra| Michał Kutek w programie "Bilans żenady własnej"
29 listopada 2023 - 19:00
Hydrozagadka ZOK
ul. Festiwalowa 3 Zielona Góra
13 703teatr
Koncert promujący nowy album zespołu "Małe niebo"
26 listopada 2023 - 17:00
Muzeum Ziemi Lubuskiej
ul. Niepodległości 15 Zielona Góra
367 143teatr