POKROPEK
Lubuski Teatr im. Leona Kruczkowskiego
Zielona Góra » Al. Niepodległości 3/5 » NA MAPIE
- 22 czerwca 2007, piątek» 19:00
IRENEUSZ KOZIOŁ
miejsce: Scena im. St. Cynarskiego
II LETNI FESTIWAL OFF TEATR
NOWE TERYTORIA
Zielona Góra
lipiec - sierpień 2007
IRENEUSZ KOZIOŁ „POKROPEK”
LUBUSKI TEATR W ZIELONEJ GÓRZE
reżyseria: Piotr Łazarkiewicz
scenografia: Katarzyna Sobańska
muzyka: Antoni Łazarkiewicz
obsada:
Marta Frąckowiak, Anna Zdanowicz, Jerzy Kaczmarowski, Andrzej Nowak, Janusz Młyński, Wojciech Romanowski, Robert Gulaczyk, Artur Beling, Wojciech Brawer,,Tomasz Karasiński, Wojciech Czarnota, Kinga Kaszewska-Brawer, Karolina Honchera, Maria Borawska - PSM w Zielonej Górze
premiera: 24 marca 2007 podczas 9. Przeglądu Współczesnego Dramatu „Rewizje.pl”
„Pokropek” opowiada o powojennych dziejach Zielonej Góry i o autentycznych wydarzeniach mających miejsce w 1960 roku. Dramaturg podjął problem walki o Dom Katolicki w 1960 roku, represji wobec mieszkańców, moralnej odpowiedzialności decydentów. Było to najpoważniejsze wystąpienie w Polsce między Poznańskim Czerwcem 1956 a Marcem 1968. W 1960 r. protestowało ponad 5000 osób. Podczas eksmisji zielonogórzanie chwycili za kamienie, milicja odpowiedziała gazem. Wiele osób zostało rannych, nastąpiły aresztowania. Wielu zostało skazanych na wysokie wyroki więzienia (nawet na 5 lat), wyrzuconych z pracy, wydalonych ze szkół, wielu otrzymało wysokie kary grzywny. Uczestnicy protestu byli długo represjonowani przez ówczesne władze komunistyczne.
Memento
Dramat powstał na zamówienie Teatru i nawiązuje do autentycznych wydarzeń w Zielonej Górze. W 1960 roku mieszkańcy miasta spontanicznie wystąpili w obronie Domu Katolickiego, przeznaczonego do eksmisji. Komunistyczne władze odpowiedziały aresztowaniami i dotkliwymi represjami.
Spektakl odbywa się w posępnych i zimnych murach Starej Winiarni. Psalmy w wykonaniu Kingi Kaszewskiej-Brawer potęgują mroczny, pełen grozy nastrój. „Pokropek” to okrutna, chwilami nawet drastyczna prawda w artystycznej formie o ludziach uwikłanych w tryby historii i systemu. Rzeczywistość ich przerasta, niszczy międzyludzkie więzi, odziera z człowieczeństwa. Taka jest historia uczestników zielonogórskich wydarzeń Marii i Jana Brożków zagranych przez Martę Frąckowiak i Jerzego Kaczmarowskiego. Maria, przesłuchiwana przez ubeków, godzi się na „wszystko”, aby pomóc w uwolnieniu męża. Po latach, z tego powodu nie będzie mogła zostać pochowana „po bożemu”, z zachowaniem religijnego rytuału. Z tym nie potrafi pogodzić się jej dorosła córka grana przez Annę Zdanowicz.
„Pokropek” nie jest sztuką ściśle historyczną, ani rozliczeniową. Jest dramatem pełnym symboli. Symboliczne są dwie podobne do siebie sceny - zgromadzonych przy stole partyjnych towarzyszy i duchownych. Ireneusz Kozioł, autor sztuki, powiedział, iż jego naczelną intencją było ukazanie absurdu każdej władzy dążącej do absolutyzmu. I to się w sztuce udało, choć oprócz absurdu widać dużo więcej. To nie tylko sarkastyczne poszukiwanie analogii w historii toczącej się pod hasłem „wczoraj oni, teraz my”. Piotr Łazarkiewicz wydobywa z tekstu Kozioła istotę sporu o społeczeństwo otwarte, demokratyczne, takie, w którym jednostce nie odbiera się prawa do podejmowania indywidualnych decyzji. Na przeciwległym biegunie jest - ukazane w dramacie - społeczeństwo zamknięte: plemienne i kolektywne. Człowiek jest zaledwie trybem w maszynie, której celem działania jest stabilność i całość „układu”. Pokazane w „Pokropku” mechanizmy są identyczne wszędzie tam, gdzie człowiekiem rządzi jakakolwiek ideologia. W społeczeństwie zamkniętym znany od czasów Platona podział klasowy jest przejrzysty: są pasterze, psy pasterskie i stado, które trzeba utrzymywać w porządku. Porządek legalizuje panowanie, a „stado” musi być posłuszne.
Tytułowy pokropek wydaje się symbolem pewnego przywileju, uznania, nagrody. Równie dobrze, w innej rzeczywistości, takim symbolem może być talon na samochód, lukratywne stanowisko w radzie nadzorczej, „ustawiony” przetarg. Tak to działa - prawem jest to, co służy „nam” niezależnie od tego, czy „my” bronimy potęgi państwa, narodu, klasy, rasy, partii. Wtedy „my” decydujemy, kogo posłusznego nagradzać, a gdzie „oczyszczać podłoże”. W takiej społeczności „oczyszczanie” oznacza nie tylko spychanie na margines, ale również przyzwolenie, aby zamykać, wypędzać, zsyłać i zabijać.
Ludzie żyjący w społeczeństwie zamkniętym nie mają sumienia. Państwo uwalnia ich od moralnych zobowiązań, bo ma ono najwyższy moralny autorytet. Jedynym sędzią jest Historia. W „Pokropku” ludźmi bez sumienia są ubecy: Fryzowski (Wojciech Czarnota) i Galczewski (znakomity Janusz Młyński). Oni też prawo do własnego sumienia odbierają Marii. Jesteśmy tu świadkami kresu godności każdego człowieka, niezależnie od tego, czy jest on rebeliantem, czy strażnikiem rewolucji. Ten kres wyznaczają - niezależnie od realiów - monolitycznie definiowane społeczne dążenia wszędzie tam, gdzie widać zapatrzenie w jedynie słuszną ideę i deklarację: „kto nie z nami, ten przeciwko nam”.
Nasze sumienie, moralna odpowiedzialność jest częścią naszego człowieczeństwa - żadna tyrania nie może nas z niego odzierać. Warunkiem życia ludzi moralnie odpowiedzialnych jest wolność polityczna i wolność własnego sumienia.
„Pokropek” wpisuje się w nurt gorzkiego memento, które stale powinno być obecne w naszej świadomości i przypominać, że nawet najlepsze chęci stworzenia nieba na Ziemi prowadzą w rezultacie do uczynienia z niej piekła.
Joanna Kapica-Curzytek, Akademickie Radio Index, emisja 1.03.2007
Maciej Brudzewski w nowym programie "Co ludzie powiedzą"
15 października 2024 - 19:00
Uniwersytet Zielonogórski - Aula
ul. Podgórna 50 Zielona Góra
171 140teatr
Brzeziński, Koterski, Żukowski, Borowski, Wieszczek reż. M. Kowalewski
12 października 2024 - 16:00/19
Filharmonia Zielonogórska
Plac Powstańców Wielkopolskich 10 Zielona Góra
164 093teatr
Kuba Dąbrowski w programie pt. "Bez przekleństw"
10 października 2024 - 19:00
Cafe Noir
al. Niepodległości 22 Zielona Góra
9 457teatr
Wojtek Kamiński "Upadek"
8 października 2024 - 19:00
Piwnica Artystyczna KAWON
Zamkowa 5 Zielona Góra
70 406teatr
Najlepsza komedia muzyczna ostatnich sezonów
6 października 2024 - 16:00
Filharmonia Zielonogórska
Plac Powstańców Wielkopolskich 10 Zielona Góra
35 732teatr
Najpopularniejszy spektakl muzyczny ostatnich lat!!!
6 października 2024 - 17:00
Uniwersytet Zielonogórski - Aula
ul. Podgórna 50 Zielona Góra
53 239teatr
Nie tylko kiełbasa
3 października 2024 - 19:00
Cafe Noir
al. Niepodległości 22 Zielona Góra
87 150teatr
Zielona Góra / Stand-up: Sebastian Rejent - Mam autyzm / 1.10.2024 / g.19:00
1 października 2024 - 19:00
Piwnica Artystyczna KAWON
Zamkowa 5 Zielona Góra
6 612teatr
MAYDAY 3 - BIGAMISTKA
29 września 2024 - 15:30/18
Filharmonia Zielonogórska
Plac Powstańców Wielkopolskich 10 Zielona Góra
98 438teatr
Testy nowego programu
26 września 2024 - 19:00
Cafe Noir
al. Niepodległości 22 Zielona Góra
8 523teatr
Eleni z zespołem - Jubileusz 45 lecia!
25 września 2024 - 18:30
Filharmonia Zielonogórska
Plac Powstańców Wielkopolskich 10 Zielona Góra
36 591teatr
Polska Noc Kabaretowa 2024
21 września 2024 - 19:00
Hala CRS
ul. Sulechowska 41 Zielona Góra
191 843teatr
Polska Noc Kabaretowa 2024
21 września 2024 - 19:00jest więcej terminów
Hala CRS
ul. Sulechowska 41 Zielona Góra
957 474teatr
Muzyka zespołu Metallica symfonicznie
14 września 2024 - 16:00/19
Filharmonia Zielonogórska
Plac Powstańców Wielkopolskich 10 Zielona Góra
72 655teatr
BING NA ŻYWO - WIELKIE URODZINY
30 czerwca 2024 - 10:00, 12:30, 15:00
Lubuski Teatr im. Leona Kruczkowskiego
Al. Niepodległości 3/5 Zielona Góra
15 541teatr
"W NOWYM PROGRAMIE"
23 czerwca 2024 - 16:00
Lubuski Teatr
al. Niepodległości 3/5 Zielona Góra
143 354teatr
Strażak Sam na Żywo - Przygoda na Biwaku
22 czerwca 2024 - 10:00, 12:30, 15:00
Lubuski Teatr w Zielonej Górze
Aleja Niepodległości 3/5 Zielona Góra
19 145teatr