LECH MAJEWSKI - RETROSPEKTYWA

WIDEOART / RZEŹBA / FOTOGRAFIA

Co prawda światowa premiera filmu Młyn i Krzyż Lecha Majewskiego odbyła się w paryskim Luwrze lecz to polskiej towarzyszy jedyna w kraju wystawa retrospektywna prac artysty. Tylko w Muzeum Narodowym w Krakowie będzie można zobaczyć tak sławne cykle, jak: DiVinities, KrewPoety czy Ćwiczenia z Bruegla, a nawet dzieło Bruegla! Wystawie Majewskiego towarzyszy bowiem pokaz właśnie zakonserwowanego obrazu Pietera Bruegla Młodszego*_ Kazanie św. Jana Chrzciciela.*
_

"Lech Majewski w misterny sposob obrazuje w swych pracach egzystencjalne traumy, ludzkie obsesje i kulturowe fascynacje. Pojawiają się w nich także echa lektur, pośrod ktorych ikonograficzna biblioteka stanowi ledwie część, bo literackie motywy i filmowe nawiązania rownież stają się czytelne i ważne. Perfekcyjne wykonanie i przemyślana estetyka dzieł są efektem długiej i pracochłonnej produkcji nie tylko nad każdym filmem, ale rownież każdym »wideoartem«. Wszystkie one są przygotowywane z udziałem wieloosobowej ekipy i poprzedza je nie mniej żmudny etap laboratoryjnej obrobki. Prace Lecha Majewskiego - obudowane grą archetypow i oniryczną aurą - działają z ogromną siłą na podświadomość widza. Dowodzą też rzadko dziś artykułowanej wiary w język wizualny oraz w siłę obrazow i symboli" - pisze Roman Lewandowski w tekście Transgresja i alchemia.

Lech Majewski, znany i ceniony w świecie artysta interdyscyplinarny, jest autorem wideoartow, fotografii, rzeźb, reżyserem filmow i oper, poetą, malarzem, kompozytorem, scenografem i producentem. Urodził się w Katowicach, studiował malarstwo w Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie. W 1973 roku rozpoczął naukę na Wydziale Reżyserii PWSFTViT w Łodzi pod kierunkiem Wojciecha Hasa (dyplom w 1977 roku). Na jego artystycznej karierze i zmianie kierunku studiow zaważył wyjazd do Wenecji i spotkanie z najnowszą sztuką światową prezentowaną na tamtejszym biennale. Postanowił kręcić filmy.

Nakręcony w 1981 roku Rycerz, pełnometrażowy debiut artysty, został zaprezentowany na Festiwalu Kultury Średniowiecznej w Cambridge. Po wprowadzeniu stanu wojennego Majewski pozostał w Anglii.

Od 1993 roku Majewski reżyserował spektakle operowe, m.in. Krola Ubu w Teatrze Wielkim w Łodzi, Carmen w Teatrze Wielkim w Warszawie i w Wilnie, Black Rider i Operę za Trzy Grosze w Niemczech,_ Pokoj saren_ - operę według własnego libretta, do ktorej napisał muzykę wspolnie z Jozefem Skrzekiem - w Operze Śląskiej. Zrealizował też filmy, m.in. Basquiat (jako scenarzysta i producent), Wojaczek,_ Angelus, _Ogrod rozkoszy ziemskich.

W 2006 roku Museum of Modern Art w Nowym Jorku zorganizowało retrospektywę tworczości Majewskiego. Jej otwarcie uświetniła premiera KrwiPoety, sekwencji trzydziestu trzech wideoartow prezentowanych symultanicznie. Rok poźniej cykl ten pokazano na 52. Międzynarodowej Wystawie Sztuki w Wenecji.

W 2006 roku pisarz i krytyk sztuki Michael Gibson zobaczył w paryskim kinie Angelusa Majewskiego. Zafascynowany malarską wizją reżysera podarował mu swoją książkę_ Młyn i Krzyż_ poświęconą analizie obrazu Pietera Bruegla Droga na Kalwarię. Majewski podjął się napisania scenariusza wspolnie z Gibsonem. Trzyletnia praca nad filmem, wymagającym cierpliwości i wyobraźni, użycia nowych technologii CG oraz przestrzeni 3D, porownywana była do tkania ogromnego cyfrowego gobelinu zbudowanego z wielowarstwowych perspektyw, zjawisk atmosferycznych i ludzkich postaci. W rolę Bruegla wcielił się Rutger Hauer, kolekcjonera jego obrazow, bankiera Jonghelincka, zagrał Michael York; zaś Marię - Charlotte Rampling.

Roman Lewandowski pisze: „Elementem spajającym całość tworczości wizualnej Lecha Majewskiego jest wielka estyma i wrażliwość dla tradycji kulturowej. Stąd w jego pracach pojawiają się rozliczne cytaty i nawiązania do klasycznego malarstwa europejskiego. Wszystkie one podlegają jednak tworczemu przetworzeniu i stanowią formę intymnego dialogu z tradycją, a także pełnią funkcję nostalgicznego lustra, w ktorym przeglądają się zbiorowe oraz indywidualne archetypy i symbole. To sprawia, że możemy postrzegać tworczość tego artysty jako uważną grę i polemikę z postmodernistycznym dyskursem, ktory dziś często bezkrytycznie przywołuje dowolne klisze na prawach »ornamentu«. Lech Majewski ma w historii sztuki swoich wyraźnych faworytow. W jego realizacjach wideo znaleźć możemy echa wielu wizualnych lektur - pojawiają się w nich cytaty bądź też sugerowane są echa spuścizny obrazow Rogiera van der Weydena, Hieronimusa Boscha, Lucasa Cranacha, Pouvisa de Chavannes, Arnolda Bocklina, Paula Delvaux, Giorgio de Chirico oraz Francisa Bacona. Jednak praktyka żonglowania kulturowymi toposami jest artystyczną procedurą, ktora zostaje poddana zapośredniczeniu przez autobiografię i doraźny kontekst. W rezultacie w sztuce Lecha Majewskiego przeglądają się i rozmawiają ze sobą języki oraz narzecza zaczerpnięte z wielu wymiarow czasu i przestrzeni. Obrazują one transkulturowe i transgraniczne doświadczenie każdego człowieka. Dlatego można powiedzieć, że tworczość ta jest rodzajem alchemii, za ktorą stoi sztuka i poezja".

---

*
PROGRAM PROJEKCJI FILMOWYCH:*

godz. 16.00, Sala "U Samurajow". al. 3 Maja 1

02.04: Ogrod rozkoszy ziemskich
09.04: Pokoj saren
16.04: Angelus
07.05: Wojaczek
14.05: Ewangleia według Harry'ego

*
SPOTKANIE:*

**
10.04:

godz. 16.00** - wykład Michaela F. Gibsona - amerykańskiego historyka sztuki, znawcy malarstwa Pietera Bruegla Starszego, wspołautora scenariusza filmu_ Młyn i krzyż_. w spotkaniu weźmie udział Lech Majewski.

hol Gmachu Głownego MNK
*
godz. 19.00* - pokaz filmu Lecha Majewskiego_ Młyn i krzyż_ (w ramach festiwalu off plus camera)

kino KIJÓW.CENTRUM, al. Krasińskiego 34
wstęp płatny

14.04 - 5.06. 2011 - pokaz obrazu Pietera Bruegla Młodszego Kazanie św. Jana Chrzciciela po konserwacji
Pałac Biskupa Erazma Ciołka, ul. Kanonicza 17

---

*Koordynator: *Grażyna Kulawik