Monika Szwed "przestępne lata"
Monika Szwed, trzy rysunki z cyklu „przestępne lata” ułożone w sekwencję, 2013.
- od: 31 października 2013, czwartekdo: 12 grudnia 2013, czwartek
Poza polem widzenia
Nadchodzi listopad, czas najdzikszych kontrastów, miesiąc ogołocenia, miesiąc ostatnich, drobnych, jaskrawożółtych jabłek, zielonych skrzypów, puchu, popiołu, rdzy.
To właściwy czas, aby zbliżyć się ponownie do hermetycznej i pełnej obietnic poezji Moniki Szwed. Poznańska artystka, której mamy szczęście towarzyszyć w Zderzaku w Krakowie od początku wzrastania jej sztuki, przedstawi nowy cykl rysunków, inspirowany mową Paula Celana, niemiecko-żydowskiego poety.
Tytuł wystawy
przestępne lata
pochodzi z wiersza Celana „I SIŁA, I BÓL”.
I SIŁA, I BÓL i to, co mnie pchało, co popędzało i wstrzymywało:
jubileuszowe, przestępne lata,
odurzenie świerkami, niegdyś,
kłusownicze przekonanie, że można by to inaczej powiedzieć, niż tak.
Twórczość Moniki Szwed tak bardzo różni się od tła jej generacji poetyką i stopniem złożoności, patosem i wirtuozerią, że niezmiernie trudno ją zdefiniować rówieśniczej krytyce. Praktycznie znajduje się ona poza polem widzenia, choć inspiruje i jest naśladowana. To samotnictwo wyrządza coraz większą szkodę zarówno artystce, jak kulturalnej publiczności, która nie ma szansy dostrzec i docenić wartości jej sztuki. Opóźnia też jej wyjście w świat kultury bogatszej, choćby w świat niemieckojęzyczny.
Poetyka ta, bliska akmeizmowi i symbolizmowi, jest kolejnym fenomenem europejskiej dekadencji. Pojawiają się w niej osobliwe przedmioty mnemoniczne, wokół których rozwija się akcja, uwikłana w kilka perspektyw czasowych. Czas i jego metamorfozy mają zasadnicze znaczenie. Zmysłowość tych utworów jest urzekająca – jednocześnie zdystansowana i pełna kontrastów. Ból i czułość, ranienie i leczenie, płciowość i okrucieństwo są nieodłączne, jak pokazuje to na jednym z rysunków skok w kłujące aloesy. Obrazy Moniki składają się z „krajobrazów rozłupanych na syntezy”, jak jądro orzecha, jak odłupki ametystowej geody. Ludzkie oczy takich nie widzą, stąd jeśli na nie patrzymy, to lekko spłoszeni – z odczuciem, że to nielegalne, że tak być nie powinno, że błysk listopada nie jest realny.
Wyposażona w takie narzędzia oraz perfekcyjną technikę warsztatową, artystka była predestynowana do adaptacji kunsztownej mowy poetyckiej, która jest cierpieniem i olśnieniem, i nieraz inspirowała artystów, choćby bliskiego jej Mirosława Bałkę, czy Anselma Kiefera. Bezpośrednie nawiązanie do konkretnego utworu Celana możemy chyba uznać za ideową deklarację, pierwszy raz tak jasną i wyrazistą, z afirmatywnym i nieznośnym „tak” na końcu wiersza, z „bólem” i bezradnością na początku.
Zachodzi obawa, że nasza krytyka artystyczna prześlepi, przegapi tę deklarację, a wraz z nią to, co najtrudniej wyrażalne, co ujawnia się tylko w błysku listopada, poza polem widzenia – czyli celanową Todesfuge, obecną w sztuce Moniki od zawsze jako zasada harmoniczna. Więc dobrze, że ją już mamy – tę cenną wskazówkę, że można pójść jej tropem.
wernisaż: 30 października (środa) o godz. 19:00
Monika Misztal: Inwersja, wernisaż 20.09, godz. 19:00
od: 20 września 2013 do: 30 września 2013 jest więcej terminów
Galeria Szara Kamienica
Rynek Główny 6 Kraków
17 434sztuka
Finisaż wystawy prac artystów "GRUPY ART BRUT"
28 września 2013 - 17:00
Dwór Czeczów
Popiełuszki 36 Kraków
15 571sztuka
Siostrunie - musical
27 września 2013 - 17:30, 20:30
Nowohuckie Centrum Kultury
ul. Jana Pawła II 232 Kraków
16 879sztuka
Kraków. Podgórska Jesień Kulturalna 2013
od: 20 września 2013 do: 22 września 2013
Kraków Podgórze
Rynek Podgóski Kraków
16 178sztuka
Zawsze Młoda! Polska sztuka około 1900
od: 26 września 2012 do: 22 września 2013
Kamienica Szołayskich - Oddział Muzeum Narodowego
pl. Szczepański 9 Kraków
22 338sztuka
Kurs Rysunku Elipsa w Krakowie zapisy na rok szkolny 2013/2014 Architektura, Architektura Krajobrazu
14 września 2013 - 9:30-13jest więcej terminów
Pracownia Architektury i Rysunku Elipsa
Krowoderska 6/14 Kraków
17 683sztuka
POTYCZKI KABARETOWE Kabaret Czwarta Fala i Kabaret 44-200
11 września 2013 - 20:00
Klub Studio
Budryka 4 Kraków
14 909sztuka
AKADEMIA KREATYWNEGO MALARSTWA; KURS 2013
8 września 2013 - jest więcej terminów
Pracownia Rozwoju PEŁNIA
Dietla 97/9 Kraków
30 937sztuka
Farba, pędzel, papier i ..,. AKCJA!
1 września 2013 - 11 - 14
Forum Przestrzenie
M. Konopnickiej 28 Kraków
35 858sztuka
Krajobrazy z dzieciństwa. Spotkania z artystami żydowskimi okresu międzywojnia
31 sierpnia 2013 - jest więcej terminów
Space Gallery
ul. św. Marka 7 Kraków
17 638sztuka
Podróże na pędzlu i piórze - wakacyjne warsztaty dla dzieci
od: 2 lipca 2013 do: 27 sierpnia 2013
Galeria 2 Światy
Brzozowa 14 Kraków
44 253sztuka
Przechadzka po plaży z psem Heraklesa - warsztaty artystyczne dla dzieci 7-13 lat
27 sierpnia 2013 - 16:30-18.00
Galeria 2 Światy
Brzozowa 14 Kraków
16 432sztuka
LATO W MNK: Ze złotym przez wieki - warsztaty
25 sierpnia 2013 - 12:00
Muzeum im. Emeryka-Hutten Czapskiego - Oddział MNK
Piłsudskiego 12 Kraków
15 046sztuka
W tajemniczym ogrodzie Mehoffera - warsztat z cyklu "Konik Muzealny 18+"
24 sierpnia 2013 - 17:00
Dom Józefa Mehoffera - Oddział Muzeum Narodowego w Krakowie
ul. Krupnicza 26 Kraków
16 089sztuka
Minister nie aprobuje takich wypowiedzi albo Metapolityka
23 sierpnia 2013 - 19:00
Galeria Zderzak
Floriańska 3 Kraków
15 546sztuka
BLOB czykli No Art na Scenie 21 Teatru Nowego
22 sierpnia 2013 - 19:30
Teatr Nowy Proxima
ul. Krakowska 41 Kraków
15 963sztuka
Cóż to za dziwny zwierz? - warsztaty artystyczne dla dzieci 7-13 lat
20 sierpnia 2013 - 16:30-18.00
Galeria 2 Światy
Brzozowa 14 Kraków
16 050sztuka