Wykład otwarty „Ziemiaństwo podczas okupacji i jego zaangażowanie w konspiracji”

W latach 1939-1945 na terenach centralnej Polski powstało z rozkazu Adolfa Hitlera Generalne Gubernatorstwo. Ten złożony z czterech dystryktów teren, został przeznaczony dla ludności polskiej tam zamieszkałej, a także dla deportowanych z obszarów przyłączonych do Rzeszy. To wymieszane polskie społeczeństwo, zgromadzone na małej przestrzeni uzupełniali uciekinierzy z terenów anektowanych do ZSRS. W tej masie znajdowali się przedstawiciele wszystkich grup społecznych, zawodów a także narodowości II Rzeczpospolitej. Jedną z najważniejszych warstw, ale najmniej liczną, było ziemiaństwo. Na ich barki spadło w dużej mierze utrzymanie ludzi, którzy byli pod ich opieką i zwracali się do nich o pomoc. Wśród osób szukających pomocy znajdowali się oficerowie WP, naukowcy, nauczyciele, Żydzi i głodni mieszkańcy miast. Aktywnego wsparcia od nich oczekiwała również konspiracja zbrojna ZWZ-AK. Ziemianie nie tylko ją wspierali, ale także czynnie w niej uczestniczyli, zasilając struktury całego Polskiego Państwa Podziemnego. A za swoje zaangażowanie, w tym ostatnim akcie ich istnienia, zapłacili cenę dla nich najwyższą – utracili gniazda rodzinne.

Dr Marcin Chorązki, (1975), absolwent UJ, gdzie również obronił pracę doktorską. Jest autorem opracowania: „Ziemianie wobec wojny. Postawy właścicieli ziemskich województwa krakowskiego w latach 1939-1945” (Kraków 2010), a także edycji źródłowej „Relacje wojenne ziemian. Perspektywa dwóch pokoleń” (Kraków 2013). Zajmuje się badaniem zmian społecznych w Polsce w okresie II wojny światowej, a także w latach 1944-1970.

Wstęp wolny