Chcielibyśmy zaprosić i poinformować o współorganizowanym przez nas wydarzeniu "Strawa pod Kopcem Wandy - przywitanie lata 2022", które odbędzie się 19 czerwca, w godzinach 18:00-22:00. Zwracając się ku zapomnianym słowiańskich zwyczajom chcemy choć na jeden wieczór ożywić najbardziej tajemniczy zabytek archeologiczny jakim jest, ukryty w Nowej Hucie, Kopiec Wandy.
„Strawa pod Kopcem Wandy” to wydarzenie plenerowe inspirowane Nocą Kupały – słowiańskim świętem związanym z letnim przesileniem Słońca. Podczas wydarzenia uczestnicy wysłuchają prelekcji o słowiańskiej symbolice, będą uczestniczyć w warsztatach m.in. plecenia wianków, tworzenia lalek szczęścia o charakterze apotropeicznym. Przestrzeń wokół tajemniczego kopca zamieni się w średniowieczną wioskę również za sprawą „Grupy Dziejawa - Żywego Muzeum Słowiańszczyzny”. Dzięki ich bogatej ofercie rekonstrukcyjnej będzie można obejrzeć i zapoznać się bezpośrednio z działaniem przedmiotów z życia codziennego w dawnych wiekach, poznać różne aspekty historii, kultury i życia codziennego Słowian sprzed tysiąca lat, dosłownie dotknąć „żywej historii”.
Termin wydarzenia zbiega się z obchodami Nocy Kupały – słowiańskiego święta związanego z letnim przesileniem Słońca. W trakcie tej najkrótszej nocy w roku występowało wiele bogatych rytuałów. Wróżono z ziół, kwiatów, wody w studniach, obchodzono domostwa z pochodniami. Wszelkie te aktywności miały zapewnić bezpieczeństwo, pomyślność i ochronę przed złymi siłami. Nieodłącznym elementem tego najważniejszego słowiańskiego święta było wspólne ucztowanie. Nazwa wydarzenia - „strawa” to z jednej strony określenie na słowiański zwyczaj oddawania czci zmarłym, z drugiej to także „pożywienie", które kojarzy się z radosnym świętowaniem. Uczestnicy proszeni są o przyniesienie niezbędnego ekwipunku piknikowicza, czyli koszy ze smakołykami i koców piknikowych. Wspólne celebrowanie Nocy Kupały przez mieszkańców Krakowa zakończy się symbolicznym rozpalaniem ogniska. Atmosfera rodzinnego pikniku, plenerowej zabawy i radości z nadchodzącego lata z pewnością wpłynie zarówno na docenienie rekreacyjnej przestrzeni wokół Kopca Wandy, jak również na pogłębienie wiedzy o samej bogatej symbolice miejsca.
W trakcie wydarzenia będzie obecny asystent językowo-kulturowy posługujący się językiem ukraińskim.
Przybliżony program wydarzenia:
godz. 18:00-19:00 - Z wiankiem na głowie. Warsztaty plecenia wianków słowiańskich
Prowadzenie: Elżbieta Urbańska-Kłapa - animatorka edukacji ekologicznej i kultury ogrodniczej. Z wykształcenia ogrodnik i projektant terenów zielonych. Kieruje Pracownią Animacji Ekologicznej w Ośrodku Kultury im. C. K. Norwida w Krakowie.

godz. 18:15-18:45 - Noc Kupały – święto ognia i wody. Prelekcja dr Renaty Leśniakiewicz-Drzymały
Noc Kupały jest obecnie często popularyzowana jako rodzima alternatywa dla zachodnich Walentynek lub przybiera formę plenerowej zabawy. Symbolika tego słowiańskiego święta przesilenia letniego jest jednak znacznie głębsza. Uczestnicy wykładu poznają związane z nim zwyczaje i obrzędy mające moc oczyszczenia, zapewnienia zdrowia, płodności i urodzaju, oraz dowiedzą się, co łączy Noc Kupały ze św. Janem i legendarną księżniczką Wandą.
Prowadzenie: dr Renata Leśniakiewicz-Drzymała – mediewistka specjalizująca się w dziejach wczesnego średniowiecza ze szczególnym uwzględnieniem relacji między dawnymi wierzeniami a chrześcijaństwem, tłumaczka sag staroislandzkich (m.in. Saga o Völsungach, Heimskringla), autorka książki Mitologia Północy a chrześcijaństwo, badaczka twórczości J.R.R. Tolkiena, popularyzatorka nauki.

godz. 18:30-20:30 - Żywe Muzeum Słowiańszczyzny. Gry, zabawy i animacje Żywego Muzeum Słowiańszczyzny „Dziejawa”
Wśród atrakcji znajdą się m.in. stanowisko łucznicze, średniowieczne kręgle „Lis w kurniku” oraz stoisko z replikami przedmiotów z epoki wczesnego średniowiecza, od broni poprzez warsztat tkacki, kuchnię aż do skrzynki z biżuterią. Opowieści i zagadki oraz elementy stroju do przymierzenia. Grupa „Dziejawa” zaprasza również na wysłuchanie opowieści opartych o mity i podania słowiańskie. Bajki mają charakter interaktywny, powstają z udziałem publiczności.
Prowadzenie: DZIEJAWA. Żywe Muzeum Słowiańszczyzny - zespół ludzi zajmujących się rzemiosłem, archeologią doświadczalną, odtwórstwem historycznym, grupa pasjonatów historii i kultury Słowian oraz wczesnego średniowiecza.

godz. 19:00-20:30 - Lalki mocy. Warsztaty robienie lalek szczęścia
Słowiańska tradycja mówiła o tworzeniu amuletów, które przynosiły szczęście, pomyślność, miały chronić przed złem, a nawet spełniać życzenia. W szczątkowej formie tradycja robienia lalek-talizmanów przetrwała jedynie na Białorusi, gdzie robi się żadanice czy motanki na Ukrainie. Podczas warsztatów plenerowych będzie można tworzyć lalki o charakterze apotropeicznym. Wykonane zostaną z czerwonej włóczki o mało skomplikowanej formie, ale za to o szczególnej, „ochronnej” mocy:).
Prowadzenie: Julia Lachiewicz – animatorka kultury, pasjonatka rękodzieła, instruktorka warsztatów makramowych, nowohucianka, miłośniczka stylu retro i vintage, wykorzystuje swoje umiejętności na rzecz działań ekologicznych, fanka architektury socrealistycznej.
godz. 21:00 - Ognisko pod Kopcem Wandy

Więcej informacji, a także formularze zapisów na niektóre warsztaty można znaleźć na stronie www.okn.edu.pl.

Organizatorami wydarzenia są Ośrodek Kultury im. C. K. Norwida i Fundacja EcoTravel.
Dofinansowano ze środków Dzielnicy XVIII Nowa Huta.

Szczegółowe informacje:
Nowohuckie Laboratorium Dziedzictwa
Ośrodek Kultury im. C. K. Norwida
os. Górali 5, 31-959 Kraków
tel. +48 12 644 27 65 w. 21;
www.nhlab.okn.edu.pl;
www.facebook.com/NHlabOKN