NIEBIAŃSKI SPLENDOR
- od: 12 października 2007, piątekdo: 13 stycznia 2008, niedziela
NIEBIAŃSKI SPLENDOR, IKONY GRECKIE Z KOLEKCJI EMILIOSA VELIMEZISA
IKONY GRECKIE Z KOLEKCJI EMILIOSA VELIMEZISA
wernisaż: 11 października (czwartek) 2007, godz. 18.00
Kolekcja Emiliosa Velimezisa (1902-1946) powstawała w latach 1934-1946. Początkowo tworzyło ją blisko 90 ikon z różnych regionów Grecji, datowanych od XV do XIX wieku. Większość z nich namalowana została na Krecie w XV i XVI wieku, ostatnim wielkim ośrodku malarskim rozwijającym się po upadku Konstantynopola na terenie byłego Cesarstwa Bizantyńskiego.
Nadarza się więc pierwsza w historii okazja, by ikony greckie z tego okresu zobaczyć w Polsce. Po raz pierwszy możemy podziwiać dzieła Andreasa Ritzosa, Emmanuela Tzanesa, Domenikosa Theotokopoulosa czyli El Greca, wyznaczających ramy estetyczne malarstwa pobizantyńskiego. To zarazem wyjątkowa okazja równoczesnego poznania swego rodzaju wzorników malarskich tak istotnych w nowożytnym malarstwie greckim, czyli szkiców przygotowawczych, które mogły być wykorzystywane przez malarzy w planowaniu kompozycji ikon i malowideł ściennych.
Dzieła te prezentowano wcześniej w British Library w Londynie na wystawie towarzyszącej XXI Kongresowi Studiów Bizantynistycznych w sierpniu 2006 roku, następnie w Kunsthistorisches Museum w Wiedniu (13 grudnia 2006 – 25 lutego 2007), a ostatnio w Pergamon Museum w Berlinie (15 marca 2006 – 10 czerwca 2007).
Nadszedł czas na ich pokazanie w Muzeum Narodowym w Krakowie. Wystawa ikon tej znakomitej kolekcji to zarazem preludium poprzedzające otwarcie stałej ekspozycji ikon ruskich i paramentów liturgicznych Kościoła Wschodniego z terenów dawnej Rzeczypospolitej ze zbiorów Muzeum Narodowego w Krakowie. Najstarsze z ikon, datowane na w. XV i XVI, zdradzają często powinowactwo z ikonami greckimi tego czasu widoczne np. w tendencji do modelunku p łaszczyznowo-linearnego. Dzieła sztuki cerkiewnej w zbiorach krakowskiego muzeum gromadzone jako dary i zakupy od 4 ćw. XIX w. należą bodaj do najstarszej kolekcji w Europie środkowo-wschodniej, lecz – poza krótkim okresem przed I wojną światową, gdy wybrane zabytki pokazywano w Sukiennicach – nie były jak dotąd udostępniane publiczności w formie ekspozycji stałej. Stało się to możliwe dopiero dzięki przejęciu i adaptacji wnętrz Pałacu Biskupa Erazma Ciołka, w których dzieła określane mianem sztuki cerkiewnej wystawione zostaną w towarzystwie nowej ekspozycji dawnej sztuki cechowej. Stąd też otwarcie nowego oddziału jest wielkim świętem dla Muzeum, miasta Krakowa i regionu Małopolski.
Prezentowane na wystawie czasowej w Arsenale ikony greckie pochodzą z warsztatów głównego miasta Krety – Candii (Iraklionu, Herakleionu), lecz także z warsztatów przeniesionych po jego zajęciu przez Turków w połowie XVII wieku – na Wyspach Jońskich. Związki z Wenecją, do której Kreta należała przez kilka stuleci, zaznaczały się ogromną ilością zamówień na ikony greckie, niezwykle modne w Italii, ale także migracją samych malarzy do tego miasta, co wywarło osobliwy wpływ na charakter powstających dzieł, charakteryzujących się z jednej strony przywiązaniem do tradycyjnej ikonografii ortodoksyjnej, a z drugiej – tendencją do zapożyczania motywów i tematów z ikonografii zachodniej, często za pośrednictwem druków graficznych. Niektóre ikony zatem kontynuują rozwiązania formalne przyjęte w okresie ostatniej dynastii bizantyńskiej – Paleologów, inne – zbliżają się pod względem wyboru tematu, kompozycji i stylu do ówczesnego malarstwa różnych szkół włoskich, zgodnie może z oczekiwaniami zleceniodawców. Zwraca uwagę zwiększony nacisk na kontemplację pasji Chrystusa, ale i adoracyjny charakter tematów maryjnych, co odzwierciedla nastrój późnośredniowiecznej duchowości całej Europy.
Dzieła wówczas powstałe charakteryzuje szczególna ekspresja formy i barwy, w której dostrzegamy gasnący blask i splendor wspaniałej kultury Bizancjum, rozkwitłej raz jeszcze w epigonalnym zrywie.
Organizatorzy wystawy: Muzeum Narodowe w Krakowie, Muzeum Benaki w Atenach, Grecka Fundacja Kultury w Berlinie, Ambasada Grecji w Polsce
Kurator wystawy: Mirosław Kruk
Aranżacja plastyczna: Maria Jaworska, Ewa Morzyniec
Jadalny prezent: przyprawa do grzańca
22 listopada 2017 - 18:00
Atelier PatyNowy
Cieszyńska 10 Kraków
13 776sztuka
Drzewa, których jeszcze nie ścięto / wernisaż wystawy Tadeusza Zycha
21 listopada 2017 - 18:00
Ośrodek Kultury im. C. K. Norwida
os. Górali 5 Kraków
12 221sztuka
Atlantyda
21 listopada 2017 - 20:00, 21:30
Klub pod Jaszczurami
Rynek Główny 8 Kraków
22 588teatr
SUPERHEROES / Wystawa rysunków i grafik Łukasza Lendy
od: 20 października 2017 do: 20 listopada 2017
Ośrodek Kultury im. C. K. Norwida
os. Górali 5 Kraków
10 763sztuka
Pejzaż miejski / Wystawa malarstwa Wioletty Jaskólskiej
od: 19 października 2017 do: 20 listopada 2017
Ośrodek Kultury im. C. K. Norwida
os. Górali 5 Kraków
10 659sztuka
TAPICERSTWO I RENOWACJA Z AK DESIGN
od: 18 listopada 2017 do: 19 listopada 2017
Atelier PatyNowy
Cieszyńska 10 Kraków
13 789sztuka
wernisaż wystawy RYSUNKORZEŹBYNIKTNIEWIEJAKIEBĘDĄ Maciej Januszewski
17 listopada 2017 - 18:00
ARTzona Ośrodka Kultury Norwida
os. Górali 4 Kraków
10 285sztuka
Lasy w słoiku
17 listopada 2017 - 17:30
Atelier PatyNowy
Cieszyńska 10 Kraków
11 684sztuka
QUILLING DLA ZUCHWAŁYCH – warsztaty dla dorosłych
14 listopada 2017 - 17:30
empik Bonarka
ul. Kamieńskiego 11 Kraków
10 090sztuka
"Bezpańskie głosy" / wystawa austriackiej artystki Ines Doujak
od: 8 września 2017 do: 12 listopada 2017
Bunkier Sztuki
pl. Szczepański 3a Kraków
11 203sztuka
JESIENNO - ZIMOWY HANDMADE: Filcowy otulacz na telefon
10 listopada 2017 - 17:00
empik Bonarka
ul. Kamieńskiego 11 Kraków
9 930sztuka
Człowiek, który wie - Radek Hoffman
10 listopada 2017 - 20:00
OLD TIMERS GARAGE
Mostowa 1 Kraków
10 081sztuka
The Uncanny Velley // Rade Szlęzak
4 listopada 2017 - 19:00
Galeria Szara Kamienica
Rynek Główny 6 Kraków
12 159sztuka
CASTING do spektaklu muzycznego
29 października 2017 - 16:00
Staromiejskie Centrum Kultury Młodzieży
Wietora 15 Kraków
9 574sztuka
TRICK OR TREET!, BOOOO HALLOWINOWEE SZALEŃSTWO - warsztaty
28 października 2017 - 14:00
empik Bonarka
ul. Kamieńskiego 11 Kraków
9 463sztuka
Akwarele. Malarski alfabet / Ela Kuźniar
28 października 2017 - 17:00
ARTzona Ośrodka Kultury Norwida
os. Górali 4 Kraków
13 002sztuka
Wernisaż wystawy HIATUS Aleksandry Batury
26 października 2017 - 19:00
Galeria Sztuki Współczesnej OFF FRAME
ul. Krakowska 41 Kraków
10 133sztuka