NIEDZIELA PALMOWA

w Muzeum Etnograficznym w Krakowie

czas: godz. 10.00 – 16.00

*16 marca 2008 roku, w Niedzielę Palmową, na Placu Wolnica jak co roku odbędzie się Festiwal Tradycji i Obrzędu, organizowany przez Staromiejskie Centrum Kultury Młodzieży. *

Muzeum Etnograficzne zaprasza wszystkich uczestników festiwalu do odwiedzenia stałej ekspozycji muzealnej, ukazującej polskie zwyczaje i obrzędy wiosenne. Pracownicy Muzeum, Małgorzata Oleszkiewicz i Grażyna Pyla, kustosze Działu Kultury Społecznej Wsi, oprowadzą o każdej pełnej godzinie od 10.00 – do 15.00 po stałej ekspozycji „Polska Kultura Ludowa” i opowiedzą o obrzędach wielkanocnych.

Będzie można zobaczyć na przykład tzw. Pucheroki (z łaciny puer – chłopiec) - zwyczaj żaków szkolnych, którzy w Niedzielę Palmową stawali przed kościołami, wygłaszając zabawne „oracje” do wychodzących z Mszy Świętej, w ten sposób dopominając się o datki.

W 1780 roku Kuria Biskupia w Krakowie zabroniła: „wysadzania żaczków w Kwietniową Niedzielę do mówienia wierszyków, prawie zawsze sensu nie mających” i tak krakowski zwyczaj chodzenia na pueri przeniósł się w okolice podmiejskie. Do tej pory, w każdą Palmową Niedzielę, w podkrakowskich Zielonkach, zobaczyć można grupki chłopców w wysokich, kolorowych czapkach, z koszyczkami i drewnianymi młotkami w rękach, wędrujących od domu do domu. (zob. fot. 1)

Święta Wielkanocne to oczywiście pisanki – symbol odradzającego się życia.

Na wystawie w Muzeum Etnograficznym w Krakowie podziwiać można prawie 600 pisanek, z muzealnej kolekcji liczącej niemal 8 tysięcy eksponatów. Reprezentują one wszystkie regiony, zarówno w obecnych granicach polskich, jak też ziemie dawnych polskich Kresów Wschodnich. Wśród nich zwraca uwagę pisanka zwana „monasterską”, stanowiąca ogromną rzadkość w zbiorach muzealnych i kolekcjach prywatnych. Pisanki takie wykonywane były w żeńskich klasztorach prawosławnych, w kilku odmianach. Odmiana prezentowana na wystawie w Muzeum Etnograficznym w Krakowie, zwana jest „woszczanką”, czyli cała wydmuszka jaja oblana jest białym woskiem i inkrustowana kolorowymi koralikami oraz złotą i srebrną metalową nicią. Nicią tą wypisane są także na jej powierzchni litery XB, co oznacza Chrystus Zmartwychwstał (zob. fot. 2).

Pisankarki z Zalipia malować będą jaja wielkanocne w barwne motywy kwiatowe, inspirowane malaturami (zob. fot. 3), którymi ozdabiane są niektóre domy we wsiach Powiśla Dąbrowskiego. Aleksandra i Arkadiusz Belica – ozdobią pisanki popularnymi współcześnie technikami: ażurową i techniką pozostawienia kolorowego, wosku na skorupce (zob. fot. 4). Twórcy prezentować będą także pisanki huculskie.

Dodatkowo każdy z przybyłych w tym dniu do muzeum będzie mógł sam wykonać tradycyjną wielkanocną palmę. Na warsztaty zaprosimy do sali edukacyjnej muzeum w Ratuszu. Tam też uczestnicy otrzymają od twórcy – Janusza Oleszkiewicza, również pracownika Muzeum Etnograficznego, instrukcje do jej wykonania. Poniżej zamieszczamy przepis na tradycyjną polską palmę: „Weź: przynajmniej jeden pręt leszczynowy, kilka gałązek wierzby z baziami, trochę trzciny wodnej czyli „palmy”, kilka zielonych gałązek: bukszpanu, barwinku lub borówki oraz gałązkę jodły, sosny lub jałowca. Uformuj długą wiązkę i zwiąż sznurkiem lub drutem. Kolorową bibułę potnij na długie paski. Zrób z nich kwiatki, a kilka z nich użyj jako wstążki i udekoruj nimi palmę”.

Każdy z odwiedzających w Niedzielę Palmową Muzeum Etnograficzne znajdzie z pewnością coś dla siebie i swoich bliskich: pozna polskie tradycje wielkanocne, nauczy się wykonywać tradycyjną palmę i będzie mógł zakupić oryginalne, kolorowe pisanki na stół wielkanocny.

bilety:

wstęp bezpłatny