ABC

Wystawa Edwarda Krasińskiego

otwarcie: 10 kwietnia 2008, godz. 18.00

Kurator: Andrzej Przywara

Koordynatorka: Renata Zawartka

Wystawa prac Edwarda Krasińskiego w Bunkrze Sztuki jest pierwszą po śmierci artysty w 2004 roku tak szeroką retrospektywą jego twórczości w Polsce.

Na wystawie ABC znajdą się rzadko prezentowane prace z lat 50., w tym tworzone w latach 1956-1958 mało znane rysunki do tygodnika „Kierunki” (pismo PAX-u). W tym czasie Edward Krasiński malował także obrazy utrzymane stylistyce surrealizmu, których wybór będzie prezentowany w Bunkrze Sztuki.

Od 1954 roku Krasiński konsekwentnie doprowadza do rozluźnienia struktury swoich prac dążąc do zintegrowania ich bezpośrednio z otoczeniem. Ważnym momentem dla jego twórczości jest plener w Osiekach w 1964 roku – stworzył tam przedmiot rzeźbiarsko malarski Dzida - dynamiczną kompozycję rozpryśniętą czerwonymi formami na ziemi, która uniosła się następnie w górę, rozpięta na drutach. Julian Przyboś porównywał twórczość Krasińskiego do Katarzyny Kobro – podczas gdy ona otworzyła więzienie bryły rzeźbiarskiej, wyzwoliła w plastyce przestrzeń, on sprowadził rzeźbę do linii. Prace z tego okresu Przyboś nazywał „rzeźbami napowietrznymi” i „dzido-wężami”. Nawiązywały one do ówczesnych odkryć fizyki. Przyboś pisał, że tak jak dzięki odkryciu cząstek elementarnych nauka udowodniła, że byt jest „dziurawy”, tak u Krasińskiego nie istnieje kontinuum – przestrzeń jest nieciągła, przerywa się.

Rok później miała miejsce pierwsza indywidualna wystawa Edwarda Krasińskiego – paradoksalnie, jak na artystę związanego z Warszawą, odbyła się ona w Galerii Krzysztofory w Krakowie. Wystawa wywołała duże zaskoczenie. Krasiński wrócił jako silnie ukształtowany artysta. Ekspozycja prezentowała Dzidy, krążki wiszące pionowo jeden nad drugim coraz bielsze, proste przedmioty w wyjątkowej, uteatralizowanej aranżacji – wybór prac z tej wystawy będzie otwierał prezentację w Bunkrze Sztuki.

Od końca lat 60. pierwsze próby z niebieską taśmą plastikową, służącą do przewodnictwa prądu, scotch blue, w domu w Zalesiu. W 1970 r. nakleił taśmę na wysokości 130 cm na dziedzińcu Musee d’Art Moderne de la Ville w Paryżu oraz na witrynach galerii na Rive Gauche. Była to bardzo progresywna praca. Sam mówił o taśmie „Plastic Tape Scotch blue, szerokośc 19 mm, długość niewiadoma. Nalepiam ją wszędzie i na wszystkim, horyzontalnie na wysokości 130 cm. Pojawia się ona na wszystkim i wszędzie nią docieram. Nie wiem czy to jest sztuka. Ale jest to na pewno scotch blue, szerokość 19 mm, długość niewiadoma”.

W Bunkrze Sztuki znajdą się także Interwencje, tworzone do lat 70. – te z rzeczywistymi elementami, np. telefonem, ale też te, związane z tradycją konstruktywizmu – geometryczne przestrzenie obrazu w które „wchodzi” taśma blue scotch sprawiając, że obrazy stawały się kawałkiem ściany, wtapiały się w rzeczywistość. Adam Szymczyk pisał, w kontekście tych prac, że w sztuce Krasińskiego racjonalistyczna tradycja konstruktywizmu miesza się ze skłonnością do dadaistycznego żartu.

W otworzonym w 2007 roku studio Krasińskiego znaleziono projekt pracy, jaka artysta przygotował na 10. Biennale w Tokio w 1970 roku. Dzięki tym szkicom udało się odtworzyć ten projekt. Jest to jedna z najważniejszych prac, jakie będzie można zobaczyć ABC w Bunkrze Sztuki.

Prezentowane będą prace artysty związane ze studiem, w którym Krasiński od śmierci Stażewskiego (1988) mieszkał sam. Instalacja z 1994 roku jest przykładem ciągłej aranżacji pracowni artysty i jedną z wielu prac Krasińskieg, w której mamy do czynienia z powielaniem przestrzeni studia dzięki użyciu wielkoformatowych fotografii. W Bunkrze Sztuki pojawi się także praca będąca instalacją z lustrami, w której oryginalne prace artysty zostały zwielokrotnione przez zwisające z sufitu lustra, których wielkość jest bliska sztalugowym obrazom (praca ta była prezentowana w 2003 roku w Anton Kern Gallery).

Ponadto na wystawie zostaną zaprezentowane dokumenty z pracowni artysty, a także pokazywany po raz pierwszy w Polsce zbiór ok. 100 fotografii Eustachego Kossakowskiego i zdjęcia Jacka Stokłosy z Balu z Zalesiu z 1968 roku zorganizowanym w reakcji na wydarzenia marcowe.

Najważniejsze wystawy retrospektywne twórczości Edwarda Krasińskiego odbyły się w 1996 roku w Kunsthalle w Bazylei i 1997 roku w warszawskiej Zachęcie. Po śmierci artysty wiedeńska Fundacja Generali jako pierwsza podjęła próbę przedstawienia dorobku Krasińskiego na wystawie „Les mises en scene” w 2006 roku.

W związku z wystawą nakładem Bunkra Sztuki ukazał się katalog, w którym znajdują się: tekst Pawła Polita o związkach twórczości Edwarda Krasińskiego z lat 50. z późniejszymi realizacjami artysty i Patrick’a Komorowskiego o Eustachym Kossakowskim, a także rozmowa Andrzeja Przywary z Anką Ptaszkowską.