„TEATR BALETU SVETLANY GAIDY”

(Cracow Centre Ballet)

„TEATR BALETU SVETLANY GAIDY" (Cracow Centre Ballet) *w Nowym Targu *w widowisku baletowym „Bajkowe rozmaitości"

*"BAJKOWE ROZMAITOŚCI". Widowisko baletowe z udziałem uczniow Krakowskiej Zawodowej Szkoły Baletowej- jednoaktowy balet. *

* (czas trwania 60-75 min.)*

Wykorzystano muzykę znanych kompozytorow, m.in.: *Piotra Czajkowskiego, Ludwika Minkusa, Leo Deliba, Kamila Saint-Saensa i Fryderyka Chopina. *

Głowny choreograf i reżyser *: Svetlana Gaida *

* ** *Spektakl składa się z wariacji i układow baletowych w wykonaniu artystow "Teatru Baletu Svetlany Gaidy ", połączonych z miniaturami baletowymi w wykonaniu uczniow Krakowskiej Zawodowej Szkoły Baletowej. Wszystko to tworzy piękne widowisko urzekające widza (w każdym wieku) ciekawą i spojną choreograficzno-reżyserską koncepcją spektaklu baletowego.

_ "... Była sobie pewna dziewczynka, ktora miała dużo, dużo zabawek. Gdy tylko zostawała sama w swoim pokoju i zaczynała marzyć (no, tak, jak marzą sobie wszystkie dzieci ) - zabawki ożywały i tak zaczynała się bajka..."_

1. Kamil Saint-Saens
* "Umierający łabędź" ( The Dying Swan)
** *„Przygotujcie moj kostium łabędzia". To było, według legendy, ostatnie zdanie jakie Anna Pawłowa - najsłynniejsza tancerka rosyjska pierwszej połowy XX wieku, wypowiedziała przed śmiercią 23 I 1931r. Jej taneczną wizytowką była etiuda Umierający łabędź, ułożona dla niej w 1907 roku przez petersburskiego choreografa Michaiła Fokina. Pawłowa pojawiła się na scenie w tradycyjnym białym stroju, osypanym łabędzim puchem. Określenie „umierający" przylgnęło do Łabędzia poźniej, kiedy Pawłowa, a w ślad za nią liczne naśladowczynie, włączyła do etiudy motywy przedwcześnie zadanej łabędziowi śmierci. Od tej pory taniec jej był już nie tylko popisem gracji pięknego ptaka, lecz odzwierciedlał rownież egzystencjalną tragedię.

2.Ludwig Minkus
* Wariacja męska z baletu "Paquita " ( Paquita )
*Balet Paquita był początkowo dwuaktową pantomimą baletową w choreografii Josepha Mazilliera do muzyki Ernesta Deldevez. Po premierze w Operze Paryskiej w roku 1846, balet wystawiono rok poźniej w Rosji w choreografii Mariusa Petipy. Petipa zwrocił się do Ludwiga Minkusa, kompozytora jego dwoch ostatnich sukcesow (Don Kichot i Bajadera) o napisanie uzupełniającej muzyki, ktora do dzisiaj zachwyca publiczność na całym świecie. Paquita jest znakomitym przykładem francuskiego stylu, jaki wyeksportowano do Sankt Petersburga pod koniec XIX wieku. Wymaga od tancerzy nienagannej techniki, piękna linii, dbałości o każdy szczegoł w wykonywaniu tej niełatwej choreografii.

3.Ludwig Minkus
* Wariacja Gamzatti z baletu" Bajadera" (The Bayadere )
*_Bajadera _to wzruszająca historia udręczonej i niespokojnej kobiecej duszy, zaciekle broniącej swego prawa do szcześcia. To piękna hinduska baśń o miłości, ktorej siła wykracza poza śmierć. Tytułowa tancerka świątynna Nikija poświęciła się bogom, jednak pokochała z wzajemnością szlachetnego wojownika Solora. Rownocześnie wszechwładny Radża upatrzył sobie dzielnego młodzieńca jako kandydata na męża swojej corki Gamzatti. Piękna i ambitna Gamzatti zrobi wszystko, aby zdobyć serce Solora.

4. Ludwig Minkus
Wariacja Manu z baletu "Bajadera" (The Bayadere )
* *Balet _Bajadera _ukazuje bogatą wyobraźnię i talent choreograficzny Mariusa Petipy. Przykładem na znakomite poczucie humoru choreografa jest zabawny taniec _Manu, _w ktorym dwie spragnione dziewczynki proszą trzecią o wodę. Ta bawi się z nimi i dopiero na samym końcu ujawnia, że dzbanek, z ktorym tańczy jest pusty.

5. Adolphe Adam
* Wariacja Konrada z baletu"Korsarz" (The Corsair)_
Korsarz_ z librettem według Lorda Byrona był jednym z bardziej popularnych baletow swojej epoki. Na jego przykładzie można doskonale zaobserwować, czym był XIX-wieczny balet romantyczny z zamiłowaniem do egzotyki, do nastrojowych scen, ale także nie stroniący od przepychu i technicznego popisu. *Korsarz jest jednym z rzadziej wystawianych wielkich baletow klasycznych zarowno ze względu na trudności techniczne, jak i obsadowe. Za to poszczegolne wariacje z tego baletu - m.in. wariację Konrada - jako bardzo widowiskowe, popisowe i wykorzystujące bardzo rożnorodne kroki i skoki, a przy tym po prostu atrakcyjne często można oglądać podczas wieczorow i gal baletowych.

6.Cesare Pugni
* Wariacja Esmeraldy z baletu "Esmeralda"( La Esmeralda)*

Treść baletu Esmeralda _osnuta jest na wybranych epizodach słynnej powieści V. Hugo _Katedra Najświętszej Marii Panny w Paryżu, znanej też pt. Dzwonnik z Notre-Dame. W okresie swego powstania Esmeralda była śmiałą probą stworzenia przez J. Perrota jednolitej konstrukcji choreograficznej, zbudowanej z rożnych form tanecznych: duetow, tańcow solowych i zespołowych, z przewagą tańcow charakterystycznych. Świetnym połączeniem tańca klasycznego z tańcem charakterystycznym jest wariacja Esmeraldy z tamburynem. Dzięki wysokim wymaganiom, ktory układ ten stawia przed tancerką, wariacja ta bardzo często pojawia się na najbardziej prestiżowych konkursach baletowych na świecie.

7. Fryderyk Chopin
* Preludium (The Prelude)
*Rok 2010 na pamiątkę dwusetnej rocznicy urodzin, został ogłoszony rokiem Fryderyka Chopina. Warto przypomnieć, że do muzyki tego kompozytora na początku XX wieku Michaił Fokin ułożył jednoaktowy balet pt. Chopiniana, _znany rownież pod tytułem _Sylfidy. Jest to czysta w rysunku i szlachetna w swej prostocie kompozycja taneczna w stylu „białego baletu" romantycznego. Muzyka do zapowiedzianej wariacji pochodzi z przepięknego preludium A-dur opus 28 nr 7. Utwor ten przynosi śpiewność utanecznioną, zdumiewa i urzeka prostotą i subtelnością melodii. Słusznie napisał Leopold Staff: „Gdyby fiołki i konwalie, Zamiast pachnąć grać umiały, Byłaby to muzyka Chopina."

8. Ludwig Minkus
* Sigidilia (Segudilla)
*Seguidilla to hiszpański taniec ludowy, wykonywany przy wtorze kastanietow i gitary. Pełen energii i żywiołowej radości doskonale odzwierciedla gorący, hiszpański temperament.

9. Ludwig Minkus
* Wariacja Kitri z baletu "Don Kichot" (Don Quixote)*_
Don Kichot_ to balet komiczny skomponowany przez Ludwiga A. Minkusa, według powieści Cervantesa. Akcja libretta sprowadza się do zabawnych przygod groteskowych postaci, a przygody te są jedynie pretekstem do prezentowania m. in wielu popisowych wariacji solowych. Jedną z nich jest żywiołowy taniec młodej i wesołej Kitri z trzeciego aktu baletu.

*_Don Kichot_ * to balet komiczny skomponowany przez Ludwiga A. Minkusa. Autorem choreografii oraz libretta według powieści Cervantesa był Marius Petipa - tancerz i choreograf francuski, ktory stał się tworcą rosyjskiego stylu i rosyjskiej szkoły baletowej oraz kanonu baletow klasycznych, do dziś stale obecnych w repertuarze wszystkich zespołow na świecie. Jako samodzielny choreograf Petipa wystawił ponad 50 baletow, 30 nowych inscenizacji baletowych innych choreografow i wstawki do 37 oper. Jednym z ważniejszych baletow Petipy jest właśnie _Don Kichot. _Z powieści Cervantesa zaczerpnięta jest fabuła, ktora koncentruje się na przedziwnych przygodach błędnego rycerza z La Manchy. Miłosny wątek i komiczne perypetie Don Kichota są kanwą widowiska. Don Kichot postanawia wyruszyć na poszukiwania swego ideału piękna - Dulcynei. Towarzysz mu wierny sługa Sancho Pansa. Bohaterowie trafiają do hiszpańskiego miasteczka, gdzie Kitria, corka właściciela gospody, tańczy z przyjaciołmi. Dziewczyna jest zakochana w Basiliu, ale ojciec nie zgadza się na małżeństwo z cyrulikiem i swata ją z Gamachem, starym bogatym szlachcicem. Spotkania z kolejnymi bohaterami i zabawne sytuacje, ktore się pomiędzy nimi tworzą, są okazją do popisowych wariacji solowych, duetow i tańcow zespołowych.

* 10. Ludwig Minkus
* Wariacja Bajadery z baletu "Bajadera" (The Bayadere )

Wariacja ta przedstawia bajaderę Nikiję, ktora tańczy na uroczystości zaręczyn Gamzatti z Solorem. Nikija nie może pogodzić się ze zdradą ukochanego i w tańcu wyraża swoj smutek. Służąca Aja podaje dziewczynie kosz kwiatow jako dar Solora, co podnosi ją na duchu. Ale wśrod kwiatow ukryty jest jadowity wąż, a kosz faktycznie przysłali Radża i Gamzatti. Wariacja Nikiji kończy się tuż przed momentem, w ktorym bajadera pragnąc powąchać kwiaty, zostaje ukąszona przez węża.

Prapremiera baletu _Bajadera _w choreografii Mariusa Petipy odbyła się dokładnie 133 lata temu w Teatrze Maryjskim w Petersburgu. Do dzisiaj jest to sztuka chętnie wystawiana w teatrach na całym świecie i ciesząca się szerokim uznaniem publiczności.

_ Bajadera _to wzruszająca historia udręczonej i niespokojnej kobiecej duszy, zaciekle broniącej swego prawa do szczęścia. To piękna hinduska baśń o miłości, ktorej siła wykracza poza śmierć. Pełna poezji i dramatyzmu partia Nikii to jedno z największych osiągnięć Mariusa Petipy. Partytura Minkusa - bo to on napisał muzykę - jest bardzo taneczna i wyraża zmienne uczucia bohaterow.

Akcja rozgrywa się w legendarnych Indiach. Tytułowa tancerka świątynna Nikija poświęciła się bogom, lecz pokochała z wzajemnością szlachetnego wojownika Solora. Jednak wszechwładny Radża upatrzył sobie dzielnego młodzieńca jako kandydata na męża swojej corki Gamzatti. Solor tak jest oczarowany jej urodą, że zapomina o przysiędze miłosnej złożonej wcześniej Nikii. Bajadera nie może pogodzić się ze stratą ukochanego. Swoj smutek wyraża w tańcu podczas uroczystości zaręczyn Solora i Gamzatti. Służąca Aja podaje dziewczynie kosz kwiatow jako dar Solora, co podnosi ją na duchu. Ale wśrod kwiatow ukryty jest jadowity wąż, a kosz faktycznie przysłali Radża i Gamzatti. Kiedy Nikija pragnie powąchać kwiaty, zostaje ukąszona przez węża. Wielki Bramin podaje jej odtrutkę przeciw jadowi, ale zanim Nikija podnosi ją do ust, widzi Solora odchodzącego z Radżą i Gamzatti i wtedy postanawia umrzeć. Poźniej, podczas zaślubin z Gamzatti, Solora prześladuje niewidoczny dla innych duch Nikii. Tymczasem bogowie rozgniewani zamordowaniem bajadery burzą świątynię, zabijając wszystkich zgromadzonych. Dusze Nikii i Solora łączą się w wieczystej miłości.

11. Peter Hertel *
** Wariacja Lizy z baletu "Corka źle strzeżona" (The Wayward Daughter)
*_Corka źle strzeżona _jest najstarszym baletem, jaki przetrwał w repertuarze światowym aż do naszych czasow. Jego prapremiera odbyła się w Bordeaux 1 VII 1789 r., premiera polska zaś 18 I 1809 r. w Warszawie. Zachował się nie tylko jego scenariusz, zawierający dokładnie opisane sytuacje sceniczne, lecz rownież przekazywana drogą ustnej tradycji konstrukcja choreograficzna. Jest to opowieść o trudnościach jakie przezwyciężyć musi para kochających się młodych ludzi: Lise i Colina, ktorzy walczą z oporem matki, ktora jest przeciwna ich małżeństwu. Chce ona bowiem wydać corkę za mąż za bogatego właściciela winnic. Po licznych przygodach matka Lise zgadza się w końcu na ślub młodej pary. Panuje ogolna radość, wszyscy tańczą i cieszą się szczęściem Lise i Colina. Balet ten cechuje prostota wątku i wdzięk przedstawionych postaci, naiwność i radość życia, toteż _Corkę źle strzeżoną _można uznać za prototyp komicznego baletu z akcją.

12. Piotr Czajkowski
* Taniec arabski (Arabian Dance) z baletu "Dziadek do orzechow" (The Nutcracker)
*Balet "Dziadek do orzechow" to baśń przedstawiająca w formie XIX-wiecznego divertissement świat dziecięcych zabaw i marzeń. Plan choreograficzny tego baletu został opracowany przez mistrza w tworzeniu baletowych widowisk - Mariusa Petipę, jednak nagła choroba uniemożliwiła mu realizację baletu. Powierzono ją asystentowi Petipy, Lwu Iwanowi. Temat został zaczerpnięty z baśni Aleksandra Dumasa ojca w niemieckiej wersji ogromnie wowczas modnego pisarza Ernsta Theodora Amadeusa Hoffmanna o Klarze, dziewczynce, ktora pod choinkę otrzymuje od ojca chrzestnego zabawkę - dziadka do orzechow w kształcie żołnierzyka. W środku nocy Klara budzi się i jest świadkiem przedziwnego wydarzenia: choinka staje się ogromna, a obok wszystkie ołowiane żołnierzyki walczą w bitwie z gigantycznymi myszami. Klara zwycięża Krola Myszy, a dziadek do orzechow przemienia się w księcia, ktory prowadzi ją do zaczarowanego świata, Krainy Słodyczy, gdzie można podziwiać wiele pięknych tańcow charakterystycznych, m.in. taniec hiszpański, taniec chiński i taniec wschodni.

13. Aleksander Głazunov
* Panaderas z baletu "Rajmonda" (Raymonda)
*_Rajmonda _była ostatnim znaczącym dziełem choreograficznym Mariusa Petipy. Stworzone po niej balety nie osiągnęły już takiej pozycji i uznania, zarowno za życia choreografa, jak i w repertuarze baletowym, ktory dotrwał do naszych dni. Widać sędziwy, bo osiemdziesięcioletni choreograf nie tak łatwo tworzył wowczas nowe układy, czemu trudno się dziwić, biorąc pod uwagę ogromną liczbę zrealizowanych wcześniej własnych dzieł oraz przerobek choreografii innych baletmistrzow.

Balet rozpoczyna się sceną urodzin Rajmondy, ktora oczekuje swego narzeczonego Jeana de Brienne, ktory wraca z wojennej wyprawy. Uprzedza go jednak saraceński rycerz Abderachman. Prosi on Rajmondę do tańca i z pomocą swoich kompanow usiłuje ją porwać. Powraca Jean i zwycięża Abderachmana w pojedynku, ratuje Rajmondę i daje sygnał do rozpoczęcia uroczystości ślubnych.

Dziś _Rajmonda _niezmiernie rzadko gości na światowych scenach, jej obecnośc w dużej mierze kultywują jedynie sceny rosyjskie. W innych przypadkach jest raczej traktowana jako zbior wariacji solowych, świetnych do wykonywania na konkursach lub galach baletowych. Często też prezentuje się w formie oddzielnego divertissement sam trzeci akt złożony z tańcow węgierskich i pas de deux Rajmondy i Jeana de Brienne'a.* *

bilety:

35 zł