Skarby bractw i cechów na ziemiach polskich

Wystawa Skarby bractw i cechow na ziemiach polskich prezentuje bogactwo kultury materialnej oraz duchowej cechow, bractw i organizacji zawodowych działających na terenach dzisiejszych ziem polskich.

Muzeum Żup Krakowskich Wieliczka zaprasza na wystawę „Skarby bractw i cechow na ziemiach polskich" w Zamku Żupnym, w dniach 18.08 - 15.11.2009 r.

W dobie pracy w nowoczesnych, wielkich korporacjach pojęcia związane z dawnymi cechami odchodzą powoli w zapomnienie. Warto jednak przypomnieć, że zawodowe grupy nie są naszym wynalazkiem. Już wiele wiekow temu ludzie pracujący w podobnych profesjach - aby przetrwać i chronić swe interesy - łączyli się w zawodowe grupy - cechy, bractwa lub kongregacje. Ich działalność była oczywiście związana z wieloma materialnymi świadectwami zawodowej aktywności. Akcesoria cechowe dotyczyły funkcjonowania tych organizacji na płaszczyźnie administracyjno - prawnej, obrzędowej, religijnej, a czasem nawet wojskowej. Wspomniane zabytki, nie zawsze doceniane nie tylko ze względu na swe walory artystyczne, ale rownież źrodłoznawcze, stanowią bazę wystawy prezentowanej w Zamku Żupnym. Celem ekspozycji organizowanej przez Muzeum Zup Krakowskich Wieliczka jest przedstawienie bogactwa kultury materialnej oraz duchowej cechow, bractw i organizacji zawodowych działających na terenach dzisiejszych ziem polskich.

Dzięki przychylności kilkudziesięciu muzeow, fundacji, instytucji kościelnych i organizacji rzemieślniczych udało się zgromadzić szereg cennych, bogato zdobionych przedmiotow związanych z historią bractw, cechow czy kongregacji. Na prezentowanej wystawie nie mogło oczywiście zabraknąć obiektow stanowiących istotny element dziejow dwoch małych miejscowości południowej Polski - Wieliczki i Bochni. Wśrod skarbow wielicko-bocheńskich korporacji zawodowych odnaleźć dziś można wyjątkowy przykład rzemiosła artystycznego. Fundowany przez żupnika Seweryna Bonera i ofiarowany w 1534 r. Bractwu Kopaczy w Wieliczce. Rog to symbol bogactwa, jakim w okresie renesansu dla krolewskiego skarbu były krakowskie żupy solne. Sam rog ozdobiony jest trzema okuciami srebrnymi na ktorych widnieje m. in. herb Bractwa Kopaczy. Ten sam herb umieszczony został na, przechowywanym dziś w parafii św. Klemensa, złoconym kielichu z XVI w.

Obok wielicko-bocheńskich „skarbow" na wystawie znajdują się obiekty związane z organizacjami zawodowymi działającymi na terenach ziem polskich. W 1564 r. ufundowany został kolejny wyjątkowy zabytek (reprezentowany w kopii) - srebrny kur symbol Krakowskiego Bractwa Kurkowego. Najwyższy poziom artystyczny reprezentują także eksponaty związane z Krakowską Kongregacją Kupiecką: srebrny pucharek w kształcie okrętu z ok. 1620 r., laska starszego bractwa oraz mosiężna lada i relikwiarz - oba z motywem okrętu - symbolu kupieckiej działalności członkow Kongregacji.

Wystawa będzie obfitowała w liczne przykłady kunsztu rzemieślniczego, zwłaszcza złotnictwa, z XVI-XVIII w.: kufle, wilkomy, dzbany i konwie. Dzieła te zazwyczaj zdobiono inskrypcjami, znakami cechowymi lub przedstawieniami świętych patronow. Ważne miejsce w życiu i funkcjonowaniu dawnych cechow odgrywała sfera sakralna, reprezentowana przez: pasyjki, krucyfiksy i obrazy patronow cechowych.

Mamy nadzieję że wśrod tej ogromnej rożnorodności prezentowanych zabytkow, rożnych materiałow, technik artystycznych, każdy zwiedzający znajdzie coś co go zainteresuje, a wszyscy zauważą ogromne bogactwo tradycji dawnych cechow, ktorego wspołcześni rzemieślnicy zapewne nawet nie podejrzewają.

Barbara Konwerska

Prezentowane eksponaty pochodzą ze zbiorow następujących instytucji:

Fundacja Książąt Czartoryskich,

Muzeum Lubelskie w Lublinie,

Muzeum Miejskie w Żywcu,

Muzeum Narodowe we Wrocławiu,

Muzeum Narodowe w Krakowie,

Muzeum Narodowe w Poznaniu,

Muzeum Narodowe w Warszawie,

Muzeum Okręgowe w Tarnowie,

Muzeum Okręgowe w Rzeszowie,

Muzeum Rzemiosła w Krośnie,

Muzeum Śląska Opolskiego w Opolu,

Muzeum w Bochni,

Muzeum w Nysie,

Muzeum w Przeworsku,

Muzeum w Raciborzu,

Muzeum w Rybniku,

Muzeum Żup Krakowskich Wieliczka,

Parafia Św. Klemensa w Wieliczce,

Powiatowy Cech Rzemieślnikow i Przedsiębiorcow w Wieliczce

Patronat medialny: Radio VOX, TVP KRAKÓW, Polska Gazeta Krakowska, Mowią Wieki, TTG Polska

bilety:

normalny: 4 zł, ulgowy: 3 zł