Góra/dół, czyli grube kobiety versus wzniosły duch męski

Wykład Kazimiery Szczuki w ramach cyklu: "Wielka kobieta. Widzialność, tożsamość, symbol"

Klasyczne kategorie estetyki - wzniosłość i groteska - zostały zanalizowanie i przewartościowane przez amerykańska badaczkę Mary Russo. W książce The female grotesque. Risk, gender and modernity Russo wychodzi od podstawowej opozycji gora/doł - gdzie wzniosłość - od kantowskiej definicji piękna pomieszanego z grozą - umieszczona jest na wyżynach a groteska - w ujęciu Bachtina - przypisana jest dołom; kloace, dołowi cielesnemu, ziemi, odbytowi, itd. Sam termin groteska, pisze Russo, wywodzi się od grotto - tego co ziemskie, ciemne, materialne, immanentne. Cielesna metafora groty czy jaskini odsyła do obrazowania ciała kobiety - labiryntu, otchłani, bagna. Wzniosłość, jako sublimację popędu i etycznie wartościowszy sposob kontemplowania piękna (otwierający na transcendencję) kultura wiąże z męskością. Groteska przypisana jest kobiecości wowczas, gdy prowadzi nas - rownież za sprawą mizogini - do tego, co Kristeva nazwała obiekcją - do obrzydzenia tabuizowanym wymiarem cielesności; fizjologią kobiety, starością, kalectwem.

bilety:

Wstęp wolny.