Krzyż i mauzer (Крест и маузер), reż. Władimir Gardin (ZSRR, 1925)

Kolejny film w KINIE DROHOBYCZ, projektu realizowanego w ramach trwającej od 20 września do 31 grudnia wystawy „Bruno Schulz. Rzeczywistość przesunięta"

W repertuarze „KINA DROHOBYCZ" znajdują się nieme filmy z lat 1910-39, reprezentujące kinematografie rożnych krajow i rożne gatunki filmowe utrzymane w poetyce ekspresjonistycznej i mało znane w Polsce. Seans filmowy będzie poprzedzony krotką prelekcją.

Tytuł: Krzyż i mauzer_
_Reżyseria: Władimir Gardn

Scenariusz: Vel Ni kulin

Operatorzy: Alexander Lewitsky, Alexander Stanke

Kraj: ZSRR

Produkcja: Goskino

Rok: 1925

Obsada: Nicholas Kutuzow, Nina Lee, Aleksander Pirogow, Naum Rogożin, Peter Starkowsky,

T. Sinitsyna Kiselewa, Karl Gurnyak

Gatunek: przygodowy, film szpiegowski

Projekcja w Muzeum Literatury: 18 października 2012 r.* *

Akcja filmu osadzona została w małym miasteczku na zachodzie Ukrainy, w latach 1912-1925. Bogate tło obyczajowe pełne antagonizmow katolicko- prawosławno-żydowskich z prowokacją zakończoną żydowskim pogromem. Film o niezwykłej sile ekspresjonistycznych obrazow i wielkich zbliżeń ludzkich twarzy, zdecydowanie propagandowy, z antykatolickim i antypolskim nastawieniem. Wiele scen kręcono w polskim, neogotyckim kościele pod wezwaniem Najświętszej Marii Panny Niepokalanego Poczęcia przy ul. Małej Gruzińskiej w Moskwie. Dzięki temu dziś można zobaczyć, jak świątynia wyglądała w tym czasie.

Nina Lee (ur.14 stycznia 1905 w Bugulmie, Kazań, zm 27 kwietnia 1992). Była absolwentką szkoły teatralnej R. Simonow (1938). Podczas II wojny światowej brał udział w pracach zespołow frontowych. W latach 1949-1957 grała teatrze w Yermolova w Moskwie.* *

*Mikołaj Kutuzow *(ur. 22 maja /5 czerwca 1897, zm. 8 maja 1981 r.) - radziecki aktor filmowy i teatralny. W latach 1918-1922 grał przede wszystkim w prywatnych teatrach w Tobolsku, Jekaterynburgu, Irkucku, Tomsku. W 1922-1924 studiował w pracowni „Tworczość" B. Czajkowskiego. Wyreżyserował popularny film Dla sportu (1930). W latach 1941-1942 był członkiem frontowej brygady koncertowej. Po wojnie grał tylko w filmach. Często wcielał się w role postaci ekscentrycznych. Zasłynął rolą czarownika w filmowej adaptacji Wija Gogola.

Alexander Pirogow (ur. 22 lipca 1899 w Riazaniu, zm. 26 czerwca 1964 Riazaniu) - radziecki aktor i śpiewak operowy (bas). Zwycięzca dwoch nagrod Stalina pierwszego stopnia (1943, 1949). Zaczął śpiewać w wieku szesnastu lat, studiował w Szkole Muzycznej w Moskwie. Od 1924 do 1955 - solista Teatru Bolszoj. W tym czasie śpiewał cały repertuar klasyczny i nowy. Występował rownież jako piosenkarz kameralny, jego repertuar obejmował utwory kompozytorow rosyjskich i pieśni ludowe. Posiadał głos o unikalnej barwie.

* Nahum Rogożin* (ur. 12 lutego 1879 w Woroneżu, zm. 17 marca 1955) - rosyjski i radziecki aktor filmowy i teatralny. W latach 1900-1904 studiował prawo w Charkowie rownocześnie grał w Domu Ludowym w Charkowie. W 1904 roku przeniosł się do Petersburga. Potem grał w rożnych teatrach w Petersburgu, Moskwie, Kijowie i innych miastach. Debiutował w filmie w 1924 roku.

Treść:

Jest rok 1912, w klasztornym sierocińcu w jednym z zachodnich miast Rosji, Julia rodzi synka. Ojcem dziecka jest ksiądz Hieronim. Noworodek zostaje zabrany matce, zabity a jego ciało podrzucone w dzielnicy żydowskiej. Czarna Sotnia szerzy pogłoski, że morderstwo zostało popełnione przez Żydow w celach rytualnych. Zaczynają się rozruchy i pogrom ludności żydowskiej. Na wieść o śmierci synka i rozruchach, Julia na łożu śmierci opowiada o swoim związku z księdzem młodszej siostrze Marice.

Akcja przenosi się do roku 1922. W mieście władzę obejmuje rząd sowiecki. Ksiądz Hieronim zwerbowany przez obcy wywiad głosi Słowo Boże i opiekuje się grupą szpiegow działając na szkodę Związku Radzieckiego. Pewnego dnia przypadkowo spotyka Marikę. Probuje ją zwerbować do swojej szpiegowskiej siatki. Marika wymusza na nim publiczną skruchę. Film ma antypolską i antykościelną wymowę.