Przełom lat 80. i 90. był dla Polski czasem epokowych przemian, a sztuka jak zawsze stanowiła papierek lakmusowy społecznych nastrojów i oczekiwań. Prace Teresy Pągowskiej, Stefana Gierowskiego czy Jana Tarasina z tego okresu od 15 maja będzie można zobaczyć na wystawie w DESA Unicum, która zakończy się Aukcją Sztuki Współczesnej 25 maja.

Jeszcze w połowie przedostatniej dekady XX wieku prace polskich artystów były zdominowane przez ponure barwy, ale już w „Jazz” („Negro Spirituals II”) Teresy Pągowskiej z 1988 roku (cena wywoławcza: 70 000 zł) pojawiają się jasna czerwień, róż i pomarańcz. Tematy powiązane z muzyką bardzo często pojawiały się w twórczości Pągowskiej. Obraz, który znajdzie się na 47 Aukcji Sztuki Współczesnej nawiązuje do pieśni niewolników, które z czasem stały się jedną z podstaw bluesa. Teksty piosenek tego gatunku zazwyczaj zawierają krytykę nierówności społecznych czy sytuacji politycznej, a jednocześnie były ucieczką od nieprzyjaznej rzeczywistości. Dzieło można odczytywać jako wyraz sprzeciwu wobec panującego systemu oraz nadziei na rychłe zmiany. Kolory zdają się promieniować od czarnej sylwetki grającej na instrumencie dętym, jakby tworzona muzyka przezwyciężała szarość pozostałej części płótna. W ostatnich miesiącach ceny obrazów Pągowskiej bardzo wzrosły – dekadę temu jej „Osiemnasty” sprzedano za 80 tysięcy zł, zaś w marcu bieżącego roku „Wspomnienia” osiągnęły kwotę czterokrotnie wyższą.

Po 1989 roku, gdy zimna wojna dobiegała końca, dominującym nastrojem był optymizm. Zdawano sobie wprawdzie sprawę z wielu trudności nowych realiów, ale silne było przeświadczenie, że będzie już tylko lepiej. Ta pozytywna atmosfera przelana została na płótna klasyków polskiego malarstwa abstrakcyjnego stworzone w tamtym okresie. „Obraz DCXLXX” Stefana Gierowskiego z 1992 roku (cena wywoławcza: 80 000 zł) mieni się soczystą żółcią i zielenią, a górujący nad nimi błękit sugeruje, że barwne, poziome pasy to transpozycja jakiegoś radosnego pejzażu. „Pulsującą zieleń” Jana Tarasina z 1997 roku (cena wywoławcza: 70 000 zł) cechuje kolorystyka niespotykana we wcześniejszych pracach artysty, raczej wyważonych i stonowanych. Uwagę zwraca pasowa kompozycja, w której abstrakcyjne symbole-znaki ułożone są jakby na półkach magazynu. Właśnie w latach 90. malarz zaczął tworzyć coraz bliższe kadry typowych dla siebie kompozycji znaków uporządkowanych w tajemniczym systemie. Sam Tarasin mówił: „Malarstwo jest dla mnie czymś w rodzaju notatnika. (…) Chcę zatrzymać je (formy, przyp. red.) w takim momencie, kiedy wszystko się jeszcze może zdarzyć, kiedy wszystko jeszcze przed nami”. Dzieła prezentowane na wystawie w unikalny sposób oddają nadzieje i oczekiwania epoki przełomu.

Na licytacji pojawią się także obrazy wielkich klasyków sztuki współczesnej, których prace są inwestycyjnymi pewniakami i osiągają kilkunastokrotne przebicie w stosunku do cen wywoławczych. Artyści gwarantujący wielkie aukcyjne emocje to m.in.: Wojciech Fangor, Henryk Stażewski, Zofia Artymowska, Jan Dobkowski czy Jan Berdyszak. Wszystkie prace będzie można zobaczyć podczas wystawy przedaukcyjnej, na którą wstęp jest wolny.

Aukcja Sztuki Współczesnej: 25 maja 2017, godz. 19:00, Dom Aukcyjny DESA Unicum, ul. Marszałkowska 34/50, Warszawa

Wystawa obiektów: 15-25 maja 2017, godz. 11-19 (poniedziałek-piątek) i godz. 11-16 (sobota), Dom Aukcyjny DESA Unicum, ul. Marszałkowska 34/50, Warszawa, wstęp wolny

Więcej informacji o Aukcji Sztuki Współczesnej oraz katalog aukcyjny w wersji elektronicznej dostępne są na stronie DESA Unicum pod linkiem: https://desa.pl/pl/auctions/395/aukcja-sztuki-wspolczesnej-25-maja-2017-godz-19