Stworzenie tego dzieła sztuki skończyło się dla artystki skazaniem w najgłośniejszym procesie dotyczącym obrazy uczuć religijnych w historii współczesnej Polski. Choć po latach Dorotę Nieznalską z zarzutów oczyszczono, jej „Pasja” pozostaje dziełem kontrowersyjnym. Dla jednych jest symbolem wolności sztuki, dla innych zgorszenia. 18 lat po pierwszym wystawieniu pracę będzie można zobaczyć ponownie na wystawie w DESA Unicum, która rozpocznie się 4 listopada.

Po raz pierwszy „Pasja” została zaprezentowana publiczności w białostockiej Galerii Arsenał. Na prośbę ówczesnej dyrektorki Arsenału centralne miejsce stalowego krzyża zostało zasłonięte białą kartką papieru. Następnie praca, już w całości, została pokazana w gdańskiej Galerii Wyspa w 2001 roku. Wywołała na tyle duże kontrowersje, że artystce wytoczono proces za obrazę uczuć religijnych i skazano na karę wykonywania prac społecznych. Sprowokowało to również dyskusję o granicach wolności wypowiedzi artystycznej. Instalacja składa się z dwóch części. Pierwsza to film wideo przedstawiający mężczyznę ćwiczącego na siłowni. Druga część to zawieszony na łańcuchu metalowy krzyż z wizerunkiem męskich genitaliów.

Tematem pracy jest kult męskiego ciała i związanego z nim cierpienia. To z jednej strony fizyczny ból podejmowany na własne życzenie przez mężczyzn związany z dążeniem do udoskonalania swojego ciała za wszelką cenę. Drugim aspektem jest cierpienie wynikające z wiary. Instalacja „Pasja”, jako dowód w sprawie, była przez osiem lat przechowywana w depozycie sądowym. W trakcie procesu zainteresowanie zakupem instalacji wyrażali zarówno prywatni kolekcjonerzy jak i przedstawiciel publicznej instytucji sztuki. Jednak wtedy do transakcji dojść nie mogło ze względów prawnych. Aż do teraz. Do 14 listopada będzie pokazywana na wystawie „Sztuka krytyczna. Nowe Pokolenie po 1989”. Po wystawie zostanie zlicytowana na aukcji pod tym samym tytułem.

Wystawa i aukcja to przegląd całego, niezwykle ciekawego, ale też budzącego żywe dyskusje, nurtu w polskiej sztuce. „Piramida zwierząt” Katarzyny Kozyry to kolejne dzieło, które wywołało społeczne i medialne kontrowersje. Na wystawie w DESA Unicum zaprezentowane zostanie archiwalne zdjęcie tej instalacji. Uznaje się, że dyplomowa praca artystki, pokazana po raz pierwszy w 1993 roku zapoczątkowała nowy nurt w sztuce nazywany sztuką krytyczną. Inspiracją do jej powstania była baśń braci Grimm „Muzykanci z Bremy”. „Piramida zwierząt” składa się z czterech wypchanych ciał konia, psa, kota i koguta. Drugą część instalacji stanowi wideo dokumentujące proces usypiania i obdzierania ze skóry konia. Od tego momentu artystka zyskała miano skandalistki polskiej sztuki. Instalacja miała obnażyć społeczną hipokryzję, jaką jest powszechna akceptacja zabijania zwierząt, pod warunkiem, że służy to konkretnym celom, np. bycie pożywieniem dla człowieka.

Na wystawie „Sztuka krytyczna. Nowe Pokolenie po 1989” prezentowane są również prace takich twórców jak Zbigniew Libera. Zofia Kulik, Konrad Kuzyszyn czy Natalia LL. Równocześnie w DESA Unicum można obejrzeć wystawę, która ukazuje inne oblicze polskiej sztuki tego samego okresu. „Sztuka Współczesna. Nowe Pokolenie po 1989” prezentuje głównie prace malarskie takich twórców jak Piotr Uklański, Wilhelm Sasnal, Rafał Bujnowski, Zbigniew Rogalski czy Jadwiga Sawicka. 14 listopada wszystkie dzieła pójdą pod młotek.

Wstęp na wystawę oraz aukcję jest bezpłatny.

Wystawa Sztuka Współczesna. Nowe Pokolenie po 1989: 4-14 listopada 2019, godz. 11-19 (poniedziałek-piątek) i godz. 11-16 (sobota), Dom Aukcyjny DESA Unicum, ul. Piękna 1A, Warszawa, wstęp wolny

Aukcja Sztuka Współczesna. Nowe Pokolenie po 1989: 14 listopada 2019, godz. 19.00, Dom Aukcyjny DESA Unicum, ul. Piękna 1A, Warszawa

https://desa.pl/pl/auctions/594/sztuka-wspolczesna-nowe-pokolenie-po-1989-14-listopada-2019-godz-19

Wystawa Sztuka Krytyczna. Nowe Pokolenie po 1989: 4-14 listopada 2019, godz. 11-19 (poniedziałek-piątek) i godz. 11-16 (sobota), Dom Aukcyjny DESA Unicum, ul. Piękna 1A, Warszawa, wstęp wolny

Aukcja Sztuka Krytyczna. Nowe Pokolenie po 1989: 14 listopada 2019, godz. 20.00, Dom Aukcyjny DESA Unicum, ul. Piękna 1A, Warszawa

https://desa.pl/pl/auctions/690/sztuka-krytyczna-nowe-pokolenie-po-1989-14-listopada-2019-godz-20