Sztuka Fantastyczna. Surrealizm i Realizm Magiczny
Rafał Olbiński "The Siege of Corinth"
- 29 marca 2022, wtorek» 19:00
W 1997 roku powódź tysiąclecia nawiedziła południe Polski, w Paryżu zginęła księżna Diana, Chiny przejęły Hong Kong od Wielkiej Brytanii, a spod pędzla sławnego już wówczas Zdzisława Beksińskiego wyszedł przejmujący obraz „AĘ”. Już 29 marca w Warszawie ta znakomita praca, oddająca ówczesne nastroje w Polsce i na świecie, wystawiona zostanie na aukcji „Sztuka fantastyczna. Surrealizm i realizm magiczny”. Cykl prezentujący prace mistrzów onirycznych i baśniowych wizji jest jednym z najdynamiczniejszych segmentów polskiego rynku sztuki. Tylko w 2021 roku obroty pracami surrealistycznymi sięgnęły w DESA Unicum niemal 17 mln złotych. Sensacją marcowej licytacji są również martwa natura namalowana przez zaledwie 19-letniego Beksińskiego, jego abstrakcyjna kompozycja z lat 60. oraz dwustronny rysunek wykonany ołówkiem. Prace jednego z najbardziej cenionych artystów Polski XX wieku należą obecnie do najbardziej poszukiwanych i najszybciej zyskujących na wartości. W 2021 roku obraz „Postać” sprzedany został za ponad 1,9 mln zł, ponad trzykrotnie przebijając górną estymację. W gronie rekordzistów może znaleźć się także obraz „AĘ” wyceniany nawet na 1,5 mln zł. Podczas marcowej aukcji nie zabraknie również pozostałych klasyków realizmu magicznego, na czele z Rafałem Olbińskim, Tomaszem Sętowskim, Jerzym Dudą-Graczem czy Jarosławem Jaśnikowskim. Kolekcjonerzy będą mogli powalczyć łącznie o 91 dzieł.
Przerażający, a zarazem intrygujący obraz „AĘ” to wybitny przykład dojrzałej twórczości Zdzisława Beksińskiego. W połowie lat 80. XX wieku – po okresie fascynacji religiami Dalekiego Wschodu i inspiracji barokowym ornamentem – typową dla jego wcześniejszych prac głębię zastępować zaczął osamotnionymi figurami na neutralnym, prawie płaskim tle. Tak, jak postać w prezentowanej kompozycji, pobawione zostały one konkretnej roli i historii. Zmianie nie uległa jedynie gama kolorystyczna prac. Niepowtarzalna kombinacja ochr i błękitów – znak rozpoznawczy twórczości Beksińskiego - dominuje również w kompozycji z 1997 roku.
Obrazy Beksińskiego przywodzą na myśl ulotne marzenia senne, wyobrażenia czy wytwory fantazji, a nie malarskie przedstawienia rzeczywistości. Sam Beksiński tłumaczył, że źródło jego prac leży w podświadomości. Jak mówił, „(…) ważne jest to, co ukazuje się naszej duszy, a nie to, co widzą nasze oczy i co możemy nazwać”. Frapująca nieoczywistość i niezwykłość surrealistycznych obrazów przyniosły artyście międzynarodowy rozgłos, o który nigdy nie zabiegał. Dzięki staraniom wielbiciela jego twórczości, Piotra Dmochowskiego, wystawy prac Beksińskiego organizowano we Francji, Belgii, Niemczech i Japonii. Beksiński był nie tylko utalentowanym malarzem, ale także rzeźbiarzem, grafikiem komputerowym, fotografikiem oraz rysownikiem. Eksperymenty z formami rzeźbiarskimi doprowadziły do powstania takich dzieł, jak pastel „Kompozycja” z 1962 roku. Prezentowana przez DESA Unicum praca wykonana została w duchu abstrakcji aluzyjnej, której poświęcił się w latach 60. To właśnie wtedy artysta na dobre zaistniał w historii kultury polskiej. Momentem przełomowym była dla niego wystawa w Muzeum Narodowym we Wrocławiu. Beksiński pokazał na niej zbiór niezwykle interesujących, wielopłaszczyznowych, abstrakcyjnych prac. Dzieła przywodzące na myśl plemienną sztukę afrykańską należą do najciekawszych zjawisk rodzącej się wówczas awangardy.
Kolekcjonerską gratką jest również dwustronny rysunek wykonany przez Beksińskiego ołówkiem oraz martwa natura „Kwiaty” z 1948 roku. Zaledwie 19-letni wówczas artysta namalował ją prawdopodobnie podczas wizyty w domu w Sanoku, należącym do jego rodziny od połowy XIX wieku aż do końca lat 70. XX wieku. Był wtedy na pierwszym roku studiów na Politechnice Krakowskiej na wydziale architektury, którą wybrał za namową ojca. Malując bukiet kwiatów młody wówczas artysta zastosował technikę przypominającą francuski pointylizm (takiej samej metody użył w znanym portrecie ojca czytającego gazetę). Prekursorem metody, polegającej na malowaniu drobnych plam czystych, nasyconych barw, był Georges Seurat. Jego naśladowcami byli Pissarro, van Gogh, Gauguin, Matisse, a w późniejszym okresie Wojciech Fangor.
Na uwagę kolekcjonerów zasługują dwie prace Jerzego Dudy-Gracza, w tym „Kanon piękna we wsi Kamion wg Perugina – wersja przyjezdna" z 1988 roku. Obraz należy do cyklu arystokratyczno-historycznego, tworzonego przez artystę w latach 1985-1991. Intrygujący jest szczególnie kontrast pracy. Przedstawiona na obrazie kobieta w charakterystycznej wyniosłej pozie nie pasuje do otaczającego ją wiejskiego pejzażu. Nieprzypadkowo Duda-Gracz wskazuje w tytule nazwisko Pietro Perugina, włoskiego malarza okresu Renesansu. Postaci jego obrazów ujęte są również w statycznych, zastygłych pozach.
Na aukcji poświęconej realizmowi magicznemu nie może zabraknąć kultowych prac Rafała Olbińskiego, twórcy bajkowych i barwnych scen z użyciem nasyconych kolorów: niebieskiego, czerwonego czy zielonego. Co ciekawe, prezentowany obraz „The Siege of Corinth” wyróżnia rzadka dla artysty subtelność kolorystyczna. Praca stanowi zarazem ukoronowanie poszukiwań ideału klasycznego piękna kobiecego. Olbiński niezwykle plastycznie odwzorował fakturę oraz kruchość tułowia, przysłoniętego głowicą kolumny antycznej.
Okładkę katalogu zdobi praca „Podróż marzeń” z 2009 roku, jeden z trzech obiektów autorstwa Tomasza Sętowskiego prezentowanych przez DESA Unicum. W swojej twórczości artysta regularnie powraca do drobiazgowego przedstawienia fantastycznej architektury, postaci kuglarzy, błaznów oraz kobiet o odrealnionych sylwetkach, które często łączy z pejzażem bądź zamienia w nierealne morskie stworzenia. Swoje baśniowo-oniryczne wizje Sętowski realizuje nie tylko w obrazach, ale także w grafice tworzonej na bazie obrazu olejnego, rysunku oraz okazjonalnie rzeźbie, jak licytowana praca „Gral”.
Podczas marcowej licytacji od młotek trafią również prace Jerzego Tadeusza Mroza, Tomasza Poznysza, Janusza Lewandowskiego, Grzegorza Steca, Zofii Błażko, Janusza Orzechowskiego, Marka Ałaszewskiego czy Jarosława Jaśnikowskiego.
Aukcję poprzedza wystawa w siedzibie DESA Unicum przy ul. Pięknej 1A, dostępna od poniedziałku do piątku w godz. 11-19, w soboty 11-16. Wstęp na ekspozycję jest bezpłatny.
Tomasz Sętowski "Podróż marzeń"
Zdzisław Beksiński "AĘ"
Licencja na grafike
od: 12 stycznia 2007 do: 31 stycznia 2007
Galeria Schody
Nowy Świat 39 Warszawa
26 077sztuka
Blokersi
od: 11 stycznia 2007 do: 31 stycznia 2007
Wytwórnia Sztuki
Ząbkowska 27/31 Warszawa
27 362sztuka
W / NA / OBOK Teatru
od: 1 stycznia 2007 do: 31 stycznia 2007 jest więcej terminów
Stara ProchOFFnia
ul. Boleść 2 Warszawa
26 220sztuka
MAŁGORZATY CZERNIK
od: 1 stycznia 2007 do: 31 stycznia 2007 jest więcej terminów
Dom Kultury Praga
ul. Dąbrowszczaków 2 Warszawa
26 273sztuka
SZOPKA-ANIOŁ
od: 17 stycznia 2007 do: 31 stycznia 2007
Dorożkarnia
ul. Siekierkowska 28 Warszawa
27 268sztuka
Rajskie drzewa
od: 1 stycznia 2007 do: 25 stycznia 2007 jest więcej terminów
Dom Kultury Działdowska
Działdowska 6 Warszawa
26 752sztuka
Muzeum otwarte
od: 1 stycznia 2007 do: 21 stycznia 2007 jest więcej terminów
Centrum Sztuki WspółczesnejZamek Ujazdowski
al. Ujazdowskie 6 Warszawa
26 473sztuka
SATYRYKON 2006
od: 1 stycznia 2007 do: 21 stycznia 2007 jest więcej terminów
Muzeum Karykatury im. Eryka Lipińskiego
ul. Kozia 11 00-070 Warszawa Warszawa
27 766sztuka
Taniec Białej Czapli
od: 20 listopada 2006 do: 20 stycznia 2007
Żeglarski Klub Muzyczny - Barakuda
Smoluchowskiego 2 Warszawa
28 400sztuka
Nowy Jork. Na oko. Na ucho
od: 1 stycznia 2007 do: 17 stycznia 2007 jest więcej terminów
Centrum Łowicka
Łowicka 21 Warszawa
26 467sztuka
Paweł Pierściński
od: 1 stycznia 2007 do: 12 stycznia 2007 jest więcej terminów
Stara - Galeria Związku - Polskich Artystów Fotografików - ZPAF
Plac Zamkowy 8 Warszawa
26 769sztuka
TRAHNUTY GOLUBYCH!
od: 31 grudnia 2006 do: 8 stycznia 2007
TR Warszawa
ul. Marszałkowska 8 Warszawa
26 786sztuka
Rumhelka
od: 1 stycznia 2007 do: 8 stycznia 2007 jest więcej terminów
Galeria Oficyna Malarska
Chmielna 24 Warszawa
28 135sztuka
Obok wystawa malarstwa i rysunku
od: 11 grudnia 2006 do: 5 stycznia 2007
Galeria Schody
Nowy Świat 39 Warszawa
26 390sztuka
Ćwierć wieku dla Warszawy
od: 1 stycznia 2007 do: 5 stycznia 2007 jest więcej terminów
Galeria Jabłkowskich
Chmielna 21( podwórze kamienicy) Warszawa
27 279sztuka
DĘBY ROGALIŃSKIE
od: 1 czerwca 2003 do: 30 września 2003
Stodoła
ul. Batorego 10 Warszawa
26 769sztuka
NAJWIĘKSZA ROZKOSZ TO UNIKANIE KONTAKTÓW ZE SPOŁECZEŃSTWEM
od: 16 października 2006 do: 31 października 2006
TR Warszawa
ul. Marszałkowska 8 Warszawa
26 876sztuka