Jan Grabarek & The Hillard Ensemble

galowy koncert Ery Jazzu

Zrealizowana jesienią 1999 roku trasa koncertowa Era Jazzu – Officium & Mnemosyne Tour okazała się jednym z najważniejszych wydarzeń artystycznych dekady. Wielotysięczna publiczność zgromadzona w największych polskich świątyniach ( Katedra Oliwska, Bazylika Mariacka, poznańska Fara, wrocławski kościół św. Elżbiety, warszawki kościół Wszystkich Świętych). Metafizyczny nastrój koncertów, wspaniała sztuka wokalna brytyjskich śpiewaków oraz jazzowe, improwizowane komentarze saksofonisty zjednały projektowi Officium kolejnych, polskich entuzjastów.

Muzyka Jana Garbarka jest sztandarowym przykładem twórczości spod znaku ECM Records ale także jazzu skandynawskiego, melodyjnego i nastrojowego, pozbawionego egzaltacji, ale nasyconej wewnętrznym, intensywnym uczuciem. W kompozycjach i grze Jana Garbarka zwraca uwagę koncentracja na barwie i fakturze. Niewykluczone, że te tendencje wpłynęły na stylistykę Tommy’ego Smitha, a nawet Charlesa Lloyda, który współpracował z tymi samymi muzykami, co norweski saksofonista – Jonem Christensenem, Keithem Jarrettem i Pallem Danielssonem.

W połowie lat 70. Garbarek współpracował z Jarrettem oraz Christensenem i Danielsenem, z którymi nagrał dwie wyśmienite i wysoko cenione płyty Belonging oraz My Song; z kolei z gitarzystą Ralphem Townerem nagrał Solstice oraz Sounds And Shadows. W latach 80. w składzie jego grup można było spotkać takie osobowości, jak Eberhard Weber, Bill Frisell czy John Abercrombie. Z entuzjastycznym przyjęciem spotkały się występy saksofonisty z końca lat 80. z grupą perkusjonisty Nany Vasconselosa. Stała się ona inspiracją dla wielu zespołów, które w podobny sposób zaczęły łączyć długie, hipnotyczne linie saksofonowe z żywiołowym, skrzącym się od egzotycznych rytmów tłem. W swojej karierze Garbarek współpracował także z Donem Cherrym, Chickiem Coreą, Davidem Tornem.Niezwykla ważną okazała się praca z George’em Russellem w końcu lat 60. Spotkanie amerykańskiego mistrza i młodego Norwega zaowocowało serią świetnych płyt, jak Othello Ballet Suite, Trip To Prillarguri oraz Electronic Sonata For Souls Loved By Nature (wydane dopiero w latach 80.).

Od dłuższego czasu Jan Garbarek wykazuje wyraźne zainteresowanie twórczością ludową i etniczną, która nie tylko ubarwia jego muzykę, ale także prowokuje go do spotkań z artystami różnych kultur i stylistyk Na przykład w 1984 r. nagrał płytę z Ravi Shankarem (Song For Everyone), a w 1991 r. dokonał nagrań ze swoją rodaczką, śpiewaczką ludową Agnes Buen Gąrnas (Rosensfole). Z kolei na płycie Ragas & Sagas towarzyszą mu przedstawiciele tradycyjnej muzyki pakistańskiej – wokalista Usted Fateh Ali Khan oraz trio muzyków grających na tabli i sarangi – 39-strunowym instrumencie z rodziny skrzypiec. Na płycie Twelve Moons Garbarek ponownie powrócił do skandynawskiej muzyki ludowej (wtopionej w mocne rytmy tworzone przez kontrabas Eberharda Webera i perkusję Manu Katche).

Niezwykle entuzjastycznie przyjęła publiczność i krytycy album Officium nagrany przez Jana Garbarka wraz z brytyjskim kwartetem wokalnym The Hillard Ensemble. Tym razem muzyka saksofonisty wzbogacona monumentalnym brzmieniem kwartetu wokalnego okazała się wybitnym, muzycznym wydarzeniem. Muzyka Jan Garbarka jest zadziwiającym fenomenem, ponieważ trafia nie tylko do krytyków i muzyków – mimo pewnej hermetyczności i braku wykonywanych pod publiczkę pirotechnicznych popisów ale rozpala emocje słuchaczy całego świata.

Wybrana dyskografia:

The Esoteric Circle (1969);Afric Pepperbird (1971),Sart (1972),Triptykon (1973),Red Lanta (1974),Witchi-Tai-To (1974; z Bobo Stensonem),Luminessense (1974; z Keithem Jarrettem),Belonging (1974; z Jarrettem),Dansere (1976; z Stensonem),Dis (1977) December Poems (1977; z Garym Peacockiem),My Song (1977; z Jarrettem),Places (1978),Photo With Blue Sky (1979),Magico (1980; z Charliem Hadenem, Egberto Gismontim),Afterland (1980),Folk Songs (1981; z Hadenem, Gismontim),Eventyr (1981), Paths, Prints (1982).Wayfarer (1983; z Jarrettem).Works (1984).It's OK To Listen To The Gray Voice (1985).All Those Born With Wings (1987),Legend Of The Seven Dreams (1988),I Took Up The Runes (1990),Star (1991),Rosensfole (1991; z Agnes Buen Garnas),Ragas & Sagas (1992),Twelve Moons (1993),Atmos (1993; z Miroslavem Vitousem),Madar (1993),Officium (1994; z The Hilliard Ensemble),Visible World (1996),Rites (1998),Mnemosyne (1999),In Praise Of Dreams (2004)

Jan Garbarek http://www.musicolog.com/garbarek.asp

The Hilliard Ensemble http://www.hilliardensemble.demon.co.uk/

Organizator: Era Jazzu / www.jazz.pl; erajazzu@jazz.pl