SZYMON ANSKI, HANNA KRALL

Pojęcie dybuk zrodziło się w kręgu kabalistów i jest skrótem wyrażenia dibbuk me - ruach raa, oznaczającego przylgnięcie złego ducha. Z czasem, słowo dybuk usamodzielniło się stając się określeniem samego ducha. Wierzono, że była to potępiona dusza, wstępująca w ciało żywej osoby, aby oczyścić się z popełnionego grzechu, bądź dusza człowieka, który za życia zaznał niesprawiedliwości, wstępuje więc w bliską osobę, aby żądać naprawienia zła. Na kanwie żydowskich podań ludowych została także osnuta rozgrywająca się w środowisku Żydów-chasydów akcja Dybuka Szymona Anskiego - urodzonego w Witebsku w 1863 roku pisarza żydowskiego tworzącego po rosyjsku i w jidysz. Dramat, w którym autor wykorzystał materiał etnograficzny pochodzący z prowadzonej przez siebie w latach 1911-1914 wyprawy do wsi żydowskich na Wołyniu i Podolu, to opowieść o tragicznej miłości dwojga młodych bohaterów - Lei i Chanana. W Dybuku realizm splata się z mistycyzmem: ojciec Lei - Reb Sender - wzbogaciwszy się zapomina o obietnicy danej ojcu Chanana i znajduje córce bogatego narzeczonego. Zakochany w Lei Chanan umiera, a jego duch wstępuje w dziewczynę. Pomimo zabiegów cadyków ducha nie udaje się wypędzić, tym bardziej, że Lea tego nie chce, pragnąc połączyć się z ukochanym. W spektaklu wykorzystane zostanie także opowiadanie Dybuk Hanny Krall z tomu Dowody na istnienie przedstawiające historię Amerykanina noszącego w sobie ducha przyrodniego brata, który zginął w czasie wojny w getcie. Bohater opowiadania, pomimo nadarzającej się okazji, nie chce pozbyć się ducha, tak samo jak nie chce zapomnieć o Holocauście i kulturze swoich przodków - polskich Żydów.

Spektakl odbywa się w Warszawskiej Wytwórni Wódek KONESER przy ul. Z±bkowskiej 27/31.