Szymanowski i taniec
- 29 października 2006, niedziela» 19:00
- 7 października 2006, sobota» 19:00
- 5 października 2006, czwartek» 19:00
Inauguracja sezonu 2006/2007
w Operze Narodowej
Trzy wielkie dzieła Karola Szymanowskiego. Troje wspaniałych choreografów: trzy style, trzy energie, trzy przestrzenie. Nowoczesne, śmiałe realizacje.
W 70-lecie śmierci Karola Szymanowskiego Opera Narodowa przygotowała
specjalne wieczory baletowe zatytułowane Szymanowski i taniec
.
Przedstawienia składają się z trzech części: III Symfonia Pieśń o nocy
, Stabat Mater
i Harnasie
. W czasie każdego wieczoru na scenie wystąpi 80 tancerzy, chór i soliści śpiewacy. Orkiestrą dyryguje
Kazimierz Kord, zaś choreografię przygotowali Jacek Przybyłowicz,
Ewa Wycichowska i Emil Wesołowski.
Scenografia jest dziełem Magdaleny Tesławskiej i Pawła Grabarczyka.
III Symfonia "Pieśń o nocy" (1916)
Choreografia: Jacek Przybyłowicz
Napisana do tekstu XIII-wiecznego perskiego poety i mistyka Merlany
Dżalaluddina Rumiego. Komponując tę symfonię Karol Szymanowski wprowadził akcenty orientalne i charakterystyczne zwroty melodii, tworząc dzieło o subtelnej, wyrafinowanej kolorystyce brzmieniowej. To przepiękna wizja nocy, niosąca wielką iluminację, rozjaśniająca tajemnicę bytu.
Kiedy mając 11 lat usłyszałem po raz pierwszy
III Symfonię
Szymanowskiego', był to dla mnie prawdziwy wstrząs. Szereg tygodni
chodziłem potem jak zaczadziały. To jak gdyby narkotyczne działanie muzyki
Szymanowskiego trwało przez kilka lat…' – wspominał Witold Lutosławski.
'Gorąca, ekstatyczna, nowa i dziwna, niepowtarzalna w swej tajemniczej głębi i nastroju…" – to fragment recenzji Tadeusza Andrzeja Zielińskiego, muzykologa i krytyka muzycznego.
Stabat Mater (1926)
Choreografia: Ewa Wycichowska
Napisana do polskiego przekładu słynnej średniowiecznej sekwencji autorstwa Józefa Jankowskiego "Stała matka bolejąca", to jedno z największych arcydzieł polskiej muzyki XX wieku. "Stabat Mater" (Lament Matki), stojącej u stóp ukrzyżowanego Syna, to modlitewne wyciszenie, rozpięte między liryzmem i dramatyzmem, ciszą i krzykiem, o namiętnie bolesnej ekspresji. Emocje, zawarte w słowach i wstrząsającej muzyce, sięgają tu zenitu.
Geneza powstania Stabat Mater jest dość zawiła. Początkowo dzieło zamówiła u Szymanowskiego księżna de Polignac, która później wycofała się z tego pomysłu. Szymanowski w liście do przyjaciół napisał o tym fakcie tak: "Stara Poliniaczycha dotychczas milczy, czyli prawdopodobnie z całej afery nici. Nic to jednak nie przeszkadza, że mogę sobie dla własnej frajdy taką kompozycję napisać...".
Jakiś czas później zamówienie na requiem na cześć zmarłej żony Izabelli złożył u Szymanowskiego warszawskiego przedsiębiorca i mecenas kultury Bronisław Krystall. Ostatnim impulsem do napisania tego dzieła była tragiczna śmierć ukochanej siostrzenicy kompozytora, Alusi Bartoszewiczówny. W obliczu śmierci Alusi, Szymanowski zaproponował Krystallowi formę Stabat Mater zamiast tradycyjnego requiem, jednak – zgodnie z umową – utwór otrzymał dedykację "Pamięci Izabeli Krystallowej".
'Potężna siła emocjonalna muzyki ujawnia się tu bez pomocy wybujałej
gestykulacji, efektownej szaty brzmieniowej i piętrzenia wyszukanych
akordów. Głębokie, przejmujące uczucie szuka bezpośredniego ujścia
poprzez prostotę - melodii, harmonii, faktury, często nawet pulsu
rytmicznego - i skupienie. … Stabat Mater
jest przyjmowane przez
publiczność goręcej niż jakiekolwiek inne dzieło Szymanowskiego' –
napisał Tadeusz Andrzej Zieliński w książce "Szymanowski. Liryka i ekstaza" wydanej w 1997 roku przez PWM Kraków.
Harnasie (1931)
Choreografia: Emil Wesołowski
To pierwszy w historii muzyki polskiej utwór sceniczny w całości oparty na folklorze Podhala. Balet-pantomima opowiada historię dziewczyny porwanej przez górskich zbójników, która wkrótce zakochała się w ich przywódcy - harnasiu. Po powrocie do miasta została siłą wydana za mąż za bogatego gazdę, a następnie uprowadzona podczas wesela przez ukochanego…
Utwór przeznaczony na tenor solo, chór mieszany i orkiestrę został skomponowany przy współpracy Jerzego Mieczysława Rytarda.
Pierwszy impuls do stworzeniu takiego dzieła dał Szymanowskiemu kontakt z muzyką Strawińskiego w roku 1912. Rok później Strawiński zaprezentował
Szymanowskiemu w Londynie swoje Wesele
. Wreszcie kontakt ze słynnymi
baletami rosyjskimi Siergieja Diagilewa ostatecznie pobudził Szymanowskiego
do działania i w roku 1922 kompozytor zbierał już w Zakopanem pierwsze
materiały do swojego baletu.
W 1923 roku odbyło się wesele zaprzyjaźnionej z Szymanowskim góralki -
Heleny Gąsienicy-Roj z Jerzym M. Rytardem. Szymanowski pełnił tam
obowiązki drużby, m.in. zapraszał gości na wesele w wigilię ślubu, co
związane było z rytualnym piciem wódki u każdego zapraszanego.... Na weselu Rytardów pomysł baletu wykrystalizował się ostatecznie.
Scenariuszem zajęli się Rytardowie, opisując szczegółowy plan
kompozytora. Praca nad Harnasiami
trwała osiem lat.
"Ta niewielka, choć smukła partycja, licząca w wyciągu fortepianowym
zaledwie 86 stron, mknącym ponadto w przeważnie szybkim tempie, jest
naładowana szczelnie tak bardzo skondensowaną i rzeczową treścią o tak przejmującym i porywającym wyrazie, zrodzonym z płomiennej fantazji i nastrojowo-malowniczego słyszenia i widzenia piękna Podhala i Tatr, że nawet najchłonniejszy umysł muzyczny musi słuchać tej muzyki z zapartym
oddechem. Tu nie ma czasu na żadne refleksje i spoczynki w emocji' –
napisał wybitny muzykolog Adolf Chybiński w dziele Karol Szymanowski a Podhale
wydanym w 1958.
Sylwetki dyrygenta i choreografów
Kazimierz Kord
Słynny dyrygent polski, urodzony 18 listopada 1930 r. w Podgórzu. Ukończył Liceum Muzyczne w Katowicach w klasie fortepianu, studiował grę na fortepianie u Władimira Nilsena w konserwatorium w Leningradzie, a także dyrygenturę pod kierunkiem Artura Malawskiego i Witolda Krzemieńskiego w Państwowej Wyższej Szkole Muzycznej w Krakowie. W latach 1969-1973 był dyrektorem i kierownikiem artystycznym Wielkiej Orkiestry Symfonicznej Polskiego Radia i Telewizji w Katowicach. Od 1977 do 2001 r. zajmował stanowisko dyrektora i kierownika artystycznego Filharmonii Narodowej w Warszawie.
Inicjator Forum Lutosławskiego
– cyklów koncertów połączonych z prezentacją sztuk plastycznych oraz forum dyskusyjnym.
Kazimierz Kord jest laureatem licznych nagród artystycznych, m.in. Nagrody
Krytyki podczas Biennale Muzycznego w Berlinie (1971), Złotego Orfeusza
podczas Festiwalu Warszawska Jesień
(1972), Conductor of the Year w Monachium (1972).
W 1976 otrzymał od Ministra Spraw Zagranicznych dyplom uznania za wybitne zasługi w propagowaniu polskiej muzyki za granicą, zaś w 1977 został laureatem Nagrody I stopnia Ministra Kultury i Sztuki.
Jacek Przybyłowicz
Jest absolwentem Państwowej Szkoły Baletowej i Akademii Muzycznej w Warszawie. W latach 1987-91 był tancerzem Teatru Wielkiego. W 1991 roku
wyjechał za granicę, współpracując m.in. z izraelskimi zespołami tańca
współczesnego Kibbutz Contemporary Dance Company oraz Batsheva Dance
Company. Powrócił do kraju w 2003 roku na zaproszenie Polskiego Teatru
Tańca w Poznaniu, gdzie zrealizował swój balet Naszyjnik gołębicy
, a w rok później kolejną pracę Barocco
, powstałą specjalnie na zamówienie
prestiżowego festiwalu tańca współczesnego Biennale de la Danse w Lyonie.
Dla Teatru Wielkiego - Opery Narodowej przygotował dwa balety - Kilka
krótkich sekwencji
(luty 2005) oraz "Alpha Kryonia Xe" (kwiecień 2006).
Był stypendystą Ministra Kultury.
Ewa Wycichowska
Tancerka, choreograf, pedagog. Ukończyła Państwową Szkołę Baletową w Poznaniu i Akademię Muzyczną w Warszawie. Studiowała taniec modern w L'Academie de la Danse w Paryżu u Yuriko i Petera Goosa. Była primabaleriną Teatru Wielkiego w Łodzi. Jest członkiem Międzynarodowej Rady Tańca działającej pod patronatem UNESCO.
Od 1988 roku dyrektor naczelny i artystyczny Polskiego Teatru Tańca - Baletu Poznańskiego. Wielokrotnie zasiadała w jury krajowych i międzynarodowych konkursów baletowych. Jest laureatką Nagrody Młodych im. Wyspiańskiego I stopnia, Medalu 200-lecia Baletu Polskiego, Medalu Wacława Niżyńskiego, Fringe Firsts Special Award w Edynburgu oraz Nagrody ZASP za wybitną twórczość choreograficzną.
W Teatrze Wielkim – Operze Narodowej Ewa Wycichowska przygotowała
choreografię Stabat Mater
Szymanowskiego, baletu składającego się na wieczór Szymanowski i taniec
(październik 2006).
Emil Wesołowski
Tancerz, choreograf, pedagog. Ukończył Państwową Szkołę Baletową w Poznaniu. W 1976 r. został pierwszym solistą Polskiego Teatru Tańca, zaś sześć lat później objął funkcję kierownika baletu w warszawskim Teatrze Wielkim. Wykonywał tu trzy bardzo charakterystyczne role: Złą Wróżkę Carabosse w "Śpiącej królewnie" Gusiewa, Wdowę Simone w "Córce źle strzeżonej" Ashtona i Przełożoną w "Balu kadetów" Lichine'a.
Emil Wesołowski przygotował także choreografię do wszystkich produkcji operowych, reżyserowanych przez Mariusza Trelińskiego: Madame Butterfly, Król Roger, Otello, Don Giovanni, Oniegin, Andrea Chenier, Dama Pikowa
W uznaniu swojego dorobku, we wrześniu 1992 r. Emil Wesołowski otrzymał tytuł głównego choreografa, a w lipcu 1995 r. został dyrektorem Baletu Teatru Wielkiego - Opery Narodowej w Warszawie. Funkcję te sprawował do końca maja 2006 r.
Snack Opera Jerzego Snakowskiego | Koncert online
10 stycznia 2024 - 19:00jest więcej terminów
Warszawska Opera Kameralna
nie podano Warszawa
7 214teatr
Requiem d-moll KV 626 | Koncert online
10 stycznia 2024 - 19:00jest więcej terminów
Warszawska Opera Kameralna
nie podano Warszawa
7 153teatr
Gala Noworoczna | Koncert online
10 stycznia 2024 - 19:00jest więcej terminów
Warszawska Opera Kameralna
nie podano Warszawa
7 105teatr
Gala Mozart Night | Online
10 stycznia 2024 - 19:00jest więcej terminów
Warszawska Opera Kameralna
nie podano Warszawa
7 093teatr
Czarodziejski Flet (Polskie napisy)
10 stycznia 2024 - 19:00jest więcej terminów
Warszawska Opera Kameralna
nie podano Warszawa
7 312teatr
Orfeo ed Euridice (english sub.) | ONLINE
10 stycznia 2024 - 19:00jest więcej terminów
Warszawska Opera Kameralna
nie podano Warszawa
21 750teatr
Orfeusz i Eurydyka | OPERA ONLINE
10 stycznia 2024 - 19:00jest więcej terminów
Warszawska Opera Kameralna
nie podano Warszawa
22 025teatr
Anda
9 stycznia 2024 - 19:30jest więcej terminów
Teatr Polski im. Arnolda Szyfmana
ul. Kazimierza Karasia 2 00-327 Warszawa tel. 22 826 92 76, bilety@teatrpolski.waw.pl Warszawa
8 552teatr
PAN HOHO
9 stycznia 2024 - 19:30jest więcej terminów
Teatr Polonia
ul. Marszałkowska 56 00-545 Warszawa Warszawa
10 579teatr
Królewski Balet Klasyczny - Dziadek do orzechów
9 stycznia 2024 - 19:00jest więcej terminów
Scena Relax
Złota 8 Warszawa
312 403teatr
Grupa MoCarta - Ale Kino
8 stycznia 2024 - 19:00
Teatr Palladium
ul. Złota 9 Warszawa
17 226teatr
Przedstawienie dla dzieci "Bajka o dobrym wychowaniu"
7 stycznia 2024 - 12:30
Artystyczny Dom Animacji
ks. Chrościckiego 14 Warszawa
3 695teatr
ZABAWA
7 stycznia 2024 - 16:00
Teatr Polonia
ul. Marszałkowska 56 00-545 Warszawa Warszawa
6 346teatr
OŻENEK
7 stycznia 2024 - 17:00jest więcej terminów
Och-Teatr
ul. Grójecka 65 05-077 Warszawa Warszawa
11 164teatr
BOŻE MÓJ!
7 stycznia 2024 - 19:30jest więcej terminów
Teatr Polonia
ul. Marszałkowska 56 00-545 Warszawa Warszawa
9 086teatr
Kolędy i Pastorałki
7 stycznia 2024 - 18:00
Arena Ursynów
ul. Pileckiego 122 Warszawa
130 498teatr
OŻENEK
7 stycznia 2024 - 17:00jest więcej terminów
Och-Teatr
ul. Grójecka 65 05-077 Warszawa Warszawa
19 030teatr