koncert utworów adwentowych J.S. Bacha

Warszawskie Towarzystwo Sceniczne oraz Fundacja Praeter (w organizacji) zapraszają na koncert "Nun komm, der Heiden Heiland" składający się z utworow wokalno-instrumentalnych i organowych Jana Sebastiana Bacha. W programie, opartym na tradycyjnym chorale adwentowym "Nun komm, der Heiden Heiland", znajdą się trzy kantaty adwentowe oraz cztery utwory organowe Bacha w wykonaniu czołowych polskich artystow działających w kręgu muzyki dawnej.

Koncert odbędzie się w sobotę 6 grudnia 2008 r. o godz. 16:00 w Kościele Ewangelicko-Reformowanym w Warszawie (al. Solidarności 76a). Wstęp wolny.

Informacja o wykonawcach:

Dorota Jasińska (sopran) Piotr Olech (kontratenor) Aleksander Kunach (tenor) Marcin Sobczyk (bas)

Orkiestra barokowa Marcin Sochan (I skrzypce) * Violetta Szopa-Tomczyk (II skrzypce) Małgorzata Feldgebel (I altowka) Marcin Winiarski (II altowka) Maciej Łukaszuk (wiolonczela)* * Grzegorz Zimak (kontrabas) Rafael Gabriel Przybyła (oboj) Marek Roszkowski (oboj) Liliana Stawarz (pozytyw) Michał Markuszewski (organy)*

Partie solowe: * BWV 132; * BWV 61; ** BWV 599, 659, 660, 661

Marek Nawrocki (kier. art.)

Program:

1. Chorał "Nun komm, der Heiden Heiland" a-moll BWV 599 (z Orgelbuchlein)

2. Kantata na pierwszą niedzielę Adwentu "Nun komm, der Heiden Heiland" BWV 61

3. Chorał "Nun komm, der Heiden Heiland" g-moll BWV 659 (z Achtzehn Chorale von verschiedener Art)

4. Kantata "Bereitet die Wege, bereitet die Bahn" BWV 132

5. Trio super "Nun komm, der Heiden Heiland" g-moll BWV 660 (z Achtzehn Chorale von verschiedener Art)

6. Kantata na pierwszą niedzielę Adwentu "Nun komm, der Heiden Heiland" BWV 62

7. Chorał "Nun komm, der Heiden Heiland" g-moll BWV 661 (z Achtzehn Chorale von verschiedener Art)

Informacje o tekście literackim:

Głownym tekstem literackim koncertu jest hymn "Nun komm, der Heiden Heiland" (Przyjdź, Zbawicielu wiernych") ułożony przez Marcina Lutra w 1523 r. na podstawie łacińskiego tekstu "Veni Redemptor gentium" św. Ambrożego, biskupa Mediolanu z IV wieku. Hymn ten doskonale wyraża głowną myśl towarzyszącą wiernym podczas Adwentu - okresu poprzedzającego pamiątkę przyjścia Mesjasza:

"Nun komm, der Heiden Heiland, "Przyjdź, Zbawicielu wiernych,

Der Jungfrauen Kind erkannt, za dziecię Dziewicy uznany;

Des sich wundert alle Welt, aż dziwuje się świat cały,

Gott solch Geburt ihm bestellt. że Bog sprawił takie narodzenie".

W dalszych częściach kantat przewija się motyw przyjścia na świat Zbawiciela i przygotowania na to przyjście przez wiernych. Pobrzmiewa też Vox Christi, czyli głos samego Jezusa, wzywający wiernych do przyjęcia go, jak i prośby wiernych do Mesjasza o walkę i zwycięstwo na ich rzecz.

Informacje o muzyce:

Kantaty zostaną wystawione w chronologicznej kolejności ich powstania.

Kantata BWV 61 została wystawiona po raz pierwszy 2 grudnia 1714 r. w Weimarze. Była jednak używana rownież w poźniejszym okresie przez Bacha, o czym świadczy dopisek na jednej ze stron partytury, prawdopodobnie z 1722 r., opisujący przebieg typowej mszy w lipskim kościele pw. św. Tomasza, ktorej kantaty były nieodłączną częścią. W dopisku tym kantaty takie, jak prezentowane przez nas, określone są jako głowny punkt muzycznego programu mszy (przez Bacha określona mianem utworu głownego, HauptMusic).

Kantata BWV 132 pochodzi rownież z okresu weimarskiego, została wystawiona rok poźniej, 22 grudnia 1715 r. Utwor ten prawdopodobnie zabrzmiał tylko raz w życiu Bacha, jako że w Lipsku, dokąd kompozytor przeniosł się w 1723 roku, nie śpiewano kantat w czwartą niedzielę Adwentu. Jest to jedyna zachowana kantata Bacha na czwartą niedzielę Adwentu, zresztą w niekompletnej formie - w partyturach brak muzyki do zamykającego kantatę chorału, ktory w obecnych wykonaniach zaczerpnięty jest z innych kantat, w ktorych występuje tekst wskazany na końcu partytury do BWV 132 autorstwa Salomona Francka. W naszej wersji brakującą muzykę zaczerpnęliśmy z kantaty BWV 22.

Kantata BWV 62 to utwor z zupełnie innego okresu w tworczości Bacha, z okresu lipskiego, i została po raz pierwszy wystawiona 3 grudnia 1724 r. oraz ponownie po 1732 r.

Chorał organowy BWV 599 pochodzi ze zbioru Orgelbuchlein (Książeczka organowa), ktorą Bach stworzył w okresie 1708-1714 podczas pracy jako organista na dworze książecym w Weimarze.

Orgelbuchlein pomyślana została jako zbior przeznaczony do nauki, co odzwierciedlone było na końcu dedykacji na stronie tytułowej zbioru:

dem hochsten Gott allein zu Ehren, Wyłącznej czci Boga Najwyższego,

dem Nachsten, draus sich zu belehren. Następcom do nauki z niego.

Zbior ten jednak ma wartość nie tylko edukacyjną - poszczegolne utwory, gotowe do wykorzystania liturgicznego, charakteryzuje wysoka wartość artystyczna.

Utwory BWV 659, 660 i 661 pochodzą ze zbioru Achtzehn Chorale von verschiedener Art (Osiemnaście chorałow rożnego rodzaju), ktory Bach skompletował ze swoich wcześniejszych kompozycji w ostatnich latach życia z myślą o wydaniu drukiem. Wśrod zebranych utworow znajdują się kompozycje z rożnych okresow życia Bacha. Manuskrypt zbioru był świadkiem postępującej choroby oczu kompozytora - początkowo pismo jest stawiane pewnie, ale na kolejnych stronach ręka staje się coraz bardziej drżąca. Ostatnie trzy utwory spisał pod dyktando Bacha jego zięć Johann Christoph Altnikol.

Informacje o instrumentach:

Koncert zostanie wykonany na instrumentach historycznych lub kopiach takich instrumentow. Kantaty zostaną wykonane w stroju A=417 Hz. Czterogłosowy pozytyw (organy kameralne) firmy Walcker użyty do realizacji basso continuo w kantatach został udostępniony przez Uniwersytet Muzyczny Fryderyka Chopina w Warszawie.

Utwory organowe zostaną wykonane w stroju A=436 Hz na zabytkowych organach firmy Schlag und Sohne ze Świdnicy, ustawionych w Kościele Ewangelicko- Reformowanym w roku 1900 r., ktorych gruntowna renowacja została przeprowadzona w latach 2004-2008.

O organizatorach:

Fundacja Praeter (w organizacji) (www.praeter.pl) została utworzona w listopadzie 2008 r. w celu budowy organizacji zajmującej się promocją muzyki klasycznej w Polsce, ze szczegolnym naciskiem na muzykę dawną.

Fundacja częściowo oparta będzie na modelu kapitału żelaznego, zgodnie z ktorym część środkow przekazywanych fundacji będzie nienaruszalna, wydzielona z majątku Fundacji i nieprzeznaczona do finansowania bieżącej działalności. Istnienie kapitału nienaruszalnego podniesie wiarygodność organizacji i pozwoli uniezależnić się od niepewnych bieżących źrodeł finansowania oraz sprawi, że programy fundacji - m.in. działalność koncertowa i stypendialna - będą mogły być prowadzone w oparciu o zyski z kapitału żelaznego bez zakłoceń wynikających ze zmieniającej się polityki grantowej państwa i samorządow wobec organizacji pozarządowych wypełniających zadania publiczne z zakresu kultury i sztuki.

Warszawskie Towarzystwo Sceniczne (www.wts.org.pl) zostało założone w 2005 r. przez studentow i absolwentow Akademii Muzycznej im. Fryderyka Chopina w Warszawie związanych wcześniej z Polskim Chorem Jeunesses Musicales. Dyrektorem artystycznym WTS oraz prezesem Towarzystwa jest Ewa Strusińska, absolwentka klas dyrygentury choralnej i symfonicznej AMFC, obecnie dyrygent (junior fellow in conducting) w Royal Northern College of Music w Manchesterze oraz dyrygent (assistant conductor) Halle, najstarszej orkiestry w Wlk. Brytanii.

bilety:

wstęp wolny