"Nie wieś / Nie miasto" - widowisko muzyczne ZTL Promyki

#

Obchodzący jubileusz 25-lecia działalności Zespół Tańca Ludowego „Promyki” z Wieliszewa zaprasza na dwa wyjątkowe koncerty, będące premierą nowego materiału muzycznego – czwartego wydawnictwa w historii Zespołu. Płyta „Nie wieś / nie miasto” to muzyczna podróż z wiejskich przedmieść przedwojennej stolicy przez praskie targowiska, staromiejskie uliczki, wprost na śródmiejskie salony i estrady. Podobną drogę wraz z napływającą do miast ludnością wiejską, przebył folklor miejski Warszawy. W trakcie spektakli będzie można otrzymać płytę oraz wspomóc (do puszki) działalność Zespołu i Stowarzyszenia Wspierania Folkloru „Mazowsze Leśne”.

Koncert, w formie muzycznego widowiska, w strojach z przedwojennej Warszawy oraz strojach ludowych (noszonych dawniej na terenach wiejskich, leżących na prawym brzegu Wisły), to nostalgiczny obrazek z „przedwojnia”. Zapis dawnej wielokulturowości stolicy, która przetrwała m.in. w warszawskiej gwarze obok gwar ludowych mazowieckiego dialektu. Mieszały się one na stołecznych dworcach (zwłaszcza Wileńskim i Terespolskim/Wschodnim), targowiskach warszawskiej Pragi (Bazar Różyckiego), gwarnych, wielojęzycznych ulicach.

Widowisko nawiązuje wprost i symbolicznie do historii ale i współczesności Wieliszewa oraz losów kultury ludowej u rogatek wielkiego miasta. W związku z bliskością Warszawy tradycje regionu – określanego przez Oskara Kolberga jako Mazowsze Leśne – zanikły jeszcze w okresie przedwojennym. Tradycyjną mazurską sukmanę, przywdziewaną w dni świąteczne przez zamożniejszych gospodarzy z okolicznych parafii, odnotowano po raz ostatni w roku 1912. Dziś ostatecznie zaciera się wiejski charakter tych terenów, coraz częściej przypominających współczesne miasta. Ten naturalny, choć bardzo dynamiczny proces, wymaga od nas, depozytariuszy ludowych tradycji, próby wydobycia i pielęgnowania tego, co dla naszej wspólnoty najcenniejsze – tożsamości kulturowej.

Mamy nadzieję, że zbiór popularnych przedwojennych szlagierów w naszym wykonaniu, wśród nich utwory czerpiące z folkloru miejskiego i wiejskiego, skłonią Słuchaczy do odbycia wędrówki także w kierunku przeciwnym. Symbolicznej, bo podobnej do tej towarzyszącej współczesnym mieszkańcom Warszawy – na wiejskie przedmieścia. To tam drzemią korzenie folkloru miejskiego.

Opisane zmiany mają również bezpośredni wpływ na nasz Zespół – jedną z największych grup folklorystycznych na Mazowszu. Na przestrzeni 25 lat, w coraz liczniejszych szeregach Zespołu Tańca Ludowego „Promyki” (190 członków w roku 2023), przybywa mieszkańców Warszawy i jej aglomeracji. Pochodzą z różnych zakątków Mazowsza, Podlasia, Lubelszczyzny i wielu innych regionów Polski o bogatej i wciąż żywej kulturze ludowej. Obecność folkloru z tych regionów w szerokim repertuarze „Promyków” ułatwia im identyfikację. Znajduje to odzwierciedlenie w zmianie zasięgu oddziaływania Zespołu oraz jego dotychczasowej roli. Dzisiejsze „Promyki” to nie tylko kulturalna wizytówka Gminy Wieliszew, ale inkubator ludowych tradycji całego regionu.

Promyki, październik 2023