![](/i/user-thumb.png)
Henryk Stażewski. Kolekcja sztuki XX wieku
![](https://dco1c2aefa5pk.cloudfront.net/l/68qp.jpeg)
Bez tytułu (13 - 1975), 1975, akryl, płyta
- od: 21 kwietnia 2017, piątekdo: 11 czerwca 2017, niedziela
Pokaz prac Henryka Stażewskiego to hołd złożony jednemu z najbardziej konsekwentnych awangardystów. Stażewski, wierny awangardzie od początku jej narodzin w Polsce w 1917 roku do swojej śmierci w roku 1988, prekursor i nestor polskiego konstruktywizmu, był niewątpliwym koryfeuszem sztuki.
W polskiej awangardzie dwudziestolecia międzywojennego konstruktywizm zajmował własną silną pozycję między innymi dzięki Henrykowi Stażewskiemu, jednemu z głównych twórców i teoretyków kierunku. Stażewski, zgodnie z zasadami konstruktywizmu, negował prawo artysty do wyrażania siebie w dziele, uważając indywidualizm i subiektywizm za wrogów sztuki. Dzieło miało być „plastyczną formułą ogólnych praw bytu”, więc nie mogło wyrażać wnętrza artysty ani przekazywać ukrytych treści czy emocji. Sztuka, której celem miało być ujęcie w znaku plastycznym uniwersalnych praw rządzących światem, powinna być obiektywna, zatem winna się opierać na „obiektywnych” stosunkach liczbowych, czerpać ze świata geometrii.
Stażewski również po wojnie, przez całe swe długie życie, pozostał wierny przyjętym zasadom formalnym, nigdy nie rezygnując z języka geometrii. Z czasem złagodził rygorystyczne przekonania, dzięki czemu w bardzo wysmakowanych kolorystycznie kompozycjach z ostatnich lat życia można odnaleźć nutę liryzmu. Paradoksalnie, wbrew jego założeniom, późne obrazy artysty swoją subtelną harmonią poruszają u odbiorcy pokłady pozytywnych emocji.
Stażewski pozostawił po sobie dzieło bogate i dojrzałe. W swojej twórczości, choć podlegała ewolucyjnym przemianom, zachował zadziwiającą konsekwencję i jednorodność. Część spuścizny po malarzu została przekazana przez rodzinę Muzeum Narodowemu w Gdańsku w wieloletni depozyt. Trafiły tu więc prace, które do końca towarzyszyły Stażewskiemu w jego warszawskiej pracowni przy ulicy Świerczewskiego, część z nich została uwieczniona w tle pysznych fotograficznych portretów artysty. Jako zbiór dzieł pochodzących z pracowni ma charakter dość przypadkowy, co jednak nie umniejsza jego wartości. Twórczość sprzed 1939 roku jest reprezentowana powojenną repliką obrazu z roku 1929. Z połowy lat 40., kiedy jedyny raz Stażewski wyłamał się z abstrakcyjnej konwencji, pochodzi jedna praca z serii mocno zgeometryzowanych kompozycji figuralnych. Cenną grupę stanowi kilka dzieł z lat 40.–60., w tym fakturalne reliefy o charakterystycznych dla tych czasów obłych formach. Na drugą połowę lat 70. i lata 80. datuje się grupa obrazów utrzymanych konsekwentnie w formie kwadratu, z charakterystycznymi tłami-ramami będącymi integralną częścią dzieła. Obrazy te pochodzą z różnych faz zainteresowań artysty – od kompozycji linearnych badających relacje przestrzenne między płaszczyzną a linią, przez etap obrazów malowanych w formule „białe na białym”, po wspomniane wysublimowane kompozycje kolorystyczne złożone z oddziałujących na siebie płaszczyzn – statycznych bądź dynamicznych.
Dwudziestu czterem dziełom eksponowanym podczas pokazu towarzyszą szkice i rysunki. Powstanie obrazu Stażewski poprzedzał bowiem wieloma próbami – linearnymi i kolorystycznymi. Szkicował na rozmaitych kawałkach papieru czy kartonu – starych zaproszeniach, dziecięcych notesikach, kartkach szkicowników itp. Szkice te świadczą o ogromie pracy włożonej w powstanie z pozoru prostego w formie dzieła, a pokazane na wystawie, wraz z wydrukami sentencji Stażewskiego w sposób istotny dopełniają wizerunek artysty.
Kurator: Grażyna Szcześniak
Patronat Honorowy: Marszałek Województwa Pomorskiego Mieczysław Struk
Muzeum Narodowe w Gdańsku / Oddział Zielona Brama, ul. Długi Targ 24, Gdańsk 80-828, Tel. +48 58 307 59 12 wew.117,118,119, e-mail: m.ruszkowska@mng.gda.pl
http://www.facebook.com/MuzeumNarodoweGdansk
http://www.mng.gda.pl
![](/i/event-medium.png)
Bez tytułu (Wnętrze), 2 poł. lat 70. XX w., technika mieszana, karton, sklejka
![](/i/event-medium.png)
Bez tytułu, 1980, akryl, płyta
![](/i/event-medium.png)
Bez tytułu, 1983, akryl na płycie, sklejka
![](/i/event-medium.png)
Bez tytułu, kopia wg pracy z 1929, serigrafia, papier, sklejka
![](/i/user-thumb.png)
JULIA KUREK. Nie widząc. SZTUKA WRAŻLIWA SPOŁECZNIE
8 lipca 2015 - 18:00
Gdański Park Naukowo Technologiczny
Trzy Lipy 3 Gdańsk
13 955sztuka
Co chrupią prawdziwi żeglarze? Crispy Natural na Baltic Sail 2015
od: 2 lipca 2015 do: 5 lipca 2015
Długie Pobrzeże
Długie Pobrzeże Gdańsk
13 779sztuka
Co chrupią prawdziwi żeglarze? Crispy Natural na Baltic Sail 2015
od: 2 lipca 2015 do: 5 lipca 2015
Długie Pobrzeże
Długie Pobrzeże Gdańsk
14 044sztuka
Kuźniar. Poza szlakiem. Wystawa fotografii
od: 18 kwietnia 2015 do: 30 czerwca 2015
OTU_
Chrobrego 79C Gdańsk
17 774sztuka
EWA MISZEWSKA. OLIWA, MON AMOUR. malarstwo
od: 12 czerwca 2015 do: 24 czerwca 2015
Galeria Sztuki Warzywniak
Opata Jacka Rybińskiego 25 Gdańsk
14 207sztuka
VIVA OLIVA ! Święto dzielnicy
20 czerwca 2015 - 12:00-22.00
Galeria Sztuki Warzywniak
Opata Jacka Rybińskiego 25 Gdańsk
23 573sztuka
IWONA JURKIEWICZ. KITAKI. CERAMIKA
10 czerwca 2015 - 19:00jest więcej terminów
Galeria Sztuki Warzywniak
Opata Jacka Rybińskiego 25 Gdańsk
14 087sztuka
Krzysztof Wróblewski, Zdjęcia z fotografii
od: 17 kwietnia 2015 do: 31 maja 2015
Muzeum Narodowe w Gdańsku / Oddział Zielona Brama
Długi Targ 24 Gdańsk
15 265sztuka
WOMEN IN ART: AN ON BAST
30 maja 2015 -
B90
Ul. Doki 1 Gdańsk
13 600sztuka
ROSE HATCHER. fotografia/kolaż
od: 15 maja 2015 do: 27 maja 2015
Galeria Sztuki Warzywniak
Opata Jacka Rybińskiego 25 Gdańsk
13 712sztuka
MAREK WRZESIŃSKI I malarstwo I
13 maja 2015 - jest więcej terminów
Galeria Sztuki Warzywniak
Opata Jacka Rybińskiego 25 Gdańsk
14 122sztuka
Zofia Rydet, Zapis socjologiczny (1978–1990).
od: 14 marca 2015 do: 3 maja 2015
Muzeum Narodowe w Gdańsku / Oddział Zielona Brama
Długi Targ 24 Gdańsk
15 449sztuka
IZABELA RUDZKA | róże na górze | malarstwo
22 kwietnia 2015 - jest więcej terminów
Galeria Sztuki Warzywniak
Opata Jacka Rybińskiego 25 Gdańsk
13 883sztuka
Baltic Games 2015 - Indoor Edition
od: 11 kwietnia 2015 do: 12 kwietnia 2015
AmberExpo
ul. Żaglowa 11 Gdańsk
14 490sztuka
PAULINA MARKOWSKA | Grafika
8 kwietnia 2015 - 10:00-19.00jest więcej terminów
Galeria Sztuki Warzywniak
Opata Jacka Rybińskiego 25 Gdańsk
13 280sztuka
Poliż Stand-up
28 marca 2015 - 17:00
Scena Muzyczna Gdańskiego Archipelagu Kultury w Gdańsku
Powstańców Warszawskich 25 Gdańsk
13 368sztuka
OAS. Wydział Sztuk Plastycznych. ZNACZENIE PUSTEGO. Warsztaty.
21 marca 2015 - 13:00
Świetlica w Rybnym
Opata Jacka Rybińskiego 25 Gdańsk
12 898sztuka
![](/i/user-thumb.png)