Kino niepokoju Michaela Haneke

przegląd twórczości

20-22.04.2007
Kino Kameralne, ul. Długa 57, Gdańsk

„Kino niepokoju Michaela Haneke” jest projektem unikatowych i jedynym takim w kraju. Twórczość reżysera, poza niszowymi festiwalami filmowymi, nie była wcześniej prezentowana w postaci otwartych dla wszystkich pokazów, dlatego zapraszamy na spotkanie z twórczością „mistrza moralnej prowokacji”.

Reżyser w sposób niekonwencjonalny wnika w sferę skomplikowanych relacji międzyludzkich oraz społecznych. Sygnalizuje punkty zapalne, na styku których dochodzi do nieuzasadnionej agresji i bezinteresownej przemocy. Jego filmy prowokują i zmuszają do refleksji nad okrucieństwem i wynaturzeniem współczesnego świata, nie tego rozumianego w sposób globalny, ale tego naszego bliskiego, codziennego. Haneke jako jeden z nielicznych współczesnych reżyserów porusza problem terroryzmu społecznego, który za cichym przyzwoleniem nas wszystkich rozrasta się w sposób niekontrolowany. Obrazy przemocy w jego wydaniu to misterna sekcja na kruchej psychice współczesnego człowieka, który pod presją mediów obawia się ataku z „zewnątrz” nie dostrzegając zagrożeń tkwiących w jego relacjach z najbliższym otoczeniem.

W jednym z wywiadów tak oto przedstawia Haneke swoją wizję sztuki: „Dla mnie katharsis ma na imię szok. Jesteśmy dzisiaj tak znieczuleni przez media, że zwykły apel do naszego człowieczeństwa nie jest w stanie poruszyć w nas głębszych pokładów. To wielkie wyzwanie dla sztuki, w jaki sposób uda się jeszcze ludźmi naprawdę wstrząsnąć. Pamiętam filmy Pasoliniego, po których robiło mi się niedobrze, ale dzięki nim dowiedziałem się jednak więcej o mechanizmach przemocy niż ze stu pięknie opowiedzianych historii miłosnych”.

W czasie trzydniowego przeglądu trójmiejscy widzowie będą mieli niepowtarzalną okazję zobaczyć to co ukryte i wcześniej niedostępne, zaprezentujemy przekrój najważniejszych filmów Michaela Haneke, od austriackiej trylogii po ostatnie dzieło mistrza kina niepokoju.

Program przeglądu:

20.04.2007

• 18.00Siódmy kontynent / Der Siebente Kontinent, 1989, 108'
• 20.15 Benny's Video / Benny's Video, 1992, 105'

21.04.2007

• 18.00 71 fragmentów / 71 Fragmente, 1994, 96'
• 20.00 Kod Nieznany / Code inconnu, 2000, 117'

22.04.2007

• 18.00 Czas wilka / Wolfzeit, 2003, 110'
• 20.15 Ukryte / Caché, 2005, 114'

Organizatorzy:

Dyskusyjny Klub Filmowy Uniwersytetu Gdańskiego „Miłość Blondynki”

Akademickie Centrum Kultury Uniwersytetu Gdańskiego

Partnerzy:

Neptun Film, Sieć Kin Studyjnych oraz Europa Cinemas

Patronat:

Austriackie Forum Kultury w Warszawie

Projekt realizowany dzięki dofinansowaniu:

Polskiego Instytutu Sztuki Filmowej

Mecenas: Plus GSM

Opisy filmów:

Siódmy kontynent / Der Siebente Kontinent, 1989, 108'

Pomysł filmu został zaczerpnięty z codziennej prasy. Haneke przedstawia w nim rodzinę, której życie upływa na prostych, codziennych czynnościach. Reżyser pokazuje brak zrozumienia i komunikacji między ludźmi, niemożność przełamania niewidzialnej bariery, która stoi między nimi. Nie umiemy wyrwać się z izolacji, tej, którą narzuciliśmy sobie sami i tej narzuconej nam przez czasy, w jakich żyjemy. W obrazie tym nie ma żadnego osądu, autor pokazuje jedynie brak zrozumienia i komunikacji między ludźmi. „Siódmy kontynent” odebrano jako krytykę austriackiego społeczeństwa, w którym „brudy” chowa się do szafy albo zamiata pod dywan. O swoim debiutanckim filmie sam reżyser mówił: „Nie umiemy wyrwać się z izolacji, tej, którą narzuciliśmy sobie sami, i tej narzuconej nam przez czasy, w jakich żyjemy. (...) W końcu takie są realia. Najważniejszych słów tak naprawdę nigdy nie wypowiadamy”.

Benny's Video / Benny's Video, 1992, 105'

Benny to nastoletni chłopak, który pod nieobecność rodziców, pochłoniętych zawodowymi obowiązkami, spędza wolny czas przed telewizorem namiętnie oglądając filmy z kaset video. Ciągły kontakt z pełnymi przemocy ruchomymi obrazami odbija się na psychice nastolatka. Zrealizowane w 1992 roku „Benny's video” uznane za „najohydniejszy film roku” dla samego twórcy są drugim reportażem „z postępującego zlodowacenia emocjonalnego mojego kraju”. Celem twórcy jest pokazanie przemocy, taką jaką jest naprawdę, pozbawionej widowiskowej atrakcyjności, tak typowej dla kina amerykańskiego. Film otrzymał m.in. Nagrodę Dziennikarzy przyznaną na ceremonii Europejskich Nagród Filmowych.

71 fragmentów / 71 Fragmente, 1994, 96'

Obraz stanowi trzecią część austriackiej trylogii Hanekego. Ponownie impulsem do napisania scenariusza była autentyczna historia. W Wigilię Bożego Narodzenia 17-letni student morduje kilka nieznanych sobie osób. Trudno dociec przyczyny jego zbrodni, i tym razem brak wystarczających wyjaśnień socjologicznych, czy psychologicznych. Haneke w wywiadzie mówił: „Dzieci, młodzież znajdują się na najniższym szczeblu drabiny przemocy, zarówno fizycznej, jak i emocjonalne. Aż się prosi, aby się pochylić i zająć tym najniższym szczeblem, ponieważ, jak sądzę, pozwala to najdokładniej przeanalizować problem gwałtu i przemocy w społeczeństwach konsumpcyjnych”.

Kod Nieznany / Code inconnu, 2000, 117'

Film opowiada o niemożności porozumienia się na żadnej płaszczyźnie. Nie potrafią tego kochankowie, rodziny, młodzież, nawet ludzie sztuki (w tym wypadku fotograf i aktorka). Znakomity styl reżysera trzyma widza w ciągłym napięciu, co do kolejnych scen, nie dzieje się nic, ale katastrofa wisi w powietrzu. W tym obrazie katastrofa to niemożność odnalezienia jednego wspólnego języka ludzkości. Zdaje się, że jedyni, którzy wiedzą jak żyć, to głuchonieme dzieci...

Czas wilka / Wolfzeit, 110', 2003

Akcja „Czasu wilka” rozgrywa się w bliżej nieokreślonej rzeczywistości. Jego bohaterka, Anna wraz z rodziną przyjeżdża do swojego wypoczynkowego domku. Na miejscu okazuje się, że zajmują go obcy ludzie, którzy popełnili zbrodnię. Nieuchronna konfrontacja prowadzi do szeregu drastycznych sytuacji. Haneke w następujący sposób komentował swój film: „Chciałem znaleźć sytuację, z którą widzowie mogliby się identyfikować, żeby n.p. poszukali odpowiedzi na pytanie, co stałoby się gdyby pewnego dnia z kranów przestała płynąć woda. Nie mogę dołączyć instrukcji ze sposobem interpretacji mojego obrazu. Jeżeli uważacie, że to metafora dzisiejszego świata, mnie to pasuje”. Podobnie jak w przypadku poprzednich filmów także ten podzielił opinie widzów i krytyków.

Ukryte / Caché, 2005, 114'

Georges pracuje w telewizji, prowadzi własny program poświęcony nowościom wydawniczym. Pewnego dnia otrzymuje przesyłkę pocztową zawierającą prowokujące rysunki i kasetę wideo z nagraniem wielogodzinnej obserwacji jego rodzinnego domu. Po pierwszej przesyłce następują kolejne. Bohater wraz ze swoją rodziną czuje się coraz bardziej osaczony i zagrożony. Zawiadomiona o wszystkim policja odmawia jednak pomocy, bo nie ma dowodów na bezpośrednie zagrożenie życia. Ostatni sukces artystyczny Hanekego, który ponownie prowadzi przewrotną grę z odbiorcami, zacierając granice między fikcją a rzeczywistością.

bilety:

8 zł / film, 40 zł / karnet na całość