wystawa "rowerowa" w ramach projektu "Alternative Silesia"

*CSW KRONIKA zaprasza na 
KUNSTKAMMERA BYTOM - wystawa "rowerowa" w ramach projektu *

"Alternative Silesia"

3 czerwca (niedziela) godz. 15:00

start: CSW KRONIKA, Rynek 26, Bytom

(masz rower, weź go!)

kurator i prowadzenie: Stanisław Ruksza

Polifoniczna mapa i spacer Kunstkammera Bytom świadomie odwołuje się do kolonialnej, manierystycznej tradycji nieusystematyzowanych, chaotycznych gabinetow osobliwości, a także związanych z nimi kategorii: subiektywnego decorum, bizarro (dziwaczne), curiosum (rzecz ciekawa), mirabile (cudowność), horror vacui (lęk przed pustką), rotti (stosowanie form sugerujących zniszczenie).

Mapa wybranych miejsc i proponowana na jej bazie wystawa/wycieczka traktuje miasto Bytom jako zastany gabinet osobliwości - zbior stworzeń/obiektow przedziwnych, wyjątkowych, egzotycznych, kuriozalnych i absurdalnych. Najsłynniejsze kunstkammery powstały w drugiej połowie XVI wieku na dworze Rudolfa II w Pradze czy arcyksięcia Ferdynanda w Ambras. Istniały rownież na licznych dworach. Przechowywano w nich dziwne okazy natury, skamieniałości, elementy flory i fauny (np. jajo strusie, kieł mamuta), niezwykłe zwierzęta (ptak dodo), nietypowe mechanizmy, broń, elementy nagrobkow, zmumifikowane ciała, dziwaczną sztukę etc. Na przełomie XIX i XX wieku niebywałą popularnością cieszyły się (zwłaszcza w USA, ale i w Polsce) „pokazy dziwolągow" (Freak Show) - ludzkich osobliwości (monstrow).

Inspiracją do wystawy-spaceru i mapy bytomskich „zastanych" osobliwości, nie-celowych obiektow estetycznych, były rownież praktyki słynnych amerykańskich artystow: Gordona Matta-Clarka i Roberta Smithsona, potraktowane tu jako użyteczne narzędzie w przestrzeni postindutrialnej Bytomia dla dokonania efemerycznego remake'u w „nie-miejscach".

Gordon Matta-Clark w swoich działaniach Anarchitecture kupował/przejmował nieprzydatne, walące się budynki, a następnie kroił je, przecinał na poł, ożywiał je na krotka chwilę. Ingerował w miejsca pozbawione realnej szansy na rewitalizację. Mowił: „bardziej myślimy o […] miejscach, gdzie zatrzymujesz się by zawiązać sznurowadła, o miejscach, ktore w twoim codziennym ruchu są tylko przerywnikami".

Robert Smitshon w tekście Monuments of Passaic, New Jersey opisał spacer po swoim rodzinnym, zdeindustrializowanym mieście Passaic, z uwzględnieniem najważniejszych „nieintencjonalnych pomnikow", jakie można tam było napotkać (nieczynny most, niedokończoną autostradę). Obiekty te powstały w wyniku katastrof budowlanych, niedokończonych budow czy procesu deindustrializacji, a nie woluntarnego działania artysty. Pomniki z Passaic zostały przez Smithsona wskazane na zasadzie ready-mades, zyskując nowe znaczenie, były „de-architekturą". Stanowiły krytyczną przeciwwagę do sztucznie ingerującej, pomnikowej rzeźby. Artysta sugerował przemyślenie monumentow nas otaczających, zamiast stawiania nowych i tym samym zawłaszczania wspolnej przestrzeni.

„Nieintencjonalne obiekty" stały się jednocześnie wizualnymi nośnikami przemian społecznych, ale reprezentowały raczej przegranych dokonanej zmiany. Były egemplifikacją działania ekonomicznego systemu, jego ikonografią. Innym z odnalezionych monumentow Smitsona był Hotel Palenque w dżungli Yukatanu, ktory „stał się ruiną, zanim został zbudowany".

Część obiektow wskazanych w niniejszej mapie nawiązuje nazewniczo do formalnych obrazow abstrakcyjnych i rzeźb o tytułach Kompozycja, Układ..., Bez tytułu..., a także pojęć Smitsona i Matta-Clarka. Kunstkammera Bytom proponuje zatem spacer pod hasłem „Biennale już tu jest ale artyści jeszcze nie dojechali".

Kategoriami pomocniczymi do mapy mogą być pojęcia „architektury bezzasadnej" czy „architektury tymczasowości".

Niektore z zasugerowanych obiektow mogą ulec dalszej erozji, inne zniknąć, niektore zaś zostać cudownie uwznioślone, nawrocone. Zapraszam rownież do szukania „własnych" nieodkrytych pomnikow, de-architektury, nie-miejsc. Są wizytowką śląskiej i bytomskiej „anarchitektury".

Stanisław Ruksza

www.alternativesilesia.com

www.kronika.org.pl

bilety:

wstęp wolny