W rocznicę powrotu Górnego Śląska do Polski...

Wystawa historyczna

wernisaż: 20 czerwca 2007, godz. 16.00

W dniu 20 czerwca będziemy obchodzić 85. rocznicę powrotu części Górnego Śląska do Macierzy. Z tej okazji Muzeum Śląskie w Katowicach przygotowało wystawę historyczną „Do Ciebie, Polsko, wracamy...”.

Podniosłą atmosferę, wydarzenia i ludzi związanych z tymi przełomowymi dla Górnego Śląska dziejami przypomną liczne fotografie i pamiątki historyczne. Są wśród nich dokument mianowania Józefa Rymera na wojewodę śląskiego z 2 czerwca 1922 roku, laska pierwszego marszałka Sejmu Śląskiego – Konstantego Wolnego oraz fotografia z pierwszego posiedzenia Sejmu Śląskiego (10 października 1922) z podpisami posłów. Na szczególną uwagę zasługuje – prezentowany po raz pierwszy w Muzeum Śląskim - unikatowy film z 16 lipca 1922 roku rejestrujący fragment uroczystości podpisania aktu połączenia. Wystawę przygotowano w większości z kolekcji Muzeum Śląskiego w Katowicach oraz prywatnych zbiorów Czesława Rymera, Stanisława Różanowicza i Konstantego Wolnego.

Przypomnijmy...

Wydarzenia roku 1922 przyniosły przełom w dziejach Górnego Śląska. Po wiekach oddzielenia od Polski część tej ziemi wróciła do Macierzy. 20 czerwca Wojsko Polskie pod dowództwem gen. Stanisława Szeptyckiego uroczyście wkroczyło do Katowic, stolicy województwa. Z całego kraju przyjechały dziesiątki delegacji. Powitano ich na moście w Szopienicach, w miejscu dawnej granicy. Wszystkie kroczyły uroczyście, z pocztami sztandarowymi na czele, od mostu w Szopienicach do rynku w Katowicach. Po drodze ustawiono ok. 30 odświętnie udekorowanych bram powitalnych. Na katowickim rynku, przy ołtarzu zbudowanym przed wejściem do teatru, odbyła się uroczysta msza. Obecni byli główni kreatorzy walki o przyłączenie Górnego Śląska do Polski, m. in. W. Korfanty, J. Rymer, powstańcy i działacze narodowi.

W kolejnych dniach czerwca i lipca powitano polskie oddziały we wszystkich powiatach górnośląskiego obszaru plebiscytowego, przyznanych Polsce.

Uroczystości ponownego złączenia z ojczyzną przodków zakończono symbolicznie podpisaniem aktu połączenia 16 lipca w Katowicach. Przybyli przedstawiciele rządu i sejmu Rzeczypospolitej Polski z ministrem A. Kamieńskim i marszałkiem W. Trąmpczyńskim na czele około 150 osobowej delegacji. W całym kraju odbyły się uroczyste msze i wiece.

W sierpniu 1922 roku przyjechał na Śląsk marszałek J. Piłsudski. Odwiedził kilka miast dokonując odznaczenia powstańców śląskich orderami Virtuti Militari i Krzyżem Walecznych. W Katowicach 27 sierpnia odznaczył 94 zasłużonych „około sprawy śląskiej”.

We wrześniu odbyły się wybory do Sejmu Śląskiego, którego funkcjonowanie w ramach autonomii śląskiej zagwarantowała ustawa konstytucyjna. Otwarcie pierwszego posiedzenia Sejmu Śląskiego I kadencji nastąpiło 10 października 1922 roku. 7 października utworzono Administrację Apostolską. Polska objęła suwerenność na części Górnego Śląska, tworząc nowe struktury władzy i administracji.

Kuratorzy wystawy: Danuta Kowalik-Dura, Jarosław Racięski