TEATR ZA LUSTREM: PROJEKT TEATRALNY

"Silesia bus – lepsi" wg tekstu Jekatiriny Narazi „Lepsi”

TEATR ZA LUSTREM

Ostatni z romantyków – Piotr Trojan oraz gościnnie: Eugenia Paluszek, Grzegorz Minkiewicz, Michał Majnicz

Reżyseria: Ewa Wyskoczyl

Scenografia: Łukasz Błażejewski

Opracowanie muzyczne: Stanisław Ruksza

Dokumentacja filmowa, montaż, projekcje: Robert Mleczko

Konsultacja choreograficzna: Tomasz Wygoda

www.teatrzalustrem.com

Premiera: 30 grudnia 2007

Ten niecodzienny pomysł grania spektakli w śląskich autobusach okazał się być nie tylko działaniem procesualnym i performatywnym. Powstało kilkadziesiąt godzin unikatowego materiału dokumentacyjnego, gdzie aktor wchodzi w interakcję z prawdziwym, napotkanym przygodnie człowiekiem, a nie widzem usadowionym w wygodnym, miękkim fotelu teatralnym.

Propozycje przyjęło trzech aktorów w różnym wieku: dwudziestolatek – Piotr Trojan, student III roku łódzkiej filmówki, trzydziestokilkulatek – Michał Majnicz, aktor Teatru Polskiego we Wrocławiu i najstarszy w gronie – Grzegorz Minkiewicz, aktor Teatru im. Kochanowskiego w Opolu. Dodatkowy i wyjątkowy udział w przedsięwzięciu został zaproponowany Pani Eugenii Paluszek, która od wielu lat pracuje w charakterze portierki w Tarnogórskim Centrum Kultury (gdzie teatr ma próby), nazywanej przez wszystkich Panią Gienią. Dzięki jej naturalnym predyspozycjom powstał nietuzinkowy epizod uzupełniający historie trzech mężczyzn.

Kilkadziesiąt godzin zapisu filmowego to swoisty tryptyk obrazujący podróż autsaiderów - ludzi szukających odpowiedzi na najbardziej elementarne, egzystencjalne pytania. Spektakl korzysta zaledwie z części tego materiału. Ewa Wyskoczyl, reżyserka spektaklu

"Romantyczna miłość, jak mówią nam niektórzy, jest ostatnią oazą autentyczności i ciepła, które odebrano nam w epoce technokracji i legalizmu.[...] Miłość romantyczna jest raczej nieracjonalna niż racjonalna, nieopłacalna, a nie nastawiona na zyski, organiczna, a nie utylitarna, raczej prywatna niż publiczna. W kulturze popularnej i świecie „zdrowego rozsądku”, tak samo jak w nauce, miłość romantyczna znajduje się ponad dziedziną wymiany dóbr, a nawet przeciwstawiana jest całemu porządkowi społecznemu.[...] Tak jak sztuka i religia, miłość uważana jest ciągle za „sferę jawnie przeciwstawiającą się światu społecznemu”, zwłaszcza jeśli świat ten przyjmuje mroczne oblicze ekonomicznego interesu, a miłość, podobnie jak sztuka i religia, stara się pozbawić go społecznej bazy, dążąc do przekroczenia lub obalenia go."

Eva Illouz, Kiedy rynek spotkał miłość, „Krytyka polityczna” nr 9/10 2005.

"Wszyscy jesteśmy w podróży, czy nam się to podoba, czy nie. Nikt nas zresztą nie pytał o zdanie. Jesteśmy rzuceni na środek morza bez map i kompasu; boje zatonęły albo ich nie widać – mamy tylko dwie możliwości: cieszyć się z zapierających dech wizji nowych odkryć przed nami albo drżeć ze strachu przed zatonięciem. Natomiast szukanie azylu w bezpiecznym porcie jest pozbawione realnych podstaw.[...] Rejs, który dla dobrze wyposażonego jachtu jest przyjemną przygodą, dla sfatygowanej szalupy może okazać się niebezpieczną pułapką. W ostatecznym rozrachunku różnica między nimi oznacza życie lub śmierć."

Zygmunt Bauman Rozdwojeni, ale w ciągłym ruchu, „Globalizacja”, Warszawa 2000.

[...] Rosyjską specyfiką pozostaje już to, że chce im się ów ostrzał prowadzić, zastanawiać się wciąż od nowa „nad prawdą i kłamstwem teatru”, analizować Stanisławskiego, pytać o odpowiedzialność moralną twórcy, o odpowiedzialność jego życia i dzieła. Z rosyjskiej perspektywy te „przeklęte pytania” są nadal aktualne i wciąż od nowa należy je sobie zadawać. Krzysztof Kopka, Dramaturgia Generacji P. Wstęp, „Lepsi! I cztery inne kawałki dramatyczne w dzisiejszej Rosji”, Gdańsk 2003.

Jekatierina Narszi – młoda rosyjska pisarka zaliczana do najciekawszych autorów młodego pokolenia, tzw. Generacji P.