Teatr Klasyki Polskiej "Powrót posła"

#

Akcję „Powrotu posła” Julian Ursyn Niemcewicz umieścił w średniozamożnym dworze ziemiańskim. Podczas jednej z przerw w obradach sejmowych do rodzinnego domu wraca młody poseł Walery. Zakochany w przyjaciółce z dzieciństwa Teresie z przerażeniem dowiaduje się, że dziewczyna ma zostać wydana za pana Szarmanckiego. Miłosna intryga przeplatana jest dyskusjami politycznymi. Tworzą one równorzędny obok romansowego wątek dramatu. Trudno, żeby było inaczej, skoro jego autor aktywnie angażował się w życie publiczne swojej epoki. Był członkiem Stronnictwa Patriotycznego, wyznawcą legalizmu i współautorem (razem z Hugonem Kołłątajem) projektu Konstytucji 3 Maja.

„Powrót posła” wystawiono po raz pierwszy 15 stycznia 1791 roku, a więc na cztery miesiące przed obradami sejmu, który miał ją przyjąć. Utwór powstał zatem niejako przy okazji prac na ustawą zasadniczą. Stanowił również swoiste przygotowanie gruntu pod jej ogłoszenie, popularyzację wartości, z jakich się zrodziła, przystępnego, atrakcyjnego wytłumaczenia jej założeń.

Dziś nazwalibyśmy to działaniem o charakterze PR-owym, politycznym marketingiem. „Było to zatem poświęcenie się piśmiennictwu nie po to, by błyszczeć w niem imieniem świetnem, pieścić się rozkoszą piękna, […] ale w celach, które wskazuje jedynie idea czysta i które jedynie powinny być treścią poezyj narodu upadłego”, stwierdził o Janie Ursynie Niemcewiczu książę Adam Kazimierz Czartoryski. Powrót posła potwierdza te słowa, a zarazem nieco im przeczy. Chociaż bowiem autorowi przyświeca cel przede wszystkim dydaktyczny, to nie odmówił on sobie, i nam, pieszczot „rozkoszą piękna”. Wywołują one przyjemność podobną do tej, którą raczeni jesteśmy chociażby w późniejszej o kilkadziesiąt lat twórczości Aleksandra Fredry.

Leszek Zduń - Podkomorzy
Joanna Kwiatkowska-Zduń (TN) - Podkomorzyna
Jarosław Gajewski - Starosta
Lidia Sadowa - Starościna
Karolina Piwosz - Teresa
Tomasz Osica/Michał Barczak - Walery
Michał Chorosiński - Szarmancki
Małgorzata Mikołajczak - Agatka
Maciej Wyczański - Jakub

Reżyseria: Tomasz Man
Scenografia i kostiumy: Anetta Piekarska-Man
Muzyka: Marcin Pospieszalski