Sekrety i kłamstwa Mike’a Leigh

kiedy: 2.11. do: 14.11.
gdzie: Nowe Kino Pałacowe
cena biletu: 10 zł

W dniach 2- 14 listopada zapraszamy na retrospektywę twórczości Mike’a Leigh.

Mike Leigh stworzył w kinie specyficzny styl łączący wnikliwą obserwację rzeczywistości z poetyką absurdu. Jego filmy podejmują zwykle tematykę społeczną, ukazując zwykłych ludzi w codziennych sytuacjach. Ważnym aspektem filmowego stylu brytyjskiego reżysera jest praca z aktorami oparta na improwizacji i wielomiesięcznym, mozolnym budowaniu postaci.

Retrospektywa pod nazwą „Sekrety i kłamstwa Mike’a Leigh” zorganizowana przez Filmotekę Narodową oraz British Council, przy współudziale Stowarzyszenia Nowe Horyzonty i Centrum Kultury ZAMEK w Poznaniu zostanie zaprezentowana w trzech miastach Polski: Warszawie, Poznaniu i Wrocławiu w terminie 23 października – 21 listopada 2013 r. Jedyną okazję spotkania się z brytyjskim autorem, będzie miała publiczność Iluzjonu w dniu 23 października.

PROGRAM

02.11., g. 17.30 Ponure chwile (Bleak Moments), 1971, 111’ Pełnometrażowy debiut reżysera wprowadza nas w pozornie nudny i monotonny świat mieszkańców Londynu. Główną bohaterką filmu jest Sylwia, która pracuje jako sekretarka i opiekuje się swoją upośledzoną psychicznie siostrą Hildą. Kobieta chce zmienić swój los i zerwać z monotonią swojego życia. Szanse na polepszenie sytuacji widzi w nowo zawartej znajomości z nauczycielem z sąsiedztwa – Normanem. Wkrótce w jej życiu pojawia się inny mężczyzna. Trudność w wyborze odpowiedniej drogi sprawia, że Sylwia zostaje w tym samym miejscu, w którym była. Film jest gorzką refleksją nad problemami codziennego życia i właściwych wyborów.

02.11., g. 20.00 Sekrety i kłamstwa (Secrets & Lies), 1996, 142’ Cynthia w wieku szesnastu lat urodziła córkę, którą porzuciła. Po latach Hortense odnajduje swoją biologiczną matkę, mieszkającą w zaniedbanym domu na przedmieściach ze swoją dorosłą córką Roxanne. Okazuje się, że różni je nie tylko status społeczny, ale i… kolor skóry. Pierwsze spotkania obu kobiet przebiegają w nieco histerycznej atmosferze, jednak stopniowo udaje im się odnowić zerwaną przed laty więź. Film został nagrodzony Złotą Palmą w Cannes oraz nagrodą im. Alexandra Kordy dla najwybitniejszego brytyjskiego filmu roku.

03.11., g. 18.00 Współlokatorki (Career Girls), 1997, 87’ Historia dwóch przyjaciółek z czasów studenckich, które spotykają się po latach w Londynie, gdzie mieszka jedna z nich. Spotkanie Annie i Hannah staje się pretekstem do opowiedzenia o ich przeszłości. Leigh równolegle prowadzi i przeplata dwie przestrzenie czasowe. Poznajemy teraźniejsze życie obu przyjaciółek, teraz kobiet sukcesu oraz szalone lata studenckie. Jak zawsze u Leigh film jest prezentacją stanów emocjonalnych bohaterów połączonych z wnikliwą obserwacją socjologiczno-społeczną. Dodatkową wartością filmu jest wspaniałe aktorstwo duetu Katrin Cartlidge i Lyndy Steadman.

03.11., g. 20.00 Wszystko albo nic (All or Nothing), 2002, 128’ Film jest opowieścią rozgrywającą się w angielskim blokowisku w ciągu jednego weekendu. Phil i Penny są wieloletnim małżeństwem, mieszkają z dwójką dorastających dzieci. On jest taksówkarzem, ona kasjerką w supermarkecie. Żyją apatycznie, otępieni codziennością, podobnie jak ich sąsiedzi – Maureen, samotna matka z ciężarną córką Carol, która ucieka przed rzeczywistością w alkoholizm. Kiedy na rodzinę spada nieszczęście okazuje się, że ci pozornie pogrążeni w duchowym letargu ludzie zdolni są do ujawnienia troski o najbliższych, współczucia, solidarności. Mike Leigh po raz kolejny mówi o problemach zwykłych ludzi, dostrzegając w ich pozornie beznadziejnej egzystencji elementy niezwykłych wartości wewnętrznych, siłę ludzkiego ducha. Reżyser szczerze, odważnie, z przenikliwością kreśli obrazy swoich bohaterów, znakomicie prowadząc swoich aktorów.

04.11., g. 17.00 Trzy krótkie filmy Mike’a Leigh: Krótkie i kręcone (The Short And Curlies), 1988, 18’ Krótkometrażowy, komediowy film reżysera, który otrzymał nominację do nagrody BAFTA opowiada o romansie dwójki młodych ludzi. Jest to pełen absurdalnych dialogów, tragikomiczny portret przeciętnych Brytyjczyków. W filmie główną rolę zagrała Alison Steadman, żona reżysera, która wystąpiła w większości jego filmów.

Zmysł historii (A Sense of History), 1992, 22’ Film dokumentalny opowiadający o losach arystokratycznej brytyjskiej rodziny Leete. Narratorem jest potomek rodu, książę Leete, który oprowadza nas po posiadłości opowiadając o dramatycznej przeszłości. Scenariusz i główna rola to zasługa Jima Broadbenta, jednego z ulubionych aktorów Mike`a Leigh.

A Running Jump, 2012, 35’ Czwarty w dorobku reżysera film krótkometrażowy wyprodukowany w koprodukcji z Film4 i BBC Films. Nakręcony został w ciągu trzech tygodni we wschodnim Londynie w lecie 2010 roku i koncentruje się na codziennym, chaotycznym życiu rodziny Conroy’ów. Jest to jeden z czterech krótkich filmów nakręconych przez brytyjskich filmowców, które zostały zaprezentowane w ramach festiwalu filmowego w Londynie w ubiegłym roku.

05.11., g.20.00 Four Days in July, 1985, 96’ Po raz kolejny Leigh dokonuje porównania codziennego życia dwóch par małżeńskich. Tym razem akcja filmu osadzona jest w Belfaście. Eugene i Collette to para katolicka, Billy i Lorraine są protestantami. Konflikt w Irlandii Północnej końca lat 70. stanowi nie tylko tło ich egzystencji, ale w ogromnym stopniu ją definiuje. Tytułowe 4 dni w lipcu mają w filmie podwójne znaczenie. Z jednej strony jest to ważny czas w życiu obu rodzin oczekujących potomstwa, z drugiej – symbol konfliktu między katolikami i protestantami.

06.11., g.20.00 Wysokie aspiracje (High Hopes), 1988, 112’ Drapieżny, sarkastyczny i tragikomiczny obraz Leigh jest filmowym komentarzem do społecznych przemian, jakie nastąpiły w Wielkiej Brytanii w latach osiemdziesiątych. Obserwujemy je na przykładzie dwójki bohaterów, małżeństwa Shirley i Cyrila, którzy udzielają w domu schronienia młodemu chłopakowi z prowincji. Wayne przyjechał do Londynu do swojej siostry, która miała mu pomóc w znalezieniu pracy. Jednak dziewczyna, reprezentująca już inny świat – klasę nowobogackich w najbardziej odrażającym wydaniu, nie jest pozytywnie nastawiona do odwiedzin brata, który w rezultacie wraca do domu. Leigh kontrastuje ze sobą środowiska przeciętnych ludzi z przedstawicielami yuppies – nowo powstałej grupy społecznej dobrze zarabiających młodych snobów.

07.11., g. 20.00 Życie jest słodkie (Life is Sweet), 1990, 103’ Andy i Wendy mieszkają na przedmieściach Londynu z dwiema córkami – Nicole i Natalie. Jedna z nich pracuje jako hydraulik, druga jest bezrobotna i cierpi na bulimię. Znajomy rodziny proponuje Andiemu żeby zainwestował w zdezelowany bar na kółkach. Andy decyduje się kupić przyczepę wierząc, że stanie się biznesmenem i zacznie zarabiać duże pieniądze. Wkrótce okazuje się, że przyjaciel Andiego – Aubrey również planuje własny biznes. Otwiera francuską restaurację oferującą równie wymyślne dania, co jego nazwa. Wendy przyjmuje posadę kelnerki. W dniu otwarcia okazuje się, że nie przychodzi żaden klient. Tytuł filmu Leigh jest ironiczny. Choć jest to film skoncentrowany na rejestracji powszedniego życia zwyczajnych ludzi, można tu odnaleźć obserwacje na temat społeczno-politycznej sytuacji Wielkiej Brytanii w okresie rządów Margaret Thatcher.

08.11., g. 20.00 Nadzy (Naked), 1993, 131’ Bohaterem filmu jest Johnny – indywidualista o sardonicznym poczuciu humoru, outsider, cynik głoszący nihilistyczne hasła o moralnym i filozoficznym bankructwie. Żyje we własnym obsesyjnym świecie, głosi bezsens istnienia i bliski koniec świata. Johnny niszczy siebie i ludzi, których spotyka. Widz jest świadkiem wędrówek bohatera ulicami Londynu. Jest to zarazem pretekst do wnikliwego sportretowania postaci (a także całego społeczeństwa), która w jakimś stopniu urasta do rangi uniwersalnego przekazu o kondycji egzystencjalnej współczesnego człowieka, o poszukiwaniu tożsamości, własnego miejsca w życiu, funkcjonowaniu jednostki w społeczeństwie. Jest to refleksja wyraźnie obecna w każdym z dzieł twórcy. To głęboko odczuwalne poczucie beznadziei, wynikające z rozdźwięku pomiędzy tym, kim naprawdę jesteśmy, a tym jakie role przypisali nam inni ludzie. Obraz otrzymał Złotą Palmę w Cannes dla najlepszego filmu i za najlepszą reżyserię.

09.11., g. 18.00 Nuts in May, 1976, 84’ Bohaterami filmu jest małżeństwo zadeklarowanych wegetarian, dbających o ekologiczny tryb życia, żyjących tak naprawdę obok siebie. Poznajemy ich w momencie planowania wyjazdu za miasto, do Devon, gdzie chcą napawać się świeżym powietrzem i podziwiać wiejskie plenery. Sielankowy wypad zostaje zakłócony przez innych, hałaśliwych turystów oraz trudy w znalezieniu organicznego jedzenia. Film Leigh to groteskowy obraz codzienności reprezentantów określonego typu społeczeństwa w momencie przemian społeczno-politycznych lat siedemdziesiątych. Jest zarazem jedną z telewizyjnych produkcji reżysera dla BBC, która osiągnęła ogromny sukces.

09.11., g. 20.00 Topsy-Turvy, 1999, 160’ Sir Arthur Sullivan i William Schwenck byli prawdziwymi gwiazdami pop epoki wiktoriańskiej. Operetki ich autorstwa biły rekordy popularności i stworzyły nieśmiertelny kanon tego gatunku. Tą realizacją Leigh składa hołd obu twórcom, a jednocześnie poprzez ich biografie daje jeden z najciekawszych filmowych portretów wiktoriańskiej Anglii. Film został nagrodzony Oscarem za najlepszą charakteryzację i kostiumy.

10.11., g. 18.00 Grown-ups, 1980, 95’ Poznajemy młode małżeństwo – Mandy i Dicka w momencie przeprowadzki do nowego mieszkania. Wkrótce odwiedza ich starsza siostra dziewczyny, Gloria, która mimo swojego dojrzałego wieku nadal mieszka z matką. Dla Glorii wizja zamieszkania z nowożeńcami jest nadzieją na uwolnienie się od despotycznej kobiety. Stara się być pomocna i potrzebna młodej rodzinie, a miarą jej użyteczności ma być prezent podarowany parze – odkurzacz. Największym marzeniem Glorii jest zostanie opiekunką dzieci młodego małżeństwa. Ten pomysł niezbyt podoba się Dickowi, który nie jest pewien, czy w ogóle chce mieć dzieci.

10.11., g. 20.00 Meantime, 1984, 102’ Dwie pary małżeńskie – Pollockowie i Lane’owie mieszkają na dwóch odmiennych statusowo krańcach Londynu. W rodzinie Pollocków nikt nie pracuje, dlatego Barbara Lane, siostra pani Pollock oferuje jej najstarszemu synowi możliwość zarobienia pieniędzy przy malowaniu swojego mieszkania. Chłopak odrzuca propozycję, namówiony przez brata, który unosi się dumą. „Meantime” podejmuje problem bezrobocia, bardziej niż jakikolwiek inny problem społeczny. W odróżnieniu od pozostałych filmów reżysera, staje się on głównym tematem determinującym działania bohaterów.

12.11., g. 20.00 Vera Drake, 2004, 125’ Film opowiada autentyczną historię kobiety, która w latach 50. została skazana za dokonywanie nielegalnych aborcji. Bohaterka pracuje jako sprzątaczka w domach bogatych londyńczyków. Proceder, jakiego się dopuszcza ma na celu niesienie pomocy młodym, biednym dziewczynom, które zaszły w niechcianą ciążę. Swoje działanie Vera pojmuje w kategoriach misji, dobrych uczynków. Przedstawiając ten kontrowersyjny temat, Leigh pozostaje po stronie swojej bohaterki. Nie jest to obiektywna relacja minionych wydarzeń, ale próba zrozumienia, a nawet usprawiedliwienia postawy kobiety. Imelda Staunton, wcielająca się w rolę tytułowej Very Drake, stworzyła niezwykłą kreację, za którą otrzymała nagrodę BAFTA.

13.11., g. 20.00 Happy-Go-Lucky, czyli co nas uszczęśliwia (Happy Go Lucky), 2008, 118’ Słodko-gorzka komedia, której bohaterką jest trzydziestoletnia Poppy, atrakcyjna kobieta obdarzona wielkim poczuciem humoru. Jest nauczycielką w szkole podstawowej, od lat mieszka z koleżanką z pracy. Obydwie wiodą skromne życie i nie tracą nadziei na znalezienie partnerów życiowych. Poppy wyróżnia ponad przeciętność jej radość życia i życzliwość wobec innych, bezpośredniość w kontaktach z przyjaciółmi a jednocześnie pewność siebie i oddanie w pracy z rozbrykanymi dziećmi. Wyzwaniem dla jej optymizmu staje się nauka jazdy ze sfrustrowanym instruktorem, zaś niejaki zamęt w życiu bohaterki wprowadzi spotkanie pewnego mężczyzny. Film został uhonorowany Srebrnym Niedźwiedziem dla najlepszej aktorki Sally Hawkins.

14.11., g. 20.00 Kolejny rok (Another Year), 2010, 129’ Reżyser dokonuje w filmie wiwisekcji osobowości czterdziestoparoletniej sekretarki, która nie potrafi ułożyć sobie życia. Kobieta mieszka sama w ciasnym wynajętym mieszkaniu, wdaje się w beznadziejne romanse z żonatymi mężczyznami, ale wciąż uważa, że wszystko co najlepsze dopiero jest przed nią. Obserwujemy ją w komicznych, absurdalnych sytuacjach, śmiejemy się i zarazem jej współczujemy. Z codziennych wydarzeń, rozpisanych na cztery pory roku, Mike Leigh buduje przejmujący obraz wyobcowania, odkrywania prawdziwej tożsamości kobiety rozpaczliwie poszukującej bliskości. Bardzo dobra, jednak niedoceniona odtwórczyni głównej roli – Lesley Manville.