CARMEN

GEORGES BIZET

Opera w 4 aktach Tłumaczenie tekstu w jezyku polskim wyświetlane na telebimie.

Libretto H. Meilhac i L. Halévy Przekład: Kazimierz Czekotowski i Wiktor Brégy

Habanera Miłość jest niesfornym ptakiem - jeden z najsłynniejszych fragmentów Carmen okazał się plagiatem. Kompozytor był pewien, tak wyjaśniał, że opracowuje autentyczną hiszpańską pieśń ludową, tymczasem okazało się, że zacytował niemal dosłownie utwór skomponowany przez hiszpańsko-kubańskiego kompozytora Sebastiana Yradiera. Opublikowano go w wydanym we Francji zbiorze pieśni Fleurs dEspagne (Kwiaty Hiszpanii). Jednak Yradier, notabene również autor słynnej La Palomy, nie interweniował w związku z popełnionym plagiatem. Przyczyna była prosta - od dziesięciu lat już nie żył. Popularność Carmen skłoniła do zainteresowania się nią filmowców. W czasach narodzin kinematografii powstała pierwsza filmowa wersja opery (1908 r.). Oczywiście był to film niemy, którego jedyną oprawę dźwiękową tworzył, grający podczas projekcji w sali kinowej, pianista. W 1913 roku sięgnięto do tematu ponownie. Reżyserujący kolejną Carmen Cecil De Mille obsadził w roli tytułowej ówczesną gwiazdę Metropolitan Opera, Geraldinę Farrar. Mimo że śpiewaczka nie mogła czarować śpiewem (był to również film niemy) jej wielbiciele przychodzili tłumnie, by zobaczyć divę jako aktorkę filmową. Carmen De Milla została wkrótce sparodiowana przez samego Charlie Chaplina. Później wielokrotnie sięgano do tej opery. Na uwagę zasługuje jeszcze Czarna Carmen z 1955r. musicalowo-jazzowa adaptacja dzieła Bizeta.