„Tu rodziła się Solidarność” – wystawa IPN Oddział we Wrocławiu

Jeszcze wiosną 1980 roku nic w Polsce nie zapowiadało gwałtownych i masowych protestów społecznych. Tymczasem w lipcu wybuchły strajki, które pod koniec sierpnia doprowadziły do przełomu, którym było powstanie niezależnych od władz komunistycznych związków zawodowych.

14 sierpnia w Stoczni Gdańskiej im. Lenina rozpoczął się strajk, którego bezpośrednim efektem było powstanie Niezależnego Samorządnego Związku Zawodowego „Solidarność”. Wokół niego zaczął kształtować się wielomilionowy ruch społeczny, będący ważnym elementem przyspieszającym upadek reżimu komunistycznego w Polsce. Należy przy tym zaznaczyć, że strajki pracownicze zaczęły się w wielu miejscach Polski już miesiąc wcześniej.

W lipcu 1980 roku rozpoczął się strajk w Państwowych Zakładach Lotniczych w Świdniku na Lubelszczyźnie. Jego bezpośrednią przyczyną była podwyżka cen żywności ogłoszona 1 lipca. Strajkujący protestowali także przeciwko złym warunkom pracy. W tym samym miesiącu na Dolnym Śląsku strajk ogłosiły m.in. kopalnie Zagłębia Miedziowego oraz Zakłady Elektrotechniki Motoryzacyjnej „Polmo” w Dusznikach-Zdroju.

W strajkach sierpniowych udział wzięły załogi kilkuset dolnośląskich zakładów pracy, popierając 21 gdańskich postulatów. W latach 1980–1981 na Dolnym Śląsku ukształtowały się dwa historyczne regiony „Solidarności”: Region Dolny Śląsk i Region Jeleniogórski, istniejące do dziś. Wystawa „Tu rodziła się Solidarność” opowiada o tych wydarzeniach. Jej tematyka koncentruje się wokół masowych strajków, które miały miejsce latem 1980 roku. Przypomina pierwsze miasta i zakłady w regionie objęte falą strajków, ukazując ich znaczenie dla powstającego związku zawodowego i ruchu „Solidarności”.

Wystawa składa się z 3 części: ogólnopolskiej, regionalnej (2 moduły) i lokalnej (3 moduły). Na moduł składają się 3 plansze. Segment dolnośląski tworzą dwa moduły regionalne: (1) Dolny Śląsk, Wrocław i ówczesne województwo wrocławskie, (2) dawne województwo legnickie, wałbrzyskie i jeleniogórskie. Na moduły lokalne składają się trzy plansze poświęcone strajkom: (1) w Dusznikach-Zdroju, (2) w Oleśnicy i (3) w Polkowicach.

Jej ekspozycję zaplanowano w kliku miastach Dolnego Śląska oraz we Wrocławiu zgodnie z harmonogramem: Duszniki-Zdrój (Park Zdrojowy, 1-19 lipca 2020 r.), Polkowice (Rynek, 21 lipca-12 sierpnia), Wrocław (plac przed Dworcem Głównym PKP przy ul. J. Piłsudskiego, 14-25 sierpnia).

Otwarcie wystawy w Polkowicach odbędzie się 21 lipca 2020 r. o godzinie 12:00 na Rynku.