ŚWIAT TOLKIENA

ŚLADAMI DRUŻYNY PIERŚCIENIA

Ash nazg durbatuluk, ash nazg gimbatul, ash nazg thrakatuluk agh burzum - ishi krimpatul.

Trzy pierścienie dla królów elfów pod otwartym niebem, Siedem dla władców krasnali w ich kamiennych pałacach, Dziewięć dla śmiertelników, ludzi śmierci podległych, Jeden dla Władcy Ciemnoœci na czarnym tronie W Krainie Mordor, gdzie zaległy cienie, Jeden, by wszystkimi rządzić, Jeden, by wszystkie odnaleźć, Jeden, by wszystkie zgromadzić i w ciemnoœci związać, W Krainie Mordor, gdzie zaległy cienie.

Dokładnie 50 lat temu ukazało się w Anglii pierwsze wydanie Władcy Pierścieni Johna Ronalda Reuela Tolkiena. Od tego czasu wspaniała opowieść o mieszkańcach Śródziemia zyskuje coraz większą liczbę entuzjastów na całym świecie. Jubileusz pięćdziesięciolecia stał się okazją do ogłoszenia roku 2004 Rokiem Tolkienowskim.

Ekspozycja składa się z niemal 90 obrazów autorów z Kanady, Stanów Zjednoczonych, Włoch, Wielkiej Brytanii, Belgii, Polski, Niemiec, Słowenii, Hiszpanii, Grecji, Afryki Południowej, Szwecji i Francji.

Powieść Hobbit, czyli tam i z powrotem została wydana w roku 1937. Barwna historia hobitta Bilba, który podczas niebezpiecznej, pełnej przygód wyprawy zdobył magiczny pierścień, podbiła serca czytelników, których wyobraźnię opanował świat Śródziemia zamieszkanego przez elfy, krasnoludy, hobbitów i wiele innych plemion. Opowieść powstała dla czworga dzieci autora.

Trylogia Władca Pierścieni powstawała w latach 1938-1949. Autor, świadomy, że historia dawno przekroczyła ramy baśni, przeznaczonej do lektury w dzieciêcym pokoju, miał wątpliwoœci, czy w ogóle kończyć swe dzieło. Powstał epos zawierający dzieje panstw, miast i ludów zamieszkujacych Śródziemie. Zwieńczeniem dzieła stał się Silmarillion - dzieło, które powstało najwcześniej - opis dziejów kosmosu, sięgający do mitologii ludów Północy, religii pogańskich, chrześcijaństwa i średniowiecznych romansów rycerskich. Tolkien, profesor Uniwersytetu w Oksfordzie, wybitny filolog i językoznawstwa stworzył też języki, którymi przemawiają ludy Śródziemia, ich historię, geografię, religię i mity. Tolkienowska wizja od samego początku inspirowała artystów plastyków na całym świecie - dowodem jest wystawa, którą będziemy mieli okazję podziwać we Wrocławiu. Twórczość kilku z malarzy była inspiracją dla autorów filmowej opowieści, która niedawno świêciła triumfy podczas oscarowej gali w Hollywood. Mroczna wizja Stefano Baldo posłużyła do stworzenia groźnej postaci Barloga. Wizja oblężenia Helmowego Jaru Ivana Caviniego niewątpliwie natchnêęła filmowców do wspaniałych, monumentalnych scen batalistycznych. Zwiedzający będą mogli zobaczyć także dzieła Alana Lee, którego projekty plastyczne w największym stopniu zostały wykorzystane do adaptacji Władcy Pierścieni Petera Jacksona.

Ekspozycja zwiera też prace jedynej reprezentantki Polski - Katarzyny Chmiel, która swą uwagę skupiła na postaci Boromira - postaci niejednoznacznej i skomplikowanej bardziej niż niejeden z bohaterów Trylogii. Jest to bohater tragiczny, przeżywający głęboki konflikt sumienia, będący zresztą udziałem wielu z najważniejszych postaci opowieści. Katarzyna Chmiel literaturę tolkienowską odkryła w 12 roku życia i do dziś pozostaje pod jej urokiem - pisywała eseje na jej temat, a jej praca magisterska nosi tytuł Problemy moralne w literaturze J.R.R. Tolkiena. Jej przygoda z ilustrowaniem dzieła Tolkiena trwa od roku 2000.