Karolina Jaklewicz "Jesteś sarną na ich polowaniu"

Karolina Jaklewicz
Jesteś sarną na ich polowaniu
Kuratorka: Ida Smakosz-Hankiewicz
03.03.2023 - 17.03.2023

Temat utraty jest jednym z motywów twórczości Karoliny Jaklewicz. Rok temu, gdy trwała wystawa „Stan wyjątkowy” w Mieszkaniu Gepperta (kurator Michał Bieniek) odnosząca się do kryzysu uchodźczego na granicy polsko-białoruskiej, wybuchła wojna. Z dnia na dzień podjęto decyzję o zamknięciu wystawy i przekształceniu lokalu w tymczasowy dom dla potrzebujących z Ukrainy. Symboliczni uchodźcy z Puszczy Białowieskiej namalowani na obrazach, stali się realnymi uchodźcami z Ukrainy.
Istotnym elementem obrazów o kryzysie przygranicznym była ziemia - zimna, zmrożona, pokryta śniegiem ziemia, która dla wielu stała się ostatnia materią jakiej dotykali. Ich ciała znajdowane są do dziś w przygranicznych lasach. W przypadku uchodźczyń z Ukrainy, symboliczna ziemia jest tym, co straciły. W obliczu dokonywanej agresji miliony ludzi musiały opuścić miejsce zamieszkania, odebrano im bezpieczny grunt pod nogami. Dla kobiet wojna jest szczególnie dotkliwa - często poza nagłą zmianą adresu i bolesnego rozstania z bliskim, to właśnie kobiety padają ofiarą okrutnej broni - gwałtu wojennego.
Temat gwałtu jako narzędzia zbrodni jest dyskutowany od wielu lat, choć wciąż pozostaje niedoszacowany publicznie. W ostatnich latach gwałt wojenny był elementem walk w państwach Afryki czy konfliktu w byłej Jugosławii. Aby podkreślić wagę tematu, w 2018 r. Pokojowa Nagroda Nobla została przyznana Denisowi Mukwege i Nadii Murad, którzy nagłośnili temat taktycznej przemocy wobec kobiet. Założona przez Denisa Mugwege fundacja wspiera ofiary wojennej przemocy seksualnej i walczy o ich prawa. Pomimo tego, że gwałt jest używany jako broń, ściganie przestępców jest utrudnione. Przemoc wobec kobiet rzadko jest traktowana na równi z innymi zbrodniami. Przymyka się na nią oko ze względu na mocno patriarchalną strukturę społeczeństw - podkreśla Mukwege. Karolina Jaklewicz dodaje: Ofiara gwałtu jest dotknięta w sposób szczególny. Gwałt jest dramatem prywatnym, często ukrywanym, wstydliwym. Cierpienie kobiety nie staje się bohaterstwem. W tym sensie jest to broń wyjątkowo okrutna, bo jej ofiara pozbawiona jest nawet symbolicznego zadośćuczynienia. Wojna to akt przeciwko kobiecości. Świat się zbroi, kobiety drżą. Podejmuję temat wojny, nie dlatego, że chcę, ale dlatego, że wojna zamieszkała moje ciało. Nie mogę się od niej odwrócić. Galeria Arttrakt wspiera ofiary konfliktu w Ukrainie. W czerwcu 2022 roku zorganizowałyśmy aukcję charytatywną „Tratwa dla Ukrainy”. Wystawa „Jesteś sarną na ich polowaniu” to kolejny głos przeciwko przemocy i próba zwrócenia uwagi na dramatyczną sytuację kobiet w trakcie konfliktów zbrojnych.

Karolina Jaklewicz - (ur. w Trzebiatowie). Artystka, kuratorka, pisarka, wykładowczyni, autorka tekstów o sztuce. W 2020 zadebiutowała książką prozatorską „Jaśmina Berezy” (wyd. Nisza/Iskry), w 2022 ukazała się druga powieść „Czarne łabędzie, biały puch” (wyd. Warstwy). Absolwentka Akademii Sztuk Pięknych im. E. Gepperta we Wrocławiu. Tytuł doktora sztuk pięknych obroniła w 2012 r. a tytuł doktor habilitowanej w 2017 roku. W latach 2008-18 kuratorka programowa Galerii Socato we Wrocławiu, pomysłodawczyni i kuratorka Przeglądu Młodej Sztuki „Świeża krew”. W sztuce wypowiada się poprzez abstrakcję, jej twórczość to połączenie zgeometryzowanych przestrzeni, symboli, światła i odniesień do współczesnego świata. Bożena Kowalska pisała: „Karolina Jaklewicz powołała do życia nowy, niestosowany dotąd rodzaj sztuki operującej geometrią, który by nazwać można surrealnym geometryzmem. Jest to język szczególny: wprawdzie abstrakcji, ale nie jest to pełna bezprzedmiotowość. (…) To nieznany dotąd: architektoniczny a jednocześnie ezoteryczny i poetycki język geometrii.” W ostatniej wystawie „Stan wyjątkowy" (2022) podjęła temat kryzysu uchodźczego na polsko-białoruskiej granicy. W cyklu „Wygrać wojnę to wstyd” (2021) sprzeciwiała się gloryfikacji wojennej narracji i przemocy, w wystawie „Raj nieutracony” (2021) podejmowała problem uchodźców tonących w Morzu Śródziemnym, kolebce europejskiej cywilizacji, w cyklu „Ojciec odchodzi” (2021) krytycznie odnosiła się do patriarchatu i wspierała rewolucję kobiet. Wcześniejsze wystawy „Konsekwencje” (2018) i „Boli mnie krzyż” (2019) ostrzegały przed faszyzacją życia społecznego. Kuratorski projekt „Polska Gościnność” zrealizowany w Muzeum Współczesnym Wrocław (2019) konfrontował mit polskiej otwartości z obecnym nastawieniem wobec Innych. Profesorka Politechniki Wrocławskiej, wykładowczyni Wydziału Architektury, należy do grupy Międzynarodowych Artystów Posługujących się Językiem Geometrii. Działa społecznie na rzecz równości i praw człowieka. Jej prace znajdują się w kolekcjach państwowych i prywatnych.
W 2022 nagrodzona przez Société Académique Arts-Sciences-Lettres w Paryżu Srebrnym Medalem Sztuki, Nauki i Literatury za osiągnięcia artystyczne