Muzeum Okręgowe w Toruniu zaprasza w dniach 23-24 listopada na konferencję z okazji 100-lecia urodzin Borysa Malkina, badacza ludów tubylczych Ameryki Południowej.

Opis i cele konferencji:

W 2017 roku przypada setna rocznica urodzin Borysa Malkina (1917-2009), antropologa, entomologa i podróżnika, który prawie 40 lat swego życia spędził prowadząc badania terenowe wśród tubylczych ludów Ameryki Południowej, dogłębnie poznając i dokumentując na fotografii i taśmie filmowej ich życie codzienne oraz obyczaje. Stał się jednocześnie wybitnym kolekcjonerem indiańskich obiektów kultury materialnej, których w trakcie swego niezwykle pracowitego życia zebrał ponad 17 000. Gromadzone z wielką rzetelnością i znawstwem, stały się wartościowym materiałem etnograficznym, trafiając do zbiorów wielu czołowych muzeów w Ameryce Północnej i Południowej oraz Europie (a także w Polsce). Przebadał ponad 40 grup tubylczych zamieszkujących tereny m.in. Brazylii, Kolumbii, Surinamu, Ekwadoru, Peru, Boliwii, Argentyny i Panamy. Jednocześnie celem jego wypraw było kolekcjonowanie okazów herpetologicznych i entomologicznych dla muzeów i instytucji o profilu przyrodniczym.

W zbiorach polskich: Muzeum Etnograficznym im. Seweryna Udzieli w Krakowie, Muzeum Narodowym w Poznaniu, Muzeum Narodowym w Szczecinie, Państwowym Muzeum Etnograficznym w Warszawie oraz Muzeum Okręgowym w Toruniu, przechowuje się blisko 2000 eksponatów zgromadzonych przez Borysa Malkina.

Przypadający w tym roku jubileusz jest okazją do dyskusji nad charakterem, jakością oraz badaniami kolekcji amerykanistycznych, zarówno etnograficznych, jak i archeologicznych, znajdujących się w polskich muzeach. Cenne będzie również spotkanie i dyskusja osób zajmujących się współcześnie badaniami terenowymi w Ameryce Południowej.

Spotkanie adresowane jest zwłaszcza do muzealników, antropologów kulturowych, archeologów, historyków sztuki, konserwatorów dzieł sztuki i edukatorów.

PROGRAM

23 listopada 2017

10.00-10.30 – Rejestracja prelegentów

10.30 – Przywitanie gości - dr Marek Rubnikowicz (Dyrektor Muzeum Okręgowego w Toruniu)

10.40-11.00 – dr Mariusz Kairski (Uniwersytet Gdański)

Borys Malkin jako antropolog kultury

11.00-11.20 – dr Kacper Świerk (badacz niezależny, Rzeszów)

Borys Malkin i etnozoologia

11.20-11.40 – dr Magdalena Nierzwicka (Muzeum Okręgowe w Toruniu)

Działalność Borysa Malkina a teoria kolekcjonerstwa

11.40-12.00 – Przerwa na kawę

12.00-12.20 – prof. dr hab. Aleksander Posern-Zieliński (Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu)

Elity indiańskie i ich rola w dekolonizacji tożsamości tubylczej

12.20-12.40 – prof. dr hab. Magdalena Śniadecka-Kotarska (Katedra Studiów Latynoamerykańskich i Porównawczych, Uniwersytet Łódzki)

Aktywność kobiet tubylczych w regionie andyjskim i mezoamerykańskim w XXI w.

12.40-13.00 – Dyskusja

13.00-14.30 – Przerwa obiadowa

14.30-15.00 – dr Tarzycjusz Buliński (Uniwersytet Gdański)

Antropologiczne badania nad szkołą wśród Indian Amazonii

15.00-15.20 – mgr Iwona Stoińska-Kairska (badaczka niezależna, Poznań)

Od snu do wieczności. Zwyczaje pogrzebowe Indian Guajiro z Wenezueli

15.20-15.40 – mgr Marek Wołodźko (Fundacja Kultury ponad kulturą, Gdańsk)

Bora tu i tam – kultura tubylcza w nowoczesnym świecie, nowoczesny świat w kulturze tubylczej

15.40-16.00 – dr Jędrzej Kotarski (WPiA UŁ/ IE UŁ/PTSL)

Wizerunki etniczne w graffiti latynoamerykańskich w wybranych krajach

16.00-16.15 – Dyskusja

16.15-16.30 – Przerwa na kawę

16.30-16.50 – mgr Eleonora Tenerowicz (Muzeum Etnograficzne w Krakowie)

Archeologiczna kolekcja Borysa Malkina w zbiorach pozaeuropejskich Muzeum Etnograficznego im. S. Udzieli w Krakowie

16.50-17.10 – mgr Janusz Jaskulski (Muzeum Narodowe w Poznaniu)

Instrumenty muzyczne Indian południowoamerykańskich w perspektywie kolekcjonera – badacza - muzealnika. Borys Malkin i inni

17.10-17.30 – mgr Ewa Prądzyńska (Muzeum Narodowe w Szczecinie)

Ameryka Łacińska w kolekcji Muzeum Narodowego w Szczecinie

17.30-17.50 – mgr Katarzyna Findlik (Muzeum Narodowe w Szczecinie)

Ostatni koliber. Dorobek Sabine Hargous w zasobach Muzeum Narodowego w Szczecinie

– Dyskusja

24 listopada 2017

9.00-9.20 – dr Filip Rogalski (badacz niezależny, Poznań) Zwierzęta w światopoglądzie ludu Arabela w świetle ich potocznych komentarzy podczas polowania oraz przy przyrządzaniu i spożywaniu zwierząt

9.20-9.40 – mgr inż. Łukasz Piechnik (Zakład Ekologii, Instytut Botaniki im. W. Szafera PAN w Krakowie); dr inż. Przemysław Kurek (Zakład Ekologii Roślin i Ochrony Środowiska, Uniwersytet im. A. Mickiewicza w Poznaniu) Polskie odkrycia ssaków w Ameryce Południowej

9.40-10.00 – mgr Dominika Mierzwa-Szymkowiak (Muzeum i Instytut Zoologii PAN) Jan Sztolcman - twórca unikalnej kolekcji zwierząt południowoamerykańskich

10.00-10.15 – Dyskusja

10.15-10.30 – Przerwa na kawę

10.30-10.50 – dr Andrzej Karwowski (badacz niezależny, Płock) Ceramika antropomorficzna z dorzecza Beni, Amazonia boliwijska

10.50-11.10 – dr hab. Jarosław Źrałka, mgr Dorota Bojkowska (Instytut Archeologii,Uniwersytet Jagielloński) Polskie badania nad prekolumbijską kulturą Majów: wykopaliska w Nakum (Gwatemala)

11.10-11.30 – Klaudia Jagoda (Instytut Archeologii, Uniwersytet Jagielloński, studentka)

Ochrona zabytków w Ameryce Południowej na podstawie regulacji prawnych wybranych państw

11.30-11.45 – Dyskusja

11.45 – 13.00 – Przerwa na kawę oraz zwiedzanie wystawy Wśród Indian kolumbijskiej selwy.

Kolekcje etnograficzne Borysa Malkina, Muzeum Podróżników im. Tony’ego Halika,

ul. Franciszkańska 9/11

13.00-13.20 – mgr Tomasz Kempiński (Uniwersytet Gdański) Arkady Fiedler. Pisarz, który umiłował Amerykę

13.20-13.40 – dr Stanisław Kasprzyk (kolekcjoner, Warszawa) Moje meksykańskie fascynacje

13.40-14.00 – mgr Wojciech Kupść (Biblioteka Publiczna dzielnicy Mokotów m.st. Warszawy) Efekt Borysa

14.00 – Zakończenie konferencji